يك سبك رسمي در خط كه پيش از اختراع ماشين چاپ ، براي آماده سازي كتاب به وسيله ي كاتبان مورد استفاده قرار مي گرفت - متمايز از خط شكسته كه براي نوشتن نامه و ديگر اسناد غيررسمي از آن استفاده مي شد . مقايسه كنيد با : court hand نيز نگاه كنيد به : gothic uncial

---

مطالعه ي خاستگاه و روند توسعه ي آثار مكتوب ، از لوحه هاي گلي با خط ميخي و طومارهاي پاپيروس قديمي ، تا نسخه هاي خطي و چاپي قديمي قرون وسطي ، و چاپ و نشر نوين . مترادف با : history of the book براي ديدن گاهشمار درونخطي تاريخ كتاب اينجا را كليك كنيد . نيز نگاه كنيد به : American Printing History Association

---

نگاه كنيد به : dust jacket

---

كارت ، نواره ، و . . . كوچك تر از برگه ي تعلق ، معمولاً از جنس كاغذ ، كه به داخل كتاب الصاق مي شود ، و در بيش تر موارد براي نشان دادن وضع مالكيت مورد استفاده قرار مي گيرد .

---

طرح فراهم آوري كه به وسيله ي برخي از عمده فروشان كتاب ارائه مي شود و به كتابخانه يا نظام كتابخانه اي امكان مي دهد كه تعداد مورد توافقي از عناوين پرطرفدار داستاني يا غيرداستاني را ، معمولاً با قيمت ثابت ماهانه ، اجاره كند . پس از دوره ي زماني تعيين شده ، يا پس از كاهش تقاضاها ، اين عناوين بازگردانده مي شوند تا كتاب هاي جديدي ( كه معمولاً از سياهه ي ماهانه اي كه به وسيله ي عمده فروش ارائه مي شود انتخاب مي گردند ) دريافت شوند . از آنجا كه كتاب هاي اجاره اي كاملاً فهرستنويسي شده و آماده سازي شده هستند ، برخي از كتابخانه هاي عمومي در مورد عناوين پرتقاضا ، بر طرح هاي اجاره ي كتاب تكيه مي كنند . اجاره كردن در كتابخانه هاي آكادميك نيز كه فضاي محدودي براي ايجاد يك مجموعه ي ثابت از عناوين پرطرفدار داستاني و غيرداستاني دارند ، مورد استفاده قرار مي گيرد . مترادف با : rental plan مقايسه كنيد با : approval plan blanket order

---

نوعي حشره ي ريز ( 1 . 5 ميليمتري ) بدون بال و نرم تن ( liposcelis divinatorius ) با پراكندگي جهاني ، كه با تغذيه از سريشـُم و سريش موجود در صحافي كتاب ها ، موجب نابودي كتاب هاي قديمي مي شود . شپشك كتاب همچنين از كپك ، فراورده هاي حاصل از غلات ، و حشرات موجود در اجساد مرده تغذيه مي كند ، و اين ها همه باعث مي شوند كه تهديدي براي نمونه هاي موجود در موزه هاي زيست شناسي و گياهشناسي باشد . پايين نگه داشتن ميزان رطوبت ، به كنترل اين جانوران در كتابخانه ها و محيط هاي نمايشگاهي كمك مي كند . شپشك كتاب خود غذاي عقرب كتاب واقع مي شود . نيز نگاه كنيد به : bookworm

---

ابزار مكانيكي شبيه به آسانسور كه براي حمل كتاب از يك طبقه يا قفسه به طبقه يا قفسه ي ديگري از كتابخانه ، بدون استفاده از پلكان يا آسانسور معمول و بزرگ ، طراحي شده .

---

لامپ برقي بسيار كوچكي كه معمولاً با استفاده از يك گيره به جلد كتاب متصل مي شود و براي خواندن كتاب در جاي تاريك ( صندلي هواپيما ، رختخواب ، چادر و كلبه ، و . . . ) بدون ايجاد مزاحمت براي ديگران مناسب است .

---

سياهه ي برگزيده اي از كتاب ها ، معمولاً در يك موضوع بخصوص يا در يك ژانرخاص ، كه با نظمي معين ( بر مبناي پديدآورنده ، عنوان ، موضوع ، درونمايه ، و . . . ) مرتب شده و ممكن است شامل گزارمان هاي توصيفي باشد و عمدتاً در بخش " راهنماي مطالعه " مورد استفاده قرار مي گيرد . book louse نگاه كنيد به : book lice booklover نگاه كنيد به : bibliophile

---

بخشي از شماره ي راهنما كه پس از نشانه گداري رده افزوده مي شود تا يك فقره ي بخصوص را در رده ي مربوط به خود ، مشخص و متمايز كند . شماره ي كتاب از نشانه ي پديدآور ( كه به وسيله ي فهرستنويس به منظور نظم بخشيدن به آثار هم رده و بر مبناي نام پديدآورنده ، افزوده مي شود ) ، و سپس نشانه ي اثر ( كه به منظور نظم بخشيدن به آثار يك پديدآورنده ي واحد و بر مبناي عنوان يا ويراست ، افزوده مي شود ) تشكيل مي گردد . ( مثلاً عبارت H5371m در شماره ي راهنماي993 . 101 H5371m ( در نظام دهدهي ديويي ) به كتاب The Maoris نوشته ي Charles Higham تخصيص يافته است ) .

---

كتابي حاوي دعاهاي عمومي براي كاتوليك هاي عادي ، كه در 7 ساعت معين در هر روز گفته مي شود . اين دعاها در قرن 11 در انگلستان و فرانسه باب شد و تا قرن شانزدهم در اروپا مورد استفاده بود و برخي از نمونه هاي قرون وسطايي آن از تذهيب بسيار چشمگيري برخوردارند . براي مشاهده ي صفحاتي از اين كتاب ، اينجا را كليك كنيد .

---

نوعي از كاغذ مناسب براي چاپ كتاب ، جزوه ، ادواري ، كاتالوگ ، و . . . - در برابر انواع ديگر كاغذ ( كاغذ روزنامه ، كاغذ دستمال ، كاغذ ديواري ، كاغذ لفاف ، . . . ) . كاغذهاي كتاب از نظر تركيب ، رنگ ، روكش ، شفافيت ، وزن ، و پايداري با هم متفاوت اند . براي كتاب هايي كه قرار است مدت نامحدودي در مجموعه بمانند ، كتابداران كاغذ هاي بادوام ، بدون اسيد ، و با درصد الياف بالا را ترجيح مي دهند .

---

باريكه ي 7 . 5 سانتيمتري از كاغذ ضخيم با يك لبه ي برگردان شده كه به يك سوم پاييني آن چسبانده شده ، به گونه اي كه يه شكل يك پاكت درآمده و مي توان كارت كتاب را در آن جاي داد . جيب كتاب به فقراتي الصاق مي شود كه كتابخانه ي مالك آن منابع ، سامانه ي گردش كتاب خودكار ندارد . جيب كتاب ممكن است با پشت خودچسب يا بدون چسب ، ساده و معمولي يا همراه با عبارت چاپي " تاريخ برگشت " در بالا ، و . . . باشد و به صفحه ي داخلي جلد يا آستر بدرقه ي كتاب ، يا در مواد غير كتابي در جايي ديگر ، چسبانده مي شود . براي اين كه كاركنان بخش گردش كتاب بتوانند كارت كتاب را با كتابي كه قرار است خارج شود انطباق دهند ، بر روي جيب كتاب و بر بالاي كارت كتاب مربوطه ، شماره ي راهنما ، نام پديدآورنده ، و عنوان اثر درج مي شوند .

---

ابزاري مكانيكي متشكل از دو صفحه ي كلفت با پيچ بلندي در هر يك از چهارگوشه ، كه همانند ساندويچ براي وارد آوردن فشار بر كتاب به كار مي رود تا سطوحي كه در جريان صحافي ، صحافي مجدد و تعمير ، چسب خورده اند خوب به هم بچسبند . در مدل هاي حرفه اي ، اين صفحه ها بر روي سطحي بين دو پايه ي فلزي قوي قرار گرفته اند ، كه يك ميله ي افقي به آن متصل است ، و يك پيچ بزرگ نيز هست كه فشاري را كه ميله به پايين وارد مي كند ، افزايش مي دهد .

---

نگاه كنيد به : literary award

---

طرحي براي يك كتاب آتي ، كه به وسيله ي پديدآورنده ( يا كارگزار ادبي وي ) ، گاهي به دعوت ناشر ، براي بررسي به ناشر تسليم مي شود . طرحواره ي كتاب معمولاً مشتمل است بر : عنوان احتمالي ، بحث كوتاهي در باب دامنه و هدف اثر ، مخاطبان و بازار موردنظر ، رئوس مطالب يا خلاصه ي محتوا ، فهرست فصل ها يا مدخل هاي پيشنهادي ، تحليل آثار مشابه و رقيب ، حجم تقريبي كتاب ، نحوه ي تصويرگري ، برنامه ي زماني پيشنهادي ، و گاهي نمونه اي از متن ، همراه با يك نامه ي توضيحي . طرحواره ي كتاب از سوي اعضاي هيئت علمي نيز براي درخواست فرصت مطالعاتي مورد استفاده قرار مي گيرد . نيز نگاه كنيد به : book contract rejection slip book rate نگاه كنيد به : media rate book repair نگاه كنيد به : repairing

---

نگاه كنيد به : book drop

---

نگاه كنيد به : review

---

كتابخانه ها غالباً در حراجي هاي عمومي سالانه يا هميشگي ، خود را از زحمت مواد حذفي و هداياي استفاده نشده خلاص مي كنند . اين حراجي ها گاهي به وسيله ي گروهي از دوستان كتابخانه انجام مي شود و اين گروه ها از اين قبيل اقدامات به نفع كتابخانه بهره مي گيرند . حراجي هاي كتاب كتابخانه اي مكان مناسبي براي يافتن ويراست هاي كمياب مي باشد .

---

گونه اي كوچك ( 3 تا 6 ميليمتري ) از عنكبوتيان فاقد نيش ( Chelifer cancroides ) كه به نام " عقرب سان " ( false scorpion ) نيز معروف است و از حشرات ريزي همچون شپشك كتاب كه با خوردن كاغذ و صحافي كتاب موجب نابودي آن مي شوند ، تغذيه مي كند .

---

شخصي كه حرفه اش گشتن در كتابفروشي هاي پرت افتاده يا ناشناخته ، سمساري ها ، و حراجي هاي كتاب به دنبال كتاب ها و ويراست هاي درخواستي كتابداران ، كلكسيونرهاي خصوصي ، و فروشندگان كتاب هاي قديمي است . نيز نگاه كنيد به : scout

---

واقعه اي كه براي انجام در يك كتابفروشي يا كتابخانه برنامه ريزي مي شود و در آن ، پديدآورنده و/ يا تصويرگر يك كتاب جديد براي امضاي نسخه هايي از اثر ( آثار ) خود حضور مي يابد . اين برنامه گاهي همراه با يك برنامه ي كتاب - كنكاش ، يا خواندن بخشي از متن اثر برگزار مي شود . نيز نگاه كنيد به : autographed copy

---

بلندا و پهناي كتاب ، كه معمولاً به اينچ يا سانتيمتر از سرلبه تا پالبه ، و از شيرازه تا پيش لبه ي روي جلد محاسبه مي شود . به لحاظ تاريخي ، قطع كتاب چاپي با تعداد دفعات تاخوردن يك صفحه ي كامل كاغذ چاپ ( با اندازه ي حدود 65*50 ) تعيين مي شده : با يك بار تاخوردن ، ايجاد فرم هاي دو برگي ( چهار صفحه اي ) موسوم به رحلي؛ با دوبار تا ، ايجاد فرم چهار برگي ( هشت صفحه اي ) موسوم به ربعي يا خشتي؛ با سه بار تا ، ايجاد فرم هشت برگي ( شانزده صفحه اي ) موسوم به وزيري يا دوازده برگي ( بيست وچهار صفحه اي ) موسوم به جيبي؛ با چهار بار تا ، ايجاد فرم شانزده برگي ( سي ودو صفحه اي ) موسوم به شانزدهم؛ و . . . در فرايند نوين توليد كتاب ، قطع يك ويراست به قطع برگ هاي تانخورده ي مورد استفاده در چاپ بستگي دارد . در توصيف كتابشناختي كتاب هاي ناياب ، هنوز از اين ابعاد قديمي استفاده مي شود ، ولي امروزه قطع كتاب بر بلندا و پهناي اثر صحافي شده مبتني است . در استانداردكردن قطع كتاب ، تفاوت هاي مختصري بين شيوه ي عمل امريكايي ها و بريتانيايي ها وجود دارد . اندازه هاي امريكايي در زير آمده اند . نام بلندا و پهنا يك سي وششم 3 . 3* 4 اينچ ( 8 . 5*10 سانتيمتر ) يك سي و دوم متوسط 3* 4 . 75 اينچ ( 7 . 5*12 سانتيمتر ) يك بيست و چهارم متوسط 3 . 6*5 . 5 اينچ ( 9*14 سانتيمتر ) يك هيجدهم متوسط 4*6 . 65 اينچ ( 10*17 سانتيمتر ) يك شانزدهم متوسط 4 . 5*6 . 75 اينچ ( 11 . 5*17 سانتيمتر ) وزيري بزرگ 7*7 . 25 اينچ ( 17 . 5*18 . 5 سانتيمتر ) جيبي 4 . 5*7 . 5 اينچ ( 11 . 5*19 سانتيمتر ) وزيري اعلا 5*7 . 5 اينچ ( 12 . 5*19 سانتيمتر ) پس وزيري 5 . 5*7 . 5 اينچ ( 14*19 سانتيمتر ) جيبي متوسط 5 . 12*7 . 65 ( 13*19 . 5 سانتيمتر ) وزيري دِمي 5 . 5*8 اينچ ( 14*20 سانتيمتر ) خشتي كوچك ( معمولاً كوچك تر از ) 7*8 . 5 اينچ ( 17 . 5*21 . 5 سانتيمتر ) خشتي پهن ( تا 10*13 اينچ متفاوت است ) 7*8 . 5 اينچ ( 17 . 5*21 . 5 سانتيمتر ) وزيري متوسط 6*9 . 5 اينچ ( 15*24 سانتيمتر ) وزيري سلطنتي 6 . 5*10 اينچ ( 16 . 5*25 . 5 سانتيمتر ) وزيري فوق سلطنتي 7*10 . 5 اينچ ( 18*27 سانتيمتر ) خشتي امپريال 11*15 اينچ ( 28*38 سانتيمتر ) وزيري امپريال 8 . 25*11 . 5 اينچ ( 20 . 5*29 سانتيمتر ) مترادف با : book format نيز نگاه كنيد به : exact size

---

مـُهر چوبي ، فلزي ، يا لاستيكي كه براي ايجاد نقش با مركب بر روي جلد ، لبه ، آستر بدرقه ، يا صفحه ي عنوان كتاب - به عنوان نشانه ي مالكيت - مورد استفاده قرار مي گيرد .

---

مجموع تعداد كتاب هاي يك مجموعه ي كتابخانه اي ، كه به دليل فراهم آوري رشد مي كند و بر اثر گمشدگي ، خسارت ديدگي ، سرقت ، وجين ، و . . . كاهش مي يابد . مترادف با : book collection نيز نگاه كنيد به : inventory

---

برآمدگي يا لبه ي باريكي در طول حاشيه ي پاييني سطح شيبدار پايه ي لغتنامه ، قاب اطلس ، يا ميز خطابه ، كه موجب مي شود يك كتاب گشوده يا يك دسته كاغذ ، در زاويه ي مناسب براي خواندن ، بدون نياز به خم شدن شخص ، قرار گيرند .

---

رويدادي كه معمولاً در يك كتابخانه ، كتابفروشي ، يا مؤسسه ي آموزشي برنامه ريزي و برگزار مي شود و در آن ، پديدآورنده ي اثر ، يك كتابدار ، يا شخص علاقه مند ديگري درباره ي يك كتاب بحث مي كند و براي تشويق همگان به خواندن آن ، گزيده هايي از آن را قرائت مي كند . املاي ديگر : booktalk نيز نگاه كنيد به : book signing

---

عمليات و ترتيباتي كه در يك كشور براي توليد ، توزيع ، و فروش كتاب به عموم وجود دارند و ناشران و انجمن هاي آنان ، كارگزاران و سوداكاران ، و اقدامات مورد پذيرش همگاني ، استانداردها ، و آيين نامه هاي حاكم بر فعاليت هاي آنان را دربرمي گيرند .

---

نشريه ي ادواري كه به وسيله ي ناشران ، كتابفروشان ، و ديگر دست اندركاران بازار كتاب با هدف اعلام و تبليغ عناوين تازه منتشرشده ، انتشار مي يابد . مجلات صنفي كتاب معمولاً اخبار بازار ، فهرست عناوين پرفروش ، مصاحبه با پديدآورندگان ، بررسي كتاب ، مقالات بلند ، ستون هاي هميشگي ، تحليل گرايش ها و موضوعات جاري ، و اطلاعاتي درباره ي توليد/ توزيع كتاب ، نمايشگاه هاي كتاب ، و امضاي كتاب را نيز شامل مي شوند .

---

گاري چرخدار فلزي يا چوبي با دو يا سه طبقه ، كه براي جابه جايي كتاب و ديگر مواد در كتابخانه ، به وسيله ي مستخدم ها يا ديگر كاركنان كتابخانه مورد استفاده قرار مي گيرد . نيز نگاه كنيد به : reshelving cart

---