محيط رابط رايانه اي كه يك توالي سلسله مراتبي از سياهه هاي مربوط به انتخاب هاي ( گزينه هاي ) احتمالي فراهم مي آورد و كاربر براي دستيابي به نتيجه ي دلخواه ، بايد گزينش مناسب را از ميان آن ها انجام دهد . كاركردن « با محيط هاي رابط گزين رانشي » براي كاربران تازه كار آسان تر است؛ اما اين محيط ها در نظر كاربران باتجربه ، كُندتر و نسبت به سامانه هاي « فرمانً رانشي » ساده تر هستند و در نتيجه جذابيت كم تري دارند . نيز نگاه كنيد به : graphical user interface

---

سياهه اي از اسامي « گزين فهرست » ، كه معمولاً به صورت افقي در زير ميله ي عنوان ( در محيط رابط گرافيكي ) نمايش داده مي شود ، و گزينه هاي منوهاي همتراز ، از ديد مخفي مي شوند . وقتي كاربر يكي از اسامي مو جود در گزين فهرست را انتخاب مي كند ، سياهه ي گزينه هاي مربوط در قالب يك « گزين فهرست آويزه اي » ( drop - down menu ) ، « گزين فهرست واپرشي » ( pop - up menu ) ، يا « گزين فهرست جانبي » ( sidebar menu ) نمايش داده مي شوند .

---

تركيب دو يا چند فايل جداگانه ي اطلاعات در يك فايل ، با ترتيب منطقي ، چه با دست و چه در يك فرايند خودكار . وقتي چنين تركيبي ، بازشناسي و حذف فايل هاي تكراري را نيز شامل شود ، اين فرايند را به نام ادغام/ پاكسازي ( merge/purge ) مي شناسند . نيز نگاه كنيد به : deduping

---

تركيب دو يا چند پيايند در يك پيايند . در ركورد كتابنگاشتي مربوط به پيايند جديد يك يادداشت ( Merger of : ) درج مي شود كه عنوان انتشارات ادغام شده را نشان دهد . به ركورد مربوط به هر يك از پيايندهاي ادغام شده نيز يك يادداشت همراه افزوده مي شود و عنوان ( هايي ) را كه با آن ( ها ) ادغام شده ( Marged with : ) و عنوان نشريه اي را كه در نتيجه ي تلفيق ايجاد شده ( to become : ) نشان مي دهد . متضاد : split مقايسه كنيد با : absorption

---

واژگان كنترل شده كه توسط « كتابخانه ي ملي پزشكي » ( ايالات متحده ) در داده پايگاه « مدلاين » مورد استفاده قرار مي گيرد ( و در وب با عنوان « پاب مد » موجود است ) . « سرعنوان هاي موضوعي پزشكي » ( مش ) در قالب يك سياهه ي گزارمان نوشتي با ترتيب الفبايي و در ساختارهاي درختي ، به صورت چاپي توسط « كتابخانه ي ملي پزشكي » ( ايالات متحده ) منتشر مي شود . براي اتصال به مرورگر درونخطي « مش » اينجا را كليك كنيد . نيز نگاه كنيد به : subject heading

---

نگاه كنيد به : metadata

---

نمايه اي از نمايه ها . براي ديدن ورانمايه اي از نمايه هاي پايگاه هاي وب ، به « كتابخانه ي مجازي وب جهاني » مراجعه كنيد .

---

به بيان دقيق ، داده هايي درباره ي داده هاي ديگر . در مفهوم كاركردي ، به « داده هاي ساختارمند درباره ي داده ها » گفته مي شود . به بيان خاص تر ، عبارت است از توصيف مجموعه اي از داده ها ( چگونگي و زمان گردآوري ، كسي كه آن را گردآوري و سازماندهي كرده ، قالب ارائه ي آن ها ، . . . ) . در كتابخانه ها ، به هر داده پايگاه يا فايل داده هاي ماشين خوان كه براي شناسايي ، توصيف ، و مكان يابي منابع الكترونيكي شبكه اي شده به كار مي رود ( مثل « اَسك جِيك » ) اطلاق مي شود . در حال حاضر ، هيچ قالب استاندارد شده اي بدين منظور وجود ندارد ، اما « اقدام وراداده اي هسته ي دوبلين » به منظور استقرار يك توافق بين المللي بين رشته اي درباره ي شيوه هاي كنترل كتابنگاشتي منابع الكترونيكي ، در حال كار است . براي كسب اطلاعات بيش تر ، اينجا را كليك كنيد تا سياهه ي « ياهو! » از منابع و نمايه هاي درونخطي در موضوع وراداده را ببينيد . املاي ديگر : meta - data نيز نگاه كنيد به : metadatabase

---

داده پايگاهي از داده پايگاه ها ، كه معمولاً بادرهمكرد دو يا چند داده پايگاه كوچك تر تشكيل مي شود تا به كاربر امكان دهد به جاي تكرار يك جستجوي واحد در هر يك به طور جداگانه ، آن ها را به طور كلي و در مجموع محتواي داده پايگاه ها جستجو كند . با غلبه ي كارگزاران بسيار بزرگ بر بازار دسترسي به داده پايگاه هاي ادواري ها ، سرعت درهمكرد شتاب گرفته ، اما هر قدر كه « كاوش يكجايه » ( one - stop searching ) در پژوهش بين رشته اي ( و براي كاربراني كه فاقد مهارت در انتخاب بهترين داده پايگاه ها در يك موضوع تخصصي هستند ) سودمند باشد ، تقسيم داده پايگاه ها هنوز مزاياي چشمگيري براي پژوهشگران باتجربه دربردارد .

---

مركب چاپ كه ذرات كاملاً آسياب شده ي فلز ( آلومينيم ، برنز ، مس ، . . . ) به آن افزوده شده اند تا تأثير تزييني فلزگون ايجاد كنند .

---

از كلمه ي يوناني metapherein به معناي « رساندن » . يكي از صنايع ادبي كه در آن ، يك كلمه يا عبارت كه تداعيگر يك شئ ، شخص ، ايده ، . . . بخصوص است ، در مورد چيزي به كار مي رود كه معمولاً با آن همراه نمي شود ، تا يك يا چند ويژگي خود را ، بدون استفاده از واژه هايي از قبيل « مانند » يا « مثل » به ديگري نسبت دهد و بدين ترتيب ، تشبيهي آشكار انجام گيرد . شناسايي يا جانشيني ممكن است مستقيم باشد يا فقط به آن ها اشاره شده باشد . استعاره از زمان قديمي ترين آثار ادبيِ ثبت شده ، به عنوان يك ابزار ادبي مورد استفاده قرار گرفته و نويسندگان خلاق با استفاده از آن ، توانسته اند معاني لغوي ادبي كلمه يا عبارت را گسترش دهند . وقتي عناصر مورد تشبيه آن قدر ناهمگن باشند كه به درجه ي تناقض برسند ، « استعاره ي مركب » ( mixed metaphor ) كه حاصل مي شود بسيار جالب خواهد بود ( مثل : لبان زنگار گرفته ) . « استعاره ي مرده » ( dead metaphor ) استعاره اي است كه آن قدر عادي شده كه اثرش را از دست داده است ( مثل : زمان مي گذرد ) . تاريخ و دستور زبان مورد استفاده در استعاره ، در رشته ي زبان شناسي مطالعه مي شود . استعاره ها گاهي اوقات ( معمولاً به صورت موضوعي ) گردآوري و نمايه مي شوند .

---

يك صنعت ادبي كه در آن ، اسم چيزي به جاي چيز ديگري كه با آن مرتبط است ، جزئي از آن است ، با آن همايندي دارد ، يا آن را القا مي كند ، مورد استفاده قرار مي گيرد ( مثال : « كاخ سفيد » به جاي رياست جمهوري ) . « دگرناميِ معكوس » ( Reverse metonymy ) استفاده از اسم يك چيز براي اشاره به يك يا چند خصيصه ي آن چيز مي باشد .

---

نگاه كنيد به : MegaHertz

---

نگاه كنيد به : chip

---

محيط ( نور ، دما ، رطوبت نسبي ، گرد و غبار ، . . . ) جداسازي شده در داخل فضاي كوچك و محدودي مثل يك جعبه آينه ، كتابجاي محصور ، كشو ، جعبه ، يا ديگر محفظه ي انبارش ، كه ( وقتي حفاظت مواد در اولويت باشد ) كنترل آن نسبت به محيط انبارش بزرگ ، آسان تر است .

---

واژه اي عام براي يك رايانه ي قابل برنامه ريزي كه براي اداره كردن عمليات هاي نسبتاً كوچك طراحي شده - معمولاً يك دستگاه روميزي ، حاوي يك ريزپردازشگر تك تراشه برروي يك صفحه مدارِ چاپي ، كه ممكن است بخشي از يك سامانه ي رايانه اي بزرگ تر ، يا متصل به يك شبكه باشد . اين واژه ممكن است براي تمايز بين رايانه هاي شخصي از ريزرايانه هاي قدرتمندتر ابداع شده باشد . نيز نگاه كنيد به : mainframe

---

ورقه اي كوچك از فيلم عكسبرداري به شكل كارت ، كه براي ذخيره ي متن ريزشده و/ يا ريزتصاويري كه در يك كادر شطرنجي دوبعدي مرتب شده اند ، طراحي شده . ريزبرگه ها به صورت رنگي يا سياه و سفيد ( و نگاتيو يا مثبت ) ، و در قالب هاي مختلفي وجود دارند ، اما « ايزو » قالب 125*75 ميليمتري ( 48 كادر ، در چهار رديف دوازده تايي ) يا 148*105 ميليمتري ( 60 كادر ، در پنج رديف دوازده تايي ) را توصيه مي كند . اگر چه هر ورق معمولاً شامل يك عنوان و/ يا شماره ي نمايه ( مندرج در سرعنوان بالاي ريزبرگه ) است كه بدون نياز به بزرگنمايي مي توان آن را خواند ، خود متن را فقط با استفاده از ماشينِ خواننده - چاپگرِ مخصوصِ ريزنمود ، مي توان خواند يا كپي كرد . مقاومت كاربران در برابر استفاده از ريزبرگه را مي توان با تعمير مداوم و مناسب تجهيزات و ارائه ي كمك و راهنمايي در هنگام نياز ، كاهش داد . در اكثر كتابخانه هاي آكادميك ، مجموعه ي اسناد « اِريك » بر روي ريزبرگه موجود است ، و اين ريزبرگه ها بر اساس شماره ي « ئي دي » 6 رقمي كه به هر سند اختصاص داده شده آرشيو مي شوند . آرشيو شماره هاي پيشين ادواري ها و اسناد دولتي نيز ممكن است بر روي ريزبرگه موجود باشند ، كه معمولاً در قفسه هاي بايگاني فلزي كه به شكل خاصي طراحي شده اند نگهداري مي شوند . ورق هاي فيلم را مي توان براي جلوگيري از خراشيدگي ، در پاكت هاي مخصوص ريز برگه ، محفوظ داشت . كوته نوشت : fiche . مقايسه كنيد با : microfilm نيز نگاه كنيد به : superfiche ultrafiche

---

پاكت كاغذي كوچكي كه از بالا و سمت راست ، يا فقط از بالا ، باز است ، از دهانه ي بالا مي توان يك يا چند ورقه ي ريزبرگه را در آن جا داد ، و فقط نوار عنوان ورق اول قابل رويت است . پاكت هاي آرشيوي مرغوب براي ريزبرگه ، از كاغذ بدون اسيد و بدون ليگنين ساخته مي شوند .

---

حلقه ي ممتدي از فيلم عكاسي 16 ميليمتري براي ذخيره ي متن كوچك شده و/ يا ريزتصاوير ، در يك رديف ( قالب cine ) يا دو رديف ( قالب comic ) از كادرها ، كه فقط با كمك ماشين خواننده - چاپگر مخصوص ، مي توان آن ها را بزرگنمايي و كپي كرد . ريزفيلم به صورت رنگي يا سياه و سفيد ( و نيز نگاتيو يا مثبت ) موجود است . در بعضي از كتابخانه ها ، آرشيو شماره هاي پيشين ادواري ها دائماً به ريزفيلم تبديل مي شوند تا در فضا صرفه جويي شود . كتابخانه هايي كه موجودي ريزفيلم دارند داراي خواننده - چاپگرهاي ريزنمود براي مشاهده و توليد نسخه ي كاغذي از آن ها هستند . مقاومت كاربران در برابر استفاده از ريزفيلم به جاي اصل نسخه ي كاغذي را مي توان با تعمير مداوم تجهيزات و با ارائه ي كمك هاي لازم ، كاهش داد . مقايسه كنيد با : microfiche نيز نگاه كنيد به : master negative print master service copy

---

واژه ي عام براي نسخه ي عكسيِ بسيار كوچك شده از متن و/ يا تصاويري كه بر روي يك رسانه ي نيمه شفاف ( ريزبرگه يا ريزفيلم ) ، يا بر روي يك رسانه ي غيرشفاف مثل مجموعه ي كارت ( ريزمات يا كارت تصوير ) ذخيره شده اند . ريزنمود ها ممكن است ويراست اصلي ، يا بازتوليدي از آن باشند . براي مشاهده و گرفتن سخت نسخه از ريزنمود ها به ماشين هاي خواننده - چاپگر نياز است . رسانه هاي ذخيره ي رقومي ( مثل ديسك و نوار مغناطيسي ، سي دي رام ، . . . ) در حال منسوخ كردن استفاده از ريزنمودها در ذخيره و بازيابي اطلاعات هستند ، اما اين فرايند هنوز كامل نشده است . ريزنمودهايي كه اكنون آماده ي خريد هستند بر اساس نام پديدآورنده/ عنوان و موضوع در نشريه ي پيايندي « راهنماي ريزنمودهاي موجود » ( Guide to Microforms in Print ) سياهه مي شوند . مقايسه كنيد با : macroform نيز نگاه كنيد به : computer output microform ( COM )

---

واژه ي عمومي براي فنوني كه براي كوچك كردن متن و/ يا تصاوير گرافيكي ( از نظر عكاسي ) ، تا اندازه اي كه چشم انسان بتواند بدون نياز به بزرگنمايي ، آن ها را بخواند ( معمولاً با هدف انبارش فشرده يا حفاظت ) به كار مي روند؛ مثل تبديل آرشيو شماره هاي پيشين ادواري ها از قالب چاپي به ريزفيلم يا ريزبرگه . قالب هاي ريزنگاشتي ، ريزمات و كارت تصوير را نيز مي شوند . مقايسه كنيد با : micrography

---

هنر و عمل نوشتن با نويسه هاي كوچك ميكروسكپي . مقايسه كنيد با : micrographics

---

ورقه اي از ماده ي غيرشفاف ( مثل كاغذ يا كارت تصوير ) كه حاوي متن ريزشده و/ يا ريزتصاوير مرتب شده در يك كادر شطرنجي دوبعدي است كه فقط با كمك تجهيزات خاصي مي توان آن ها را بزرگنمايي و كپي كرد . معمولاً در كتابخانه هايي كه داراي تصاوير ريزمات هستند ، ماشين هاي خواننده - چاپگر براي مشاهده و گرفتن سخت نسخه از آن ها فراهم مي شوند .

---

واحد پردازش مركزي ( سي پي يو ) كه بر روي يك ريزتراشه ي سيليكوني ، حك يا چاپ مي شود . ريزپردازشگر ، براي اين كه به عنوان رايانه عمل كند به نيروي برق ، ساعت ، و حافظه نياز دارد . ريزپردازشگرها در بيش تر ابزارهاي رقومي ( رايانه هاي شخصي ، دستياران رقومي شخصي ، راديوي قابل زمانبندي ، . . . ) به كار مي روند .

---

قطعه ي كوچكي از ماده ي شفاف ( معمولاً شيشه ) كه براي نگه داشتن شيء بسيار كوچك به منظور مشاهده از طريق عدسي هاي ميكروسكپ يا ميكروپروژكتور طراحي شده . در « قواعد فهرستنويسي انگلوامريكن - ويراست 2 » ، لام ميكروسكوپ مطابق با قواعد مربوط به مصنوعات و واقع نماهاي سه بعدي فهرستنويسي مي شوند . مقايسه كنيد با : microslide

---

نگاه كنيد به : miniature edition

---

چاپي كه با فونت بسيار كوچك انجام مي شود . گرچه نخستين آثاري كه در اروپا چاپ شدند با قلمِ درشت بودند ، چاپچي هاي قديمي خيلي زود دريافتند كه با قلم هاي كوچك تر ، مطلب بيش تري در يك صفحه جا مي گيرد . در سال 1825 ، « هنري ديدو » بنيانگذار فرانسوي حروف ، قلمي را طراحي كرد كه ده سطر را در هر سانتيمتر توليد مي كرد . از آنجا كه قالب ريزي حروف بسيار كوچك محدوديت هاي فيزيكي دارد ، بيش تر كوچك سازي هاي ميكروسكپي اكنون با استفاده از عكاسي انجام مي شود . نيز نگاه كنيد به : miniature book

---

اسلايدي كه داراي يك كادر نصب شده ي ريزفيلم است . مقايسه كنيد با : microscope slide

---

بخشي از سياهه ي ناشر ( متشكل از داستان هاي ادبي و عناوين غيرداستاني جدي ) كه انتظار نمي رود پرفروش باشند ، و اغلب توسط پديدآورندگان جديد و نوظهور نوشته مي شوند . مطالعات نشان مي دهند كه هر چند ناشران همچنان به منتشركردن تعداد فراوان از جديدترين عنوان هاي ميان فهرستي مي پردازند ، شكست كتابفروشي هاي زنجيره اي در بازاريابي رقابتي آن ها ، به كاهش در درصد فروش كلي كتاب منجر شده است .

---

نگاه كنيد به : minicomputer

---