واژه‌نامه اطلاع‌رسانی





a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 466
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 5180
p .
نگاه كنيد به : page
كتابي كه كلاً يا جزئاً توسط يك آزادكار يا نهادي كه در كار تدوين كتاب براي نشر مي باشد ، توليد شده است . دامنه ي نقش « همگذارگر » ( packager ) بواسطه ي توافق با ناشر تعيين مي شود ، و ممكن است نوشتن ، ويرايش ، طراحي ، تصويرگري ، چاپ ، و حتي صحافي محصول نهايي را شامل شود . قسمت هايي از فرايند توليد ممكن است در قالب قراردادهاي ديگر ، به متخصصان فن سپرده شود . مقايسه كنيد با : managed book
فناوري شبكه كه پيام هاي داراي قالب رقومي را به بسته هاي كوچك ( كه از 128 نويسه بيش تر نيستند ، و هر يك نشاني مقصد يكساني دارند ) مي شكند؛ سپس با دستيابي به مدارهاي ارسال ، آن ها را به طور مجزا به سوي مقصد مي فرستد . وقتي بسته ها به مقصد مي رسند ، كنترل مي شوند تا مبادا داده اي در روند ارسال گم شده باشد ، و سپس با همان ترتيب اصلي ، مجدداً همبندي مي شوند . « بستارگرداني » استفاده از قابليت ارسال در شبكه ي رايانه اي با حداكثر سرعت و كارآمدي ، كاهش هزينه ها ، و افزايش بهره وري را ميسر مي كند .
سياهه ي چاپي كه همراه با مجموعه اي از كالاهاي ارسالي ( به منظور تأييد مطابقت فقره هاي درج شده در سياهه ، با سفارش مشتري ) فرستاده مي شود . مقايسه كنيد با : invoice
لفاف انعطاف پذيري از كاغذ كرافت بادوام كه به منظور حفاظت از فقره هاي ارسالي ، داراي آستري از الياف نرم يا حباب هاي هوا است . پاكت هاي لايي دار ( كه وسيعاً در امانت بين كتابخانه اي مورد استفاده قرار مي گيرند ) اندازه هاي مختلف دارند و اگر به دقت باز شوند مي توان مجدداً از آن ها استفاده كرد . مترادف با : padded mailer
padded mailer
نگاه كنيد به : padded envelope
يك روي برگه در يك دستنوشته ، كتاب ، ادواري ، يا ديگر اثر انتشاراتي چاپي ، كه ممكن است شماره گذاري شده يا نشده باشد . در حالت گشوده ، صفحه ي سمت راستي ( در كتاب هاي لاتين ، و صفحه ي سمت چپ در كتاب هاي فارسي ) صفحه ي فرد است ، و صفحه ي سمت چپ ( در كتاب هاي لاتين ، و صفحه ي سمت راست در كتاب هاي فارسي ) صفحه ي زوج مي باشد . كوته نوشت : p . كوته نوشت ( جمع ) : pp . نيز نگاه كنيد به : folio jump page همچنين ، شكل كوتاه شده ي : Web page نيز به يكي از كاركنان كتابخانه گفته مي شود كه مسئول تحويل مواد از مخزن هاي بسته است و وظيفه ي روزانه ي او نگهداري كلي مخزن ( قفسه چيني مجدد ، قفسه خواني ، . . . ) مي باشد . همچنين ، صداكردن شخصي با ذكر نام وي از طريق سامانه ي پي جوي عمومي در يك ساختمان بزرگ ( عملي كه در كتابخانه ها براي به حداقل رساندن ميزان مزاحمت براي ديگر مراجعان و خوانندگان كتاب ، از آن پرهيز مي شود ) .
نقطه اي در متن كه در آنجا يك صفحه پايان مي يابد و صفحه ي بعد آغاز مي شود ، و در بيش تر نرم افزارهاي واژه پرداز با يك خط شكسته ي افقي در طول صفحه نمايش نشان داده مي شود . نيز نگاه كنيد به : window orphan
page head
نگاه كنيد به : headline
عددي كه متوالياً و براي تسهيل در ارجاع به صفحات دستنوشته ، كتاب ، جزوه ، ادواري ، . . . ذكر مي شود . شماره ي صفحه در حاشيه ي پالبه يا سرلبه ، نوشته يا چاپ مي شود و معمولاً در وسط يا در گوشه ي بيروني قرار مي گيرد . پيش مطالب معمولاً با اعداد رومي كوچك ، و متن و مطالب پاياني با اعداد عربي پي در پي شماره گذاري مي شوند . مقايسه كنيد با : foliation نيز نگاه كنيد به : blind page
بكي از امكانات موجود در بيش تر نرم افزارهاي واژه پرداز كه امكان مي دهد قالب يك صفحه از متن را ، دقيقاً با همان حالتي كه پس از چاپ خواهد داشت ، روي صفحه ي نمايش مشاهده كنيم . نيز نگاه كنيد به : WYSIWYC
نمونه ي چاپي ، كه از حروفي توليد مي شود كه بعد از بررسي نمونه هاي ستوني و اصلاح خطاها ، در صفحه بندي شده اند و براي كنترل نهايي قبل از رفتن اثر انتشاراتي به زير چاپ ، آماده است .
عمل نشانه گذاري صفحات يك سند مكتوب يا چاپي با اعداد پي درپي ، به منظور نشان دادن توالي و ترتيب آن ها . « پيش مطالب » معمولاً با اعداد رومي كوچك ، و متن و مطلب پاياني با اعداد عربي شماره گذاري مي شوند . شماره گذاري صفحات ( كه در دستنوشته ها و در اسناد چاپي قبل از 1500 ميلادي به ندرت ديده مي شود ) در حدود 1550 جايگزين « برگ شماري » گرديد و به عملي رايج تبديل شد . نيز نگاه كنيد به : blind page continuous pagination duplicate paging journal pagination magazine pagination repaginated separately paginated unpaginated در فهرستنويسي كتابخانه اي ، بخشي از ناحيه ي « توصيف ظاهري » ( فيلد 300 از مارك ) در ركورد كتابنگاشتي كه تعداد صفحات و/ يا برگ ها در فقره ي كتابنگاشتي را نشان مي دهد .
paging system
نگاه كنيد به : public address system
palaeography
نگاه كنيد به : paleography
از كلمه ي يوناني palaios ( = باستاني ) و graphien ( = نوشتن ) . مطالعه ي شكل هاي قديمي دستنويسي؛ مثل كتيبه هايي كه بر روي لوحه هاي يادبود قديمي حك مي شدند ، يا دستخط هاي مختلفي كه در دستنوشته هاي قرون وسطايي و كلاسيك به كارمي رفتند . به مطالعه ي خاستگاه هاي الفباها و شكل حروف ( كه در زبان هاي نوشتاري دنيا ، از جمله در الفباي لاتين ، به كار مي روند ) نيز اطلاق مي شود . املاي بريتانيايي : palaeography نيز نگاه كنيد به : Rosetta Stone
palimpsest
دستنوشته اي كه روي پارشمن يا كاغذپوست نوشته شده و بر روي آن پارشمن يا كاغذپوست ، نوشته هاي قديمي تر ( كه به صورت ناقص يا ناكامل پاك شده اند ) هنوز بطور ضعيف ديده مي شوند . تا قبل از اختراع كاغذ ، استفاده ي مجدد از پارشمن و كاغذپوست ، عملي رايج بود؛ چرا كه نوشت افزار مرغوب ، كمياب و نسبتاً گران بود . « دو پاكيده » ( double palimpsest ) پاكيده اي است كه دوبار پاك شده است . مطالعه ي پاكيده ها به پژوهشگران امكان داده قسمت هايي از متوني ( و در بعضي از موارد ، كل آثاري ) را كه ممكن بود به حافظه ي تاريخ سپرده شوند ، بازسازي كنند .
palmtop
نگاه كنيد به : personal digital assistant ( PDA )
اثر انتشاراتي غيرپيايندي كه از حداقل پنج و حداكثر 48 صفحه تشكيل مي شود ، كه به هم وصل شده يا دوخته شده اما صحافي نشده اند ، و معمولاً داراي يك جلد كاغذي است . جزوه ها اولين بار براي اشاعه ي نوشته هاي مجادله گرانه ي اصلاحگرايان قرن شانزدهم در انگلستان منتشر شدند ، اما اكنون عمدتاً براي موادي به كار مي روند كه آن قدر ناپايدار يا كوتاه ( 500 تا 000 , 10 كلمه ) هستند كه نمي توان آن ها را به شكل كتاب چاپ كرد . مترادف با : booklet مقايسه كنيد با : brochure نيز نگاه كنيد به : pamphlet binding pamphlet file
مجلد خودپوش ، يا با صحافي كاغذي كه در آن ، برگ هاي يك ادواري يا جزوه ، به جاي چسب خوردن يا دوخته شدن ، با بخيه ي سيمي يا سوزن دوخت ، به هم وصل مي شوند .
چارچوب يا جعبه ي فلزي ، پلاستيكي ، يا مقوايي كه براي انبارش فقره هايي مثل بروشورها ، گزارش ها ، شماره هاي آزاد ادواري ها ، و ديگر مواد ( صحافي نشده ، يا صحافي شده با جلد كاغذي ) ، معمولاً به صورت عمودي و ايستاده مورد استفاده قرار مي گيرد و فضايي خالي در جلوي آن طراحي شده تا برچسبي كه محتواي جزوه دان بر آن ذكر شده بر آن الصاق شود .
در صحافي به قطعه ي مربع يا مستطيل شكلي گفته مي شود كه برروي جلد كتاب ، در زير لايه ي بيروني نقش مي گردد يا با يك چارچوب يا خطِ حاشيه محصور مي شود ، و اغلب عنوان كتاب ، يا يك تصوير يا طرح بر روي آن نقش مي گردد . همچنين ، به فضايي مشابه با آن كه بر روي شيرازه ي كتاب ( معمولاً بين كوژبندهاي مجلدي كه صحافي دستي دارد ) ايجاد مي گردد گفته مي شود . در چاپ ، مساوي است با « سياهه ي آثار همين پديدآورنده » كه در بعضي از كتاب ها بر صفحه ي قبل از صفحه ي عنوان ظاهر مي شود ، و ممكن است عناوين ناموجود ، يا حتي عناويني را كه توسط ناشران ديگر منتشر شده نيز شامل شود . همچنين ، يكي از مجموعه ي ترسيمات در فيلم كارتون ( كه توالي تصاوير مرتبط با هم مي باشد ) .
شيرازه ي كتابي كه ( صحافي دستي دارد و ) فضاي بين دو يا چند بند از آن ، با قلم كاري تزييني ( ساده كوب يا طلاكوب ) ، محصور شده است .
نقشه اي كه در آن زاويه ي ديد ، به جاي آن كه دقيقاً از بالا باشد ، از زاويه اي غيرقائمه است كه در نتيجه ، افقي قابل ديدن ايجاد مي كند و براي به تصويركشيدن شهرها ، شهرك ها ، و نواحي تفريحي عمومي ( رشته كوه ها ، دره ها ، . . . ) به كار مي رود . عوارض مهم جغرافيايي گاهي در حاشيه ي بالا يا پايين مشخص مي شوند . دورنماها هم ويژگي هاي نقشه ها و هم ويژگي هاي تصاوير را دارا هستند .
سطح ليفي صافي براي چاپ يا نوشتن كه از تبديل الياف گياهي ( مثل الياف درخت يا پارچه ) به خمير چوب ( كه يك نگهدارنده در حالت سوسپانسيون آب به آن افزوده مي گردد ) ساخته مي شود . با خارج شدن آب ( در نتيجه ي پهن كردن خمير بر روي صفحه ي سيمي ) ، الياف مرطوب در نقطه هاي تماس به هم مي چسبند و لايه ي متراكمي را تشكيل مي دهند كه بر اثر خشك شدن ، سفت مي شود . كاغذ برحسب محتويات و استفاده ي مورد نظر ، و بر اساس ويژگي هايي مثل رنگ ، تيرگي ، آهار ، پرداخت ، استحكام ، تراكم ، وزن ، و دوام شيميايي ، درجه بندي مي شود . كاغذ ممكن است اندودشده يا اندودنشده باشد؛ برش خورده باشد يا نباشد ، و دست ساخت يا ماشيني باشد . مقدار اسيد موجود در كاغذي كه در مواد كتابخانه اي به كار رفته ، در حفاظت مواد مورد توجه قرار مي گيرد . مقايسه كنيد با : papyrus نيز نگاه كنيد به : papermaking bible paper book paper buffered paper cover paper esparto foolscap kraft paper laid paper menila newsprint onionskin permanent paper wove paper به يك نگارش مختصر ( بويژه نگارشي كه براي ارائه در كنفرانس ( يا ديگر نشست هاي حرفه اي ) توسط پديدآورنده آماده شده ) نيز اطلاق مي شود . مقالات كنفرانس ممكن است در مجموعه مقالات يا گزارش هاي كنفرانس ، منتشر شوند . مقايسه كنيد با : article
ويراستي كه صحافي آن با جلدهاي ساخته شده از شُميز ( روكش شده با كاغذ سنگين ) انجام شده ، و معمولاً به اندازه ي صحافي پارچه اي دوام ندارد . مقايسه كنيد با : paperback
تيغه ي كندي از جنس فلز ، چوب ، پلاستيك يا عاج ، كه ظاهر چاقو را دارد اما براي بريدن كاغذ با دست ودر طول يك تاخوردگي ( مثل يك پاكتِ دربسته ، يا جدا كردن برگ هاي يك كتاب برش نخورده ) ساخته شده .
كتابي كه ( به جاي جلدِ سخت ) با جلدهاي كاغذي ، و معمولاً با « صحافي ته چسب » منتشر مي شود . كتاب هاي جلدكاغذي نوين ، ابتدا در دهه ي 1930 ظاهر شدند . ويراست هاي جلد كاغذي معمولاً بعد از ويراست سخت جلد همان عنوان منتشر مي گردند و با قيمت پايين تري فروخته مي شوند ، و همين امر آن ها را به محصول اصلي بازار خرده فروشي آثار داستاني و غيرداستاني تبديل كرده . كوته نوشت : pb . ppr . مترادف با : paperbound softcover مقايسه كنيد با : paper boards نيز نگاه كنيد به : mass - market paperback trade paperback به شكلي از صحافي كه در آن چسب حرارتي به لبه ي صحافي جزوه ي هاي دوخته نشده ي كتاب زده مي شود ( تا آن ها را مستقيماً به جلد كاغذي بچسبانند ) نيز اطلاق مي شود . دوام ، به قابليت چسب در حفظ انعطاف پذيري در طول زمان بستگي دارد . نيز نگاه كنيد به : Otabind
ورق هاي بسيار محكم از الياف درهم تنيده كه به همان شيوه ي مشابه با كاغذ توليد شده ، اما ضخامت آن 3 ميليمتر ( 12/0 اينچ ) يا بيش تر است . مقايسه كنيد با : paper boards
paperbound
نگاه كنيد به : paperback