سندي كه تماماً با دستخط شخصي ( يا اشخاصي ) كه به آن ( ها ) منسوب است نوشته شده . بازچاپ تمام نگاشتي ، بازتوليد چنين سندي است ، كه با ابزارهاي مكانيكي انجام مي شود . نيز به تصويري سه بـُعدي از يك شيء گفته مي شود كه با الگوي تداخلي حاصل از شكست اشعه ي ليزر ، در فرايندي به نام هام نگاري ( holography ) بر روي فيلم حساس به نور ضبط مي شود .

---

استخدام براي تعداد ساعاتي از كار كه اين تعداد ساعات براي انجام يك وظيفه ي بخصوص ، معمول است . در ايالات متحده اين تعداد ساعات نبايد از چهل ساعت در هفته بيش تر باشد ، مبلغ مربوط به ساعات اضافه كاري نيز بايد پرداخت شود . كارمندان تمامً وقت معمولاً مشمول مزاياي كامل هستند . در بعضي از مؤسسات آكادميك ، نسبت هيئت علمي تمام وقت به پاره وقت ( دستيار ) ، از جمله كتابداران ، توسط يك « توافق دوطرفه ي جمعي » تعيين مي شود .

---

قصه اي كه مي توان آن را همان معناي ظاهري تفسير كرد ، ولي دست كم يك معناي نمادين نيز دارد ، كه معمولاً بيان كننده يا روشن كننده ي يك انديشه ي انتزاعي يا يك اصل اخلاقي است . همچنين ، شكلي از استعاره ي گسترش يافته كه عمدتاً در آثار داستان و شعر مورد استفاده قرار مي گيرد و در آن يك رويداد ، فكر ، چيز ، يا شخص ، نماينده ي خودش و در عين حال نماينده ي يك چيز ديگر است . نيز نگاه كنيد به : beast epic dream allegory fable morality play parable

---

داستان ساده ي كوتاهي كه معمولاً به شكل تمثيل نوشته مي شود و هدف از آن ، انتقال يك درس اخلاقي آشكار يا يك اصل اخلاقي است . نيز نگاه كنيد به : fable

---

انتقاد ادبي مغرضانه كه از يك محفل يا باند كوچك ( معمولاً افرادي كه علاقه اي مسلـّم به ترويج يك اثر دارند ، زيرا انتظار دارند از موفقيت اثر ، منفعت مالي كسب كنند ، به دلايلي وامدار ناشر هستند ، يا از دوستان شخصي پديدآورنده يا تصويرگر هستند ) سرچشمه مي گيرد .

---

واژه اي با تداعي منفي كه از قرن هفدهم براي اشاره به ستايش افراط آميز از كتاب يا اثر ابداعي ديگر ( كه معمولاً به شكل نقد و بررسي يا آگهي و با هدف اثرگذاري بر نظرات و ارتقاي فروش ، توسط ناشر ، پديدآورنده ، يا يك نسخه نويس نگاشته شده ) به كار مي رود . در نشر كتاب ، تمجيديه معمولاً روي روپوش چاپ مي شود يا در قالب آگهي ، در يك نشريه ي مروري درج مي گردد . « تمجيديه ي مقدماتي » ( preliminary puff ) قبل از انتشار اثر ، براي استفاده ي نمايندگان سيار فروش ، نوشته مي شود . نيز نگاه كنيد به : blurb

---

تمديد دوره ي امانت يك كتاب يا فقره ي ديگر ، معمولاً براي مدت زمان عادي امانت . همچنين ، تجديد ثبت نام يك امانت گيرنده در انتهاي دوره ي زماني عضويت در كتابخانه . به تمديد دوره اي كه در طي آن ، اشتراك يك ادواري ( پس از پرداخت مبلغ تمديد اشتراك توسط مشترك ) قرار است تحويل داده شود نيز اطلاق مي گردد . نيز نگاه كنيد به : renewal notice

---

تمديد دوره ي زماني كه كتابخانه اي يك كتاب يا فقره اي ديگر را ، معمولاً بنا بر مدت زمان عادي امانت ، تا پايان آن دوره ي زماني به امانت داده است . خط مشي هاي تمديد متفاوت هستند ، اما بيش تر كتابخانه ها ، تمديد اكثر انواع مواد را ، دست كم براي يك بار ، اجازه مي دهند . براي اجتناب از جريمه ، فقره هاي امانتي بايد در تاريخ برگشت يا قبل از آن ، توسط امانت گيرنده تمديد شوند . همچنين ، افزايش و تمديد دوره ي زماني كه در طي آن ، ادواري مورد اشتراك بايد تحويل داده شود . اين دوره معمولاً براي يك سال يا بخشي از يك سال ( و در برابر پرداخت بهاي دوره ي تمديدي توسط مشترك ) انجام مي گيرد . به مشتركاني كه براي بيش از يك سال تمديد اشتراك مي كنند ممكن است تخفيف داده شود . نيز نگاه كنيد به : renewal notice

---

شركت بازرگاني ، نهاد دولتي ، انجمن ، سازمان غيرانتفاعي ، مؤسسه يا گروهي از افراد كه با يك نام مشترك شناخته مي شوند ، و قابليت اقدام به مثابه يك هويت منفرد را دارد ، ازجمله مسئولان محلي و گروه هايي كه در قالب نشست ها ، كنفرانس ها ، كنگره ها ، مأموريت ها ، نمايشگاه ها ، . . . ( خواه فعال باشند يا منسوخ شده باشند ) شكل گرفته اند . در كتابخانه ها ، اسم يا عنوان رسمي چنين نهادي در فهرستنويسي انتشاراتي كه با آن نام منتشر مي شوند ، با عنوان " نام سازمان " به كار مي رود . نيز نگاه كنيد به : related body subordinate body

---

نهادي تنالگاني كه با نهاد تنالگاني ديگري همبسته است ، اما تحت فرمان مستقيم آن نيست؛ مثلاً يك گروه « دوستان كتابخانه » كه از طريق كار داوطلبانه ، جذب اعانه ، طرفداري ، و ديگر فعاليت ها از يك كتابخانه پشتيباني مي كند ، اما جزو ساختار سازماني آن نيست . مقايسه كنيد با : subordinate body

---

شخصي كه تمامي يك اثر موسيقايي ، يا بخش عمده اي از آن را به شكلي مناسب براي يك رسانه ي اجرا غير از آنچه كه آهنگساز اصلي در نظر داشته تغيير مي دهد ، يا بدون تغيير رسانه ي اجرا ، ضمن ساده نويسي يا بسط اثر ، حجم عمده اي از ساختار موسيقايي اصلي را حفظ مي كند . در " قواعد فهرستنويسي انگلوامريكن - ويراست 2 " بنا به قاعده ي عام ، " تنظيم " تحت نام آهنگساز فهرست مي شود و تحت نام تنظيم كننده نيز يك شناسه ي افزوده ساخته مي شود .

---

در چاپ ، بخش اصلي كتاب ، كه با صفحه ي اول متن آغاز مي شود و همه ي پانوشت ها و تصاوير ، به استثناي پيش مطالب و پس مطالب را دربرمي گيرد . در صحافي ، به مجموعه ي جزوه هايي كه به هم چسب خورده يا دوخته شده اند تا براي الصاق جلد مقوايي يا رويه آماده شوند ، گفته مي شود . متن پيام در نامه ي الكترونيكي ، در برابر سرآيند ( نشاني پست الكترونيكي فرستنده ، نشاني ( هاي ) گيرندگان ، موضوع پيام ) و هر نوع پاصفحه . در حروفچيني ، هر واحد كوچك مستطيل شكلي از فلز قالب ريزي شده كه در يك سر ، داراي يك نويسه ي برآمده ( صورت ) است كه در چاپ سربي ، اثر آن بر روي كاغذ مي ماند . نيز اشاره دارد به گروهي از افراد كه يك كاركرد رسمي دارند . فهرستنويسان كتابخانه اي اين موارد را مورد توجه قرار مي دهند : نهاد تنالگاني ، نهاد مرتبط ، يا نهاد تابع .

---

همه ي جزوه هاي يك كتاب كه به هم دوخته يا چسبانده شوند ، بعلاوه ي آسترهاي بدرقه و هر چيز ديگري كه پيش از الصاق جلد ، توسط صحاف به كتاب افزوده شود . مقايسه كنيد با : text block

---

فراگيري و شمول از نظر تنوع سن ، جنسيت ، گرايش جنسي ، عقايد مذهبي ، و زمينه هاي فرهنگي ، نژادي و قومي در يك جمعيت مفروض . نيز نگاه كنيد به : affirmative action

---

نشانه ي نسبتاً نيمه شفاف مربوط به كاغذساز ، كه از حرفنويسي و/ يا طرحي تشكيل مي شود كه در يك ورق كاغذ مرغوب ايجاد مي گردد و وقتي در برابر منبع نور نگه داشته شود ، به طور مبهم قابل مشاهده است . در كاغذسازي دستي ، اين طرح با دوختن يا لحيم كردن مفتول هاي به هم تابيده به قالب كاغذ ( كه موجب نازك تر شدن لايه ي الياف خيس كاغذ بر روي سيم ها مي گردد ) ايجاد مي شود . در كاغذسازي ماشيني ، اين مفتول ها با استفاده از استوانه اي به نام « غلتكِ نقش » بر روي الياف خيس كاغذ فشرده مي شود . هدف از كاربرد ته نقش ها در اصل شناسايي توليدكننده و تعيين تاريخ توليد بود ، ولي به مرور زمان ، براي تعيين قطع كاغذ مورد استفاده قرار گرفتند . ته نقش هاي كنوني گاهي براي پيشگيري از جعل سند مورد استفاده قرار مي گيرند . كاغذ مورد استفاده در ويراست فاخر ممكن است داراي ته نقش باشد تا معلوم كند كه اين كاغذ ، مخصوصاً براي آن ويراست توليد شده . مترادف با : papermark نيز نگاه كنيد به : countermark در واژه پردازي ، حرفنويسي يا طرحي كه با رنگ خاكستري بر روي يك صفحه چاپ مي شود و ظاهراً متن بر روي آن سوار شده است؛ مثلاً كلمه ي « پيش نويس » با رنگ خاكستري بر همه ي صفحات ، در زير متن چاپ مي شود تا نشان دهد كه متن مذكور ، نگارش نهايي نيست . « ته نقش رقومي » ( digital watermark ) عبارت است از توالي بيت هايي كه با مهارت ، در يك فايل داده اي ( مثل يك سي دي صوتي ، يا فيلم سينمايي بر روي دي وي دي ) گنجانده شده اند تا به شناسايي نسخه هايي كه با تخطي از قانون حق تكثير ، توليد يا توزيع شده اند كمك كنند .

---

فرد ( افراد ) ، شركت ، يا نهادي كه در درجه ي اول مسئول تعيين شكل و محتواي يك فقره ي رسانه اي ( مثل فيلم سينمايي يا برنامه ي تلويزيوني ) است ، و معمولاً نام وي ( آن ها ) در عنوان بندي ابتدا يا انتهاي اثر ذكر مي شود . تهيه كننده همچنين مسئول تأمين مالي و تأمين ترتيبات لازم براي ساخت محصول نهايي ، و عرضه ي آن به بازار مي باشد . در اين معنا مترادف با : production company مقايسه كنيد با : distributor همچنين ، سازماني كه مسئول خلق محتواي فايل داده اي ماشين خوان ( مثل يك داده پايگاه كتابنگاشتي ) است و معمولاً نام آن در صفحه ي خوشامد ذكر مي شود ، و ممكن است با « كارگزار » ( كه براي محصول بازاريابي مي كند و دسترسي به آن را فراهم مي نمايد ) متفاوت باشد . كوته نوشت : prod .

---

تفاهم دوجانبه بين كتابخانه ها ، معمولاً درباره ي مبلغ قابل محاسبه در امانت دهي از طريق امانت بين كتابخانه اي ، كه نوعاً اين گونه است : « اگر شما از ما پول نگيريد ، ما هم از شما پول نمي گيريم . »

---

قرارداد رسمي كتبي بين كتابخانه و فروشنده براي كرايه ي يك يا چند داده پايگاه كتابنگاشتي انحصاري يا منابع درونخطي ( داراي حق تكثير ) ، معمولاً براي مدت زمان معيني در برابر پرداخت هزينه ي اشتراك سالانه يا « محاسبه بر مبناي كاوش » . فروشندگان نوعاً بر اساس مقياس متغير مبتني بر تعداد امانت گيرندگان ثبت شده يا ثبت نام « اِف تي ئي » ، تعداد مؤسسات يا ساختمان هايي كه خدمات مي گيرند ، و تعداد كاربران همزمان ، به محاسبه ي صورتحساب هزينه ها براي كتابخانه ها مي پردازند . بيش تر توافق هاي « صدور مجوز » ( licensing ) ، دسترسي از راه دور را به كاربران ثبت شده محدود مي كنند . براي كسب اطلاعات بيش تر درباره ي صدور مجوز ، پيش نويس نهايي « اصول صدور مجوز منابع الكترونيكي » را ببينيد . مقايسه كنيد با : site license

---

عقب بْردن سطري از حروف يا ستوني از اعداد به اندازه ي يك يا چند فاصله نسبت به حاشيه ، به منظور مشخص كردن يا متمايزكردن آن از سطرها يا ستون هاي قبلي و بعدي ، مثل ابتداي يك پاراگراف جديد . توبْردن در رئوس مطالب و اصطلاحنامه هاي موضوعي ، براي نشان دادن ترتيب منطقي و سلسله مراتب معنايي ، بسيار به كار مي رود . در فهرستبرگه هاي چاپي و تايپي نيز براي تعيين ناحيه هاي خاصي از توصيف كتابنگاشتي ، مورد استفاده قرار مي گيرد .

---

يك بالشتك بزرگ مْدُوّر از پوست آهو يا گوسفند كه با پنبه يا پشم پْر شده و به دسته ي چوبي كوتاهي متصل گرديده بود و در چاپ دستي ، توسط كارگر چاپ براي ماليدن جوهر به حروف چيده شده در فورم هاي چوبي مورد استفاده قرار مي گرفت .

---

در صحافي كتاب ، بخشي از روكش كتاب است كه از بيرون به داخل ، بر روي لبه هاي بيروني صفحات جلد « تا » مي خورد ، در گوشه ها فارسي گوش مي شود ، و بين 5/4 تا 9 سانتيمتر از لبه را با پوشانه مي پوشاند . در « گوشه هاي كتابخانه اي » ، برگردان تو داده مي شود؛ در « گوشه هاي هلندي » ، برگردان برش مي خورد .

---

فاصله ي بين لبه ي صفحه و ابتداي يك سطر از حروف ، مثل ابتداي يك پاراگراف از متن . موارد ذكرشده در « رئوس مطالب » معمولاً تو داده مي شوند تا ساختار منطقي محتواي ارائه شده را نشان دهند . از تورفتگي در اصطلاحنامه هاي موضوعي براي نشان دادن روابط معنايي ، و در فهرستبرگه هاي چاپي و تايپي براي تعيين نواحي خاصي از توصيف كتابنگاشتي ، استفاده مي شود . مقايسه كنيد با : full measure نيز نگاه كنيد به : hanging indention

---

شكلي از تورفتگي كه در آن ، خط آغاز با حاشيه ي چپ ( در متون لاتين ، و با حاشيه ي راست در متون فارسي ) همتراز است و خطوط بعدي يك يا دو فاصله تورفتگي دارند . اين شيوه در فهرستبرگه هاي چاپي و تايپي و بعضي از سبك هاي نگارش مدخل هاي كتابنگاشتي مورد استفاده قرار مي گيرد .

---

نگاه كردن يك مجموعه ي كتابخانه اي ، فهرست ، كتابشناسي ، نمايه ، داده پايگاه كتابشناختي ، يا ديگر كشف افزارها در يك كاوش اتفاقي به دنبال اقلام مورد علاقه ، بدون مقصود كاملاً تعريف شده . براي تسهيل در مرور ، كتابخانه ها شماره هاي راهنماي مشابهي را به اقلام هم موضوع اختصاص مي دهند ، كه باعث مي شود اين اقلام در قفسه چيني در كنار هم قرار بگيرند . در بازيابي اطلاعات ، كاوشي كه به وسيله ي كاربر ، به شيوه ي پويا ولي اتفاقي انجام مي گيرد . پرسشي كه به روشني تدوين شده باشد ممكن است نقطه ي آغاز ورود به يك نمايه يا داده پايگاه را مشخص مي كند ، ولي كاوش هايي كه به شيوه اي نظام مند آغاز مي شوند غالباً ، با پديدار شدن اصطلاحات جديد از درون يافته هاي بازيابي شده ، به يك رويكرد اكتشافي منجر مي شوند . برخي از پژوهشگران ، نمايه هاي چاپي را تورق پذيرتر از داده پايگاه هاي الكترونيكي مي دانند ، زيرا قالب صفحه اي به كاربر امكان مي دهد كه عنوان ها و مدخل هايي را كه در پي هم مي آيند ، با آساني مرور كند و نقطه ي دسترسي اوليه را پي بگيرد . نيز ، كاوش اطلاعات موجود در وب جهانگسترد به شيوه ي اتفاقي و از روي بخت و اقبال . براي تسهيل در تورق درونخطي ، از فرامتن استفاده مي شود كه در آن ، پيوندهايي به اسناد و منابع الكترونيكي مرتبط ( مثل اين لغتنامه ) گنجانده شده است . مقايسه كنيد با : surf نيز نگاه كنيد به : Web browser

---

ميزان سهولت كاوش در يك داده پايگاه كتابشناختي ، نمايه ، فهرست كتابخانه ، يا ديگر فهرست هاي منابع به شيوه اي غيرنظام مند و اتفاقي . غالباً نمايه ي چاپي از همتاي درونخطي آن تورق پذيرتر است ، زيرا قالب صفحه ، مرور فهرست سرعنوان ها را براي يافتن اطلاعات مرتبط ، آسان مي سازد . نيز نگاه كنيد به : serendipity

---

شخصي كه در يك مجموعه ي كتابخانه اي ، فهرست ، نمايه ، كتابشناسي ، داده پايگاه كتابشناختي ، يا سياهه ي ديگري از منابع ، به شيوه ي اتفاقي و غيرنظام مند به كاوش مي پردازد . نيز اشاره دارد به نوعي از نرم افزارهاي كاربردي كه مرورگر وب ناميده مي شوند و براي تسهيل در كاوش اطلاعات موجود در اينترنت طراحي شده اند .

---

عامل يا نهادي كه مالك حقوق سهامي يا انحصاري براي بازاريابي يك اثر منتشرشده ، معمولاً در يك منطقه ي جغرافيايي معين ، مي باشد . در نشر محلي ، توزيع كننده معمولاً - ولي نه هميشه - ناشر است . انتشارات خارجي اغلب توسط شركت نشر محلي ، طبق توافق با ناشر اصلي ، توزيع مي شوند . كوته نوشت : distr . نيز نگاه كنيد به : distribution imprint

---

اقدام به مطالعه ي بيش تر در طول استخدام به وسيله ي شخصي كه در يك حرفه آموزش ديده و مهارت آموخته . اين اقدام گاهي به ابتكار كارفرما ، و نيز از طريق شركت داوطلبانه در كنفرانس ها ، كارگاه هاي آموزشي ، سمينارها ، يا ثبت نام در دوره هاي تكميلي تحصيلات عالي انجام مي شود و در حرفه هايي كه مبناي دانشي آن ها سريعاً متحول مي شود بسيار داراي اهميت است . مقايسه كنيد با : in - service traning

---

« ئي اِي دي » يك استاندارد غيرانحصاري براي رمزگذاري كشف افزارها ( نشانگرها ، فهرست هاي موجودي ، نمايه ها ، . . . ) ي مورد استفاده در آرشيو ها ، كتابخانه ها ، موزه ها ، و ديگر مخازن دستنوشته ها و منابع دست اول با زبان « اس جي ام ال » است تا استفاده از اين مواد را تسهيل كنند . « ئي اي دي » در سال 1993 به ابتكار كتابخانه ي دانشگاه بركلي ايجاد شد و توسط كتابخانه ي كنگره ، با همكاري « جامعه ي آرشيوداران امريكا » اداره مي شود . براي كسب اطلاعات بيش تر درباره ي « ئي اي دي » را كليك كنيد .

---

دیدگاه

در فهرستنويسي كتابخانه اي ، عبارت است از ناحيه اي از ركورد كتابنگاشتي ( فيلد 300 مارك ) كه حدود فقره ، در آن ضبط مي شود . در مورد كتاب ها ، حدود فقره شامل تعداد مجلدها ، برگ ها يا صفحات ، ستون ها ، لوح ها ، و وجود تصاوير ، نقشه ، و/ يا مواد همراه است . در « توصيف ظاهري » ، ابعاد و قالب بندي فقره نيز ذكر مي شود . در بيش تر موارد ، توصيف ظاهري يك كتاب ( مثل : ج14 ، 508ص؛ تصاوير؛ 22 سانتيمتر ) از توصيف ظاهري يك فقره ي غيرچاپي ، كم تر است ( مثال : 3 فيلمعكس : مجموعه؛ 35 ميلي متري+ سه كاست صوتي+ 3 راهنما ) . مترادف با : collation

---