واژه‌نامه اطلاع‌رسانی





a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 304
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 5180
شماره ي رده اي در فرانماهاي رده بندي دهدهي ديويي كه شماره هاي ديگر به آن ها افزوده مي شوند ( مثل " 020 " كه نشانه ي رده ي مربوط به علوم اطلاع رساني و كتابداري است ) و براي نشان دادن يك رده ي فرعي ، مي توان اعشار دهدهي را به آن افزود ( مثل 5/ براي منبعي كه يك ادواري است ) . مقايسه كنيد با : base of notation نيز نگاه كنيد به : add note
مجموعه ي نويسه ها يا نمادهاي مورد استفاده در نمادگذاري يك نظام رده بندي . در رده بندي دهدهي ديويي ، اعداد عربي 0 تا 9 مورد استفاده قرار مي گيرند ( نشانه هاي دهدهي ) . در رده بندي كتابخانه ي كنگره ، حروف الفباي انگليسي ، غير از حروف 0 و 1 كه ممكن است با اعداد 0 و 1 لاتين اشتباه گرفته شوند ، مورد استفاده قرار مي گيرند ( نشانه هاي الفبايي ) . بنا به قاعده ي عمومي ، هرچه اين مبنا مختصرتر باشد ، نمادي كه نشانه ي يك رده است طولاني تر خواهد بود . مقايسه كنيد با : base number
bastard title
نگاه كنيد به : half title
گروهي از ركوردهاي برهم انباشته كه بتوان به جاي پردازش يك به يك ، آن ها را با هم پردازش كرد . از پردازش دسته اي عمدتاً در فهرستنويسي خودكار و امانت بين كتابخانه اي ، براي افزايش كارآيي و كاهش هزينه ها استفاده مي شود . مترادف با : batchload processing
batchload processing
نگاه كنيد به : batch processing
نقشه ي موضع نگاشتي كه عمق و عوارض كف دريا ، از جمله حوزه هاي ساحلي ( خليج ها و خورها ) را ، معمولاً به وسيله ي خطوط ترازنما كه خطوط " هم ژرفا " ناميده مي شوند ، نشان مي دهد .
battledore
نوعي كتاب درسي مقدماتي كه در اواخر قرن هيجدهم مورد استفاده قرار مي گرفت و از كاغذهاي تاخورده كه در داخل جلا خورده بودند ساخته شده بود ، و وقتي گشوده مي شد شبيه " هورنبوك " ، ولي گاهي فاقد دسته بود .
در اصل ، واحد سرعت در علائم ترافيكي ( يك كد نقطه اي " مورس " در ثانيه ) كه در سال 1927 در " كنفرانس بين المللي تلگراف " پيشنهاد شد و به نام مهندس فرانسوي " ژان ماري اميل باود " ناميده شد . در مخابرت ، واحدي از اندازه گيري كه نشان دهنده ي تعداد عناصر سيگنال دهنده ( تغييرات ولتاژ يا فركانس ) اي است كه در هر ثانيه از يك كانال ارتباطي منتقل مي شود ، و در سرعت هاي پايين مترادف بيت در ثانيه ( bps ) مي باشد . در سرعت هاي بالاتر ، بيش از يك بيت را مي توان در ثانيه كدگذاري كرد ؛ مثلاً سرعت 4800 باود را مي توان با 9600 بيت در ثانيه منتقل كرد . به همين دليل ، " بيت در ثانيه " جايگزين " باود " به عنوان معيار اندازه گيري سرعت انتقال داده ها شده است . " تعداد باود " در يك مودم ، يكي از عواملي است كه سرعت اتصال اينترنتي را در دسترسي شماره گير تعيين مي كند .
BBS
نگاه كنيد به : bulletin board system
BCALA
نگاه كنيد به : Black Caucus of the American Library Association
BEA
نگاه كنيد به : BookExpo America
مجموعه اي از داستان هاي پرطرفدار در قرون وسطي كه شخصيت هاي آن ها ، حيواناتي با كيفيات انساني بودند و معمولاً به شكل تمثيل هايي نوشته مي شدند كه در آن ها به هجو كليساي كاتوليك ، دربار سلطنتي ، يا شخص ، گروه ، يا نهاد قدرتمند ديگري پرداخته مي شد . نمونه ي معاصر اين نوع ادبي " مزرعه ي حيوانات " ( 1945 ) از " جرج ارول " مي باشد ، كه به همان منوال نوشته شده است . مقايسه كنيد با : bestiary
اثر داستاني يا غيرداستاني با تصاوير فراوان كه مخصوصاً براي كودكان خردسال طراحي شده تا خواندن را ياد بگيرند و در آن ، متن سهم مختصري دارد ، واژگان و دستور زبان ساده شده ، و اندازه ي حروف بزرگ است . اين نوع كتاب ها در كتابخانه هاي عمومي در قفسه هاي مجموعه ي كودكان و نوجوانان قرار داده مي شوند .
عبارت فرانسوي به معناي " ادبيات زيبا " كه به ادبيات ( شعر ، جـُستار ، تئاتر ، خطابه ، نامه ، نقد ادبي ، و . . . ) فرهيخته و پالوده و به زيبايي شناسي مطالعات ادبي اطلاق مي شود .
اصطلاحي وام گرفته شده از مساحي ، براي نشان دادن كيفيت برتر يك محصول يا خدمت ، كه در مقايسه هايي كه از سوي توليدكنندگان يا ارائه دهندگان ديگر با هدف بهبود عملكردشان انجام مي شود ، به عنوان يك استاندارد يا وجه مشترك شناخته مي شود . در رايانش ، محك عملكرد يك جزء سخت افزاري يا نرم افزاري . املاي ديگر : bench marck
ترميماتي كه يك فرد استخدام شده ، علاوه بر حقوق يا دستمزد دريافت مي كند ، مثل بيمه ي پزشكي و دندانپزشكي ، حقوق بازنشستگي ، آموزش رايگان ، و . . . . اين مزايا معمولاً در قرارداد يا در توافق جمعي كه شرايط استخدام در آن تعيين شده ، قيد مي شود . اشخاصي كه به صورت پاره وقت استخدام مي شوند معمولاً حق دريافت مزاياي كامل را ندارند . مترادف با : fringes مقايسه كنيد با : perk
توافق بين المللي حق تكثير كه موجب ايجاد " اتحاديه ي بين المللي حفاظت از آثار ادبي و هنري " شد . اين معاهده در سال 1886 در شهر " برن " سويس به امضا رسيد و در سال 1887 از سوي چندين كشور اروپايي تأييد شد و به صورت دوره اي مورد بازنگري قرار مي گيرد . تا سال 1974 ، تعداد 64 كشور اين معاهده را امضا كرده بودند و ايالات متحده نيز در سال 1988 به اين معاهده پيوست . براي اين كه اثري بتواند از حفاظت حق تكثير مذكور در معاهده ي برن برخوردار شود ، اولين انتشار آن بايد در يك كشور عضو اين معاهده واقع شده باشد . آثار منتشرشده در ديگر كشورها در صورتي از اين حفاظت برخوردار مي شوند كه به صورت همزمان در يك كشور عضو نيز منتشر شده باشند . اين حفاظت ، تا پنجاه سال پس از حيات پديدآورنده ادامه دارد . نيز نگاه كنيد به : Universal Copyright Convention
Berners - Lee , Tim
ابداع كننده ي وب جهانگسترد كه در رشته ي فيزيك از دانشگاه آكسفورد فارغ التحصيل شد و در صنعت مخابرات انگلستان مشغول به كار بود كه در سال 1984 يك بورس تحقيقاتي براي " سِرن " ( CERN ) - يك آزمايشگاه فيزيك ذرات در ژنو - دريافت كرد . در سال 1989 وي پيشنهاد كرد كه مؤسسه ي " سرن " هزينه ي ايجاد يك سامانه ي داده هاي فرامتني را تأمين كند و پنج سال بعدي عمر خويش را در راه تسهيل در طراحي چيزي صرف كرد كه به زودي به يك سامانه ي جهاني ارتباطات الكترونيكي بدل گشت . در سال 1994 ، " برنرز لي " به آزمايشگاه علوم رايانه در دانشگاه " ام آي تي " ( MIT ) رفت و در آنجا به تدوين ابزارها و استانداردهاي وب ادامه داد . وي اگرچه براي كار خود جوايزي دريافت كرده ، از ابداع خود ، طلب سود يا حق تكثير نكرده است ، زيرا مي خواهد كه وب قابل دسترسي گسترده و همگاني باشد . از او چنين نقل كرده اند كه " . . . ممكن است فكري داشته باشيد . . . كه عملي هم باشد . يعني اين كه همه ي كساني كه در تمام دنيا رؤيايي در سر دارند بايد آن را يادداشت كنند و از اين كار دست بر ندارند . "
best books گزيده اي از كتاب هاي تازه منتشرشده كه از سوي بررسي كنندگان ، در حوزه يا نوع مربوط به خود ، از انتشارات برتر شمرده مي شوند . اكثر نشريات مروري كتابخانه اي ، سياهه ي سالانه اي از عناوين توصيه شده را كه در مقولات مختلف ( كتاب هاي مرجع ، داستاني ، غيرداستاني ، نوجوانان ، كودكان ، و . . . ) بررسي شده اند ، منتشر مي كنند . براي استفاده در مجموعه گستري ، سياهه هاي توصيه شده ، به شكل كتاب نيز منتشر مي شوند . مقايسه كنيد با : bestseller
در كاربرد نظريه در وضعيت هاي واقعي ، هر گونه روندي كه در صورت كاربرد مناسب ، همواره نتايج مطلوب تري حاصل كند و بنابراين در ارزيابي اثربخشي روش هاي بديل در انجام يك كار واحد ، به عنوان يك نقطه ي عطف مورد استفاده قرار مي گيرد .
نوعي از ادبيات رايج در قرون وسطي ، حاوي اسطوره ها و فرهنگ عاميانه درباره ي حيوانات عجيب واقعي يا خيالي ، كه در آن ها متن و تصاوير در خدمت تعليم تاريخ طبيعي و نيز اخلاقيات مسيحي از طريق كاربرد تمثيل بودند . مقايسه كنيد با : beast epic
كتاب بازاري با تبليغات فراوان كه در حال حاضر با چنان تقاضايي در كتابفروشي ها و كتابخانه ها رو به رو شده كه تعداد نسخه هاي بسياري از آن به فروش رسيده و به امانت رفته . اكثر روزنامه ها و نشريات مروري غالباً سياهه هاي رتبه بندي شده اي از آثار پرفروش داستاني و غيرداستاني ( و گاهي ادبيات كودكان ) بر مبناي حجم فروش در يك دوره ي زماني مشخص منتشر مي كنند . براي اتصال به سياهه ي " ياهو! " از سياهه ي درونخطي كتاب هاي پرفروش اينجا را كليك كنيد . املاي ديگر : best - seller مقايسه كنيد با : classic best - seller نگاه كنيد به : bestseller
آزمون كاملي از يك سامانه ي سخت افزاري يا نرم افزار جديد ، مشتمل بر استفاده ي عملي كاربران در شرايط عملياتي معمول ميداني ، كه معمولاً پس از آزمون آلفا كه در محيط آزمايشگاهي صورت گرفته ، انجام مي شود .
شيوه ي مورد استفاده در صحافي دستي كه در آن ، سطح بالايي لبه هاي مقواهاي سنگين به جاي حالت معمول 90 درجه ، با زاويه ي اريب و شيبدار برش داده مي شوند ، تا جلد كتاب ظاهر شكيل تري بيابد ، يا عمدتاً تقليدي از سبك هاي قديمي صحافي شده باشد . املاي ديگر : bevelled boards نيز نگاه كنيد به : beveled edge
هر لبه ا ي كه با زاويه ي كم تر از 90 درجه باريك شده تا زاويه ي قائمه ي موجود بين دو سطح ، نرم تر و ملايم تر شود . گاهي در صحافي دستي از مقواي پخ دار استفاده مي شود . لبه هاي زهوارهاي مورد استفاده در قابسازي معمولاً داراي پخ زدگي با زاويه ي 60 درجه هستند . bevelled boards نگاه كنيد به : beveled boards BI نگاه كنيد به : bibliographic instruction
قضاوتي كه به جاي تكيه بر واقعيت عيني ، تحت تأثير غيرمنصفانه ي نظرات ذهني قرار گرفته است . سوگيري حتي در كتاب هاي مرجع نيز وجود دارد . در ايالات متحده ، سوگيري در اقدامات استخدامي در كتابخانه هايي كه از بودجه ي عمومي استفاده مي كنند ، قانوناً منع شده است . نيز نگاه كنيد به : affirmative action
bibelot
واژه ي فرانسوي براي يك شي ء تزييني كوچك كه بسيار زيبا ، كمياب ، يا جالب است . در ادبيات ، كتابي در اندازه ي بسيار كوچك ، با طراحي زيبا ، و ساخته شده از بهترين مواد . نيز معروف به : thumb book
كاغذ چاپ محكم ، نازك ، و مات كه از تكه پارچه هاي كتاني يا پنبه اي نو ، يا از الياف كتان ساخته مي شود و براي كاهش قطر مجلات بزرگي همچون لغتنامه ، دايره المعارف ، انجيل ، و كتاب دعا - كه در صورت چاپ بر روي كاغذ ديگر ، بسيار قطور و حمل ونقل آن دشوار مي شود - مورد استفاده قرار مي گيرد . مترادف با : India paper