واژه‌نامه اطلاع‌رسانی





a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 304
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 5180
صفحه اي باريك و بلند و تا نخورده از كاغذ كه يك يا دو روي آن چاپ شده و عمدتاً براي اهداف تبليغاتي ، و در گذشته براي اشاعه ي ديدگاه هاي مذهبي يا سياسي مورد استفاده قرار مي گرفت . گاهي مترادف با : broadside نيز اشاره دارد به يك روزنامه ي قطع كامل - در برابر tabloid .
در اصل ، ورق بزرگ كاغذي كه تنها در يك رو چاپ شده بود و بايد به شكل تا نخورده ، خوانده يا ارسال مي شد و يك بيانيه ي حكومتي يا اعلان رسمي بود ، ولي بعدها براي اشاعه ي اخبار يا ديدگاه هاي سياسي از آن استفاده مي شد . در انگلستان قرن شانزدهم نيز براي توزيع بالاد و اشعار ديگر مورد استفاده قرار مي گرفت . مترادف با : broadsheet براي مشاهده ي درونخطي يك مجموعه ي آرشيوي از اعلان - صفحه ها اينجا را كليك كنيد . در كاربرد نوين ، برگه ي بزرگي كه بر يك يا دو روي آن چاپ شده و براي پست كردن از وسط تا مي شود . گاهي به صفحه اي گفته مي شود كه متن چاپ شده ي روي آن ، تمام سطح كاغذ را ، حتي در محل تاخوردگي فراگرفته است . نيز اشاره دارد به اصل مطالبي كه با چنين قالبي چاپ مي شود .
برگرفته از واژه ي فرانسوي brocher ( به معناي دوختن ) . يك نشريه ي غيرادواري مستقل كه از چند برگ مطلب چاپي دوخته شده به هم ، ولي صحافي نشده تشكيل مي شود كه معمولاً با جلد كاغذي منتشر مي گردد . بروشورها را در اكثر كتابخانه ها جزو انتشارات ناپايدار به شمار مي آورند و جداگانه فهرستنويسي نمي كنند ، مگر اين كه داراي ارزش تاريخي باشند ، يا به وسيله ي يك نهاد دولتي منتشر شده و براي نگهداري در يك مجموعه اسناد دولتي انتخاب شده باشند . مترادف يا : pamphlet
پيوندي در يك سند " اچ تي ام ال " كه ، معمولاً به دليل نادرست بودن نشاني پيوند يا تعطيلي سايت وب مربوطه يا انتقال آن به خدمتگر ديگر ، به درستي عمل نمي كند . هنگامي كه يك پيوند گسيخته در يك سند وب انتخاب مي شود ، پيام بروز خطا بر روي صفحه پديدار مي گردد . روند غيرفعال شدن پيوندها در سند فرامتني به مرور زمان را در زبان محاوره ، link rot ( پوكيدن پيوند ) مي نامند .
كتابي كه از هم باز مي شود تا بتوان بخش هاي مختلف ( معمولاً كليشه ها يا تصاوير ديگر ) آن را جداگانه به فروش رساند .
ميزان سهولت كاوش در يك داده پايگاه كتابشناختي ، نمايه ، فهرست كتابخانه ، يا ديگر فهرست هاي منابع به شيوه اي غيرنظام مند و اتفاقي . غالباً نمايه ي چاپي از همتاي درونخطي آن تورق پذيرتر است ، زيرا قالب صفحه ، مرور فهرست سرعنوان ها را براي يافتن اطلاعات مرتبط ، آسان مي سازد . نيز نگاه كنيد به : serendipity
نگاه كردن يك مجموعه ي كتابخانه اي ، فهرست ، كتابشناسي ، نمايه ، داده پايگاه كتابشناختي ، يا ديگر كشف افزارها در يك كاوش اتفاقي به دنبال اقلام مورد علاقه ، بدون مقصود كاملاً تعريف شده . براي تسهيل در مرور ، كتابخانه ها شماره هاي راهنماي مشابهي را به اقلام هم موضوع اختصاص مي دهند ، كه باعث مي شود اين اقلام در قفسه چيني در كنار هم قرار بگيرند . در بازيابي اطلاعات ، كاوشي كه به وسيله ي كاربر ، به شيوه ي پويا ولي اتفاقي انجام مي گيرد . پرسشي كه به روشني تدوين شده باشد ممكن است نقطه ي آغاز ورود به يك نمايه يا داده پايگاه را مشخص مي كند ، ولي كاوش هايي كه به شيوه اي نظام مند آغاز مي شوند غالباً ، با پديدار شدن اصطلاحات جديد از درون يافته هاي بازيابي شده ، به يك رويكرد اكتشافي منجر مي شوند . برخي از پژوهشگران ، نمايه هاي چاپي را تورق پذيرتر از داده پايگاه هاي الكترونيكي مي دانند ، زيرا قالب صفحه اي به كاربر امكان مي دهد كه عنوان ها و مدخل هايي را كه در پي هم مي آيند ، با آساني مرور كند و نقطه ي دسترسي اوليه را پي بگيرد . نيز ، كاوش اطلاعات موجود در وب جهانگسترد به شيوه ي اتفاقي و از روي بخت و اقبال . براي تسهيل در تورق درونخطي ، از فرامتن استفاده مي شود كه در آن ، پيوندهايي به اسناد و منابع الكترونيكي مرتبط ( مثل اين لغتنامه ) گنجانده شده است . مقايسه كنيد با : surf نيز نگاه كنيد به : Web browser
شخصي كه در يك مجموعه ي كتابخانه اي ، فهرست ، نمايه ، كتابشناسي ، داده پايگاه كتابشناختي ، يا سياهه ي ديگري از منابع ، به شيوه ي اتفاقي و غيرنظام مند به كاوش مي پردازد . نيز اشاره دارد به نوعي از نرم افزارهاي كاربردي كه مرورگر وب ناميده مي شوند و براي تسهيل در كاوش اطلاعات موجود در اينترنت طراحي شده اند .
بخشي از حافظه ي ريزرايانه كه به وسيله ي نرم افزار مرورگر وب براي ذخيره ي محتواي صفحات وب كه توسط كاربر به آن ها مراجعه شده ، در نظر گرفته مي شود . با اين كار ، زمان لازم براي مراجعه ي مجدد به صفحه با استفاده از همان دستگاه ، كاهش مي يابد . كليك كردن بر روي كليد " Reload " يا " Refersh " در نوار ابزار مرورگر ، باعث مي شود كه صفحه ي وب به نمايش درآمده بر روي صفحه ي نمايشگر ، به جاي حافظه ي مخفي ، از نشاني اصلي آن در اينترنت بازيابي شود . اكثر مرورگرها اين امكان را به كاربر مي دهند كه دوره ي زماني نگهداري پيشينه ي كاوش را تعيين كنند و پس از اين دوره ي زماني ، پيشينه به طور خودكار ، حذف مي شود .
BSA
نگاه كنيد به : Bibliographical Society of America
BT ( or B )
نگاه كنيد به : broader term
BTSB
نگاه كنيد به : Bound To Stay Bound
پارچه ي محكم و بادوامي براي كتاب ، متشكل از يك پايه ي درشت بافت از جنس پنبه ، كتان ، يا كنف كه با آهار يا پيروكسيلين آغشته شده و براي جلدكردن مجلداتي كه استفاده ي بسياري براي آن ها پيش بيني مي شود ( ادواري هاي صحافي شده ، نمايه هاي ادواري ، كتاب هاي مصور كودكان ، و . . . ) مورد استفاده قرار مي گيرد .
مجموع مبالغ موجود براي تأمين هزينه هاي كتابخانه در يك دوره ي زماني معين ( معمولاً يك يا دو سال ) . در اكثر بودجه ها ، مبالغ بودجه بر مبناي نوع هزينه ها ، كه " رديف " ناميده مي شوند ، تخصيص مي يابند . در كتابخانه ها و نظام هاي كتابخانه اي كه دائماً دچار كسر بودجه هستند ، بودجه بندي ممكن است يكي از دلايل عمده ي سرخوردگي كتابداران و مديران كتابخانه باشد . نيز نگاه كنيد به : line - item budget operating budget zero - base budget
در رايانش ، حافظه ي موقت ( معمولاً رم ) كه براي داده ها در هنگام پردازش آن ، يا براي اهداف بخصوصي همچون انتقال داده ها بين دو جزء سامانه كه سرعت هاي عملياتي متفاوتي دارند ( مثل چاپگر و " سي پي يو " كه قابليت پردازش داده در آن ، سريع تر از امكان چاپ برونداد است ) مورد استفاده قرار مي گيرد . " بافر " ممكن است بخشي از حافظه ي منظورشده براي يك كاركرد پردازشي بخصوص ، يا قسمتي از حافظه ي عمومي باشد كه در هنگام نياز ، به كاري اختصاص داده مي شود و پس از رفع نياز ، به حافظه ي عمومي علاوه مي گردد . در كاغذسازي ، ماده يا مخلوطي از مواد كه در هنگام توليد ، براي كنترل حالت اسيدي يا قليايي محصول ، به مواد خام كاغذ افزوده مي شود . در حفاظت اسناد ، ماده يا مخلوطي كه براي حفظ حالت اسيدي يا قليايي كاغذ ( يا يك محلول ) در سطح مطلوب ، مورد استفاده قرار مي گيرد .
كاغذ چاپ كه يك ماده ي قليايي ( مثل كربنات كلسيم يا كربنات منيزيم ) در كارخانه به آن افزوده مي شود تا هر نوع اسيد حاصل از مرور زمان ، يا ناشي از جابه جايي اسيد ، يا حاصل از قرارگرفتن در معرض آلودگي جوي را خنثي كند . براي انواع بخصوصي از چاپ عكاسي ، كاغذ تثبيت نشده مورد نياز است .
buffering
در كاغذسازي ، افزودن يك ماده ي قليايي مثل كربنات كلسيم يا كربنات منيزيم به الياف خميرشده براي خنثي كردن هر نوع اسيدي كه ممكن است با كهنه شدن كاغذ ، يا جابه جايي اسيد ، يا قرارگرفتن در معرض آلودگي جوي ، در آن ايجاد شود . ميزان تثبيت به صورت درصد وزن كاغذ مشخص مي شود و معمولاً بيش تر از 2 تا 3 درصد نيست .
در رايانش ، واژه ي عاميانه اي براي يك خطاي مزمن در سخت افزار يا نرم افزار . " گير " نرم افزاري را مي توان با دستكاري در برنامه از ميان برداشت ؛ اين فرايند را " عيب زدايي " مي گويند . براي رفع عيب سخت افزاري ، معمولاً تغيير پيكربندي مدارها لازم مي آيد . مقايسه كنيد با : glitch نيز اشاره دارد به يك ابزار الكترونيكي شنود پنهاني كه بر روي گوشي تلفن ، يا در جاي مخفي ديگر ( معمولاً با هدف جاسوسي ) نصب مي شود .
كلفتي يك كتاب بدون جلد آن ، كه معمولاً در حالت صحافي شده ، كم تر از حالت صحافي نشده مي باشد . نيز كلفتي يك برگه ي كاغذ در ارتباط با وزن آن ، كه به هزارم اينچ اندازه گيري مي شود . كلفتي كاغذ چاپ با " صفحه در اينچ " نيز اندازه گيري مي شود . گاهي ناشران با چاپ يك متن كوتاه بر روي كاغذ كلفت و كم چگالي ، بر قطر كتاب خود مي افزايند . براي كاهش قطر يك مجلد بزرگ ، از كاغذ انجيلي استفاده مي شود .
امانت دادن حجم بزرگي از مواد به وسيله ي يك كتابخانه به كتابخانه ي ديگر ، معمولاً براي يك دوره ي زماني طولاني تر از دوره ي معمول امانت . كتاب هايي كه به صورت درشت خط يا بر روي نوار منتشر مي شوند گاهي به صورت انبوه به كتابخانه هاي شعبه در يك نظام كتابخانه اي عمومي ، يا حتي به بيرون از آن نظام امانت داده مي شوند .
به بيان دقيق عبارت است از يك سند ، نامه ، فتوا ، يا حكم كه به وسيله ي پاپ صادر شده و مهر رسمي ( Bull ) بر آن نقش شده .
در چاپ ، واژه پردازي ، و طراحي صفحات وب ، يك عنصر كوچك گرافيكي ، معمولاً به شكل يك دايره ي كوچك ، يك نقطه ي بزرگ ، مربع ، لوزي ، يا شكل ديگر ، كه براي تأكيد بر بخشي از متن يا موردبندي يك مجموعه ي شماره بندي نشده مورد استفاده قرار مي گيرد . چنين مجموعه اي را مي گويند كه " خالگذاري " شده است ؛ مانند زير : " دايره ي كوچك ، " نقطه ي بزرگ ، " مربع ، " لوزي ، " يا شكل ديگر .
يك ادواري ، معمولاً به شكل جزوه ، كه به وسيله ي يك نهاد دولتي ، انجمن ، يا مؤسسه ي ديگر منتشر مي شود و حاوي اعلانات ، اخبار ، و اطلاعاتي درباره ي علائق جاري مخاطبان مي باشد و معمولاً اصولي تر از خبرنامه است . در مفهوم عام تر ، هر گزارش كوتاهي از آخرين پيشرفت ها در يك وضعيت يا فرايند جاري ، كه در قالب چاپي يا غيرچاپي منتشر مي شود . كوته نوشت : bull مقايسه كنيد با : bulletin board
يك تابلوي پهن آگهي ، كه معمولاً به ديواري در نزديكي ورودي كتابخانه نصب مي شود و براي نمايش اعلانات مربوط به وقايع آتي ، نصب روپوش كتاب هاي جديدي كه بتازگي به مجموعه ي كتابخانه افزوده شده اند ، ارائه ي فهرست هاي مطالعاتي ، توضيحات و پيشنهادهاي كاربران كتابخانه ، ( گاهي همراه با پاسخ مديريت كتابخانه ) ، و ديگر اطلاعات مربوط به عمليات كتابخانه اي از آن استفاده مي شود . كتابخانه ها گاهي از يك " كيوسك " براي اين منظور استفاده مي كنند . نيز نگاه كنيد به : bulletin board system
سامانه ي درونخطي پيام رساني و سخنگاه بحث كه به كاربران امكان مي دهد اعلانات و توضيحات خود را براي اعضاي يك گروه موضوعي متصل به آن شبكه ارسال كنند . كاركرد " بي بي اس " شبيه به پايگاه وب است ، ولي فاقد گرافيك مي باشد و داراي شماره تلفني است كه كاربر بايد با كمك يك برنامه ي ارتباطي ، آن شماره را بگيرد . " بي بي اس " ها در ايالات متحده با ورود وب جهانگسترد منسوخ شدند ، ولي هنوز در بخش هايي از جهان كه فاقد دسترسي مستقيم به اينترنت هستند از آن ها استفاده مي شود . مقايسه كنيد با : mailing list
وضعيتي از صحافي كه دست كم يك گوشه از اثر صحافي شده ، بر اثر تماس همراه با فشار با يك سطح سخت ( مثلاً در هنگام سقوط از قفسه بر روي زمين ) خم خورده ، فشرده شده ، يا به هم پيچيده .
اداره يا بخشي از يك سازمان يا يك نهاد دولتي كه مسئول گردآوري و اشاعه ي اطلاعات ، معمولاً در يك موضوع بخصوص ، يك حوزه ي خاص ، يا يك نوع مشخص - مثلاً اطلاعات جمعيت شناختي ( در مورد اداره ي آمار ) - مي باشد .
برگرفته از واژه ي لاتين burla به معناي استهزا و ريشخند ، شكل ابتدايي و ناشيانه اي از هجو كه در آن ، سبك يك اثر ، يا كليت يك ژانر ، با كوچك نشان دادن يك موضوع جدي يا بزرگ نشان دادن يك موضوع بي اهميت ، معمولاً در قالب يك اجراي صحنه اي ، به مسخره گرفته مي شود .
در صحافي ، پرداخت كردن لبه هاي طلايي يا رنگي يك مجلد با ابزار سخت و صافي همچون سنگ عقيق ، تا سطح مورد نظر در زير نور بدرخشد . اگر لبه ي طلايي جلادهي نشود ، آن را antique مي نامند .
اُفت جدي و گاهي برگشت ناپذير در روحيه ي كاركنان به دليل اضافه كار دائمي ، كه ممكن است منجر به افزايش كارگريزي ، عقب افتادگي ، ترك خدمت بالا ، و بدترشدن كيفيت خدمات گردد . املاي ديگر : burn - out