واژه‌نامه اطلاع‌رسانی





a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 196
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 5180
در خريد ، سفارشي است كه پرداخت كامل بهاي آن بايد پيش از ارسال كالا صورت گيرد ، و معمولاً در مورد سفارش خريد ( و نه پاسخ به يك استعلام قيمت ) مصداق دارد . اگر سفارش فسخ شود يا كالا برطبق « خط مشي پس فرستي » فروشنده بازگردانده شود ، ممكن است اعتباري به همان اندازه ، براي خريدار تجديد شود . فروشندگان مستقل كوچك و خرده فروشي هاي الكترونيكي بيش تر از ناشران بزرگ و پخش كنندگان كتاب ، تقاضاي پيش پرداخت مي كنند . بيش تر ناشران مجلات تخصصي براي آغاز اشتراك جديد ، تقاضاي پيش پرداخت مي كنند .
مبلغ پرداختي از سوي ناشر به پديدآورنده ي يك اثر ، پيش از آن كه دستنوشت كامل را براي انتشار ارائه دهد ، كه ميزان آن به موجب توافق منعقدشده بين دو طرف تعيين مي شود ، و معمولاً اگر كار به پايان نرسد ، قابل استرداد است . مترادف با : advance on royalty نيز نگاه كنيد به : royalties
بخشي از يك اثر كه به منظور خاص ، قبل از تاريخ نشري كه براي كل اثر اعلام شده ، چاپ و توزيع مي شود؛ مثل مقاله اي كه قرار است در يك ادواري منتشر شود ، يا اثري كه براي درج در يك مجموعه يا جـُنگ انتخاب شده است . همچنين ، مقاله اي كه براي ارائه در كنفرانس آماده شده ، و پيش از تاريخ كنفرانس ( معمولاً به منظور توزيع در ميان شركت كنندگان و ديگر افراد علاقه مند ) در نسخه هاي متعدد چاپ مي شود . در بعضي از رشته هاي آكادميك ، پيش چاپ ها واسطه ي مهمي براي برقراري ارتباط علمي هستند . به معدود نسخه هاي دستنوشته ي پديدآورنده ، كه با روشي مثل « خشك نگاري » ( براي گردش در مركز اداري ناشر و معمولاً به منظور تسهيل در مطالعه ، ارزيابي ، و ويرايش ) توليد شده اند نيز اطلاق مي شود . به لايي تبليغاتي كه توسط توليدكننده براي گنجاندن در يك ادواري به چاپ رسيده ( و گاهي براي همراهي با نسخه ي محلي آن ادواري طراحي گرديده ) نيز اطلاق مي شود ( مثل اسم و نشاني نمايندگان فروش در ناحيه اي كه آن ادواري در آنجا توزيع مي شود ) .
اظهارات مقدماتي قبل از متن يك اثر ، كه معمولاً توسط شخصي غير از پديدآورنده نوشته مي شود . اظهارات مقدماتي اگر توسط پديدآورنده نوشته شوند پيشگفتار نام مي گيرند . پيش درآمد از اين نظر كه در يك ويراست تا ويراست بعدي تغيير نمي يابد ، با پيشگفتار فرق مي كند . در پيش مطالبِ كتاب ، پيش درآمد يا پيشگفتار معمولاً به دنبال اهدائيه و قبل از مقدمه مي آيند . كوته نوشت : fwd .
بكي از امكانات موجود در بيش تر نرم افزارهاي واژه پرداز كه امكان مي دهد قالب يك صفحه از متن را ، دقيقاً با همان حالتي كه پس از چاپ خواهد داشت ، روي صفحه ي نمايش مشاهده كنيم . نيز نگاه كنيد به : WYSIWYC
مقدمه اي بر نمايش ، رمان ، شعر ، يا اثر ادبي ديگر كه توسط پديدآورنده در ابتداي متن - و نه در پيش مطلب - قرار داده مي شود . به سطور آغازين كه توسط يكي از بازيگران ، قبل از اولين پرده از اجراي نمايش خوانده مي شود تا مخاطبان را براي مضموني كه قرار است توسعه يابد ( يا نكته ي اخلاقي گنجانده شده در نمايشي را كه قرار است اجرا شود ) بيان مي كند نيز اطلاق مي شود . مقايسه كنيد با : epilogue در معناي عام تر ، رويدادهاي اوليه و مقدماتي كه به عواقب مهم تري منتهي مي شوند .
سفارش داده شده براي يك كتاب جديد پيش از تاريخ انتشار آن ، كه معمولاً در پاسخ به آگهي تجديد چاپ انجام مي شود . تعداد نسخه هايي كه از قبل سفارش داده مي شوند ممكن است در تعيين شمارگان ، قيمت ، و ميزان هزينه هاي تبليغاتي به ناشر كمك كتد . advance sheet نسخه هاي صحافي نشده ي پيش نسخه . نيز نگاه كنيد به : advance copy
كدي در ابتداي يك نشاني اينترنتي كه پروتكل اينترنتي منبعي را كه در آن نشاني واقع شده ، نشان مي دهد . شش پيشوند اصلي در ابتداي نشاني هاي وب مورد استفاده قرار مي گيرند : ftp : // فهرست راهنماي اف تي پي از فايل هاي برنامه يا داده هاي قابل فروفرستي؛ gopher : // خدمتگر گوفر؛ http : // صفحه ي وب جهانگسترد؛ mail to : پست الكترونيكي ( ئي ميل ) ؛ news : گروه خبري يوزنت؛ telnet : // برنامه اي كاربردي كه روي يك ميزبان دوردست اجرا مي شود . در معناي عام تر ، هر هجا يا گروهي از هجاها كه به ابتداي كلمه افزوده شوند و معناي آن را تغيير دهند و كلمه اي جديد ايجاد نمايند . در كلمه ي " prefix " ، " pre " يك پيشوند لاتين به معناي « پيش » است .
كنفرانسي كوچك كه پيش از يك كنفرانس طولاني تر ( معمولاً در روز ( يا روزهاي ) قبل از كنفرانس اصلي ) براي شركت كنندگاني كه مايل اند وقت بيش تري را با همكاران سپري كنند ، برنامه ريزي و برگزار مي شود . بيش تر پيش كنفرانس ها حول يك مضمون محوري كه ممكن است به مضمون كنفرانس اصلي مربوط باشد يا نباشد ، سازماندهي مي شوند . معمولاً يك هيئت - و نه يك سخنگوي اصلي - در جلسات منقطع به بحث درباره ي مقوله هاي مرتبط با مضمون كنفرانس مي پردازد . شركت كنندگان در پيش كنفرانس ها معمولاً در هنگام ثبت نام ، مبلغي اضافي پرداخت مي كنند .
مقدار ، گزينه ، يا تنظيماتي كه در يك سامانه ي نرم افزاري يا سخت افزاري ، در صورت نبودن دستورهاي خاص از جانب كاربر ، به صورت خودكار انتخاب مي شوند . تنظيمات پيش گزيده ممكن است بر روي صفحه ي نمابشگر نشان داده شوند تا كاربر بتواند ببيند كه اگر دروندادي ارائه نكند ، چه اقداماتي صورت خواهد گرفت .
لبه ي بيروني يك برگ در يك اثر صحافي شده ، يا لبه ي بيروني جزوك هاي يك كتاب يا روكش آن ، كه مقابل شيرازه يا لبه ي صحافي قرار مي گيرد ( دو لبه ي ديگر ، « سرلبه » و « پالبه » هستند ) . مترادف با : front edge نيز نگاه كنيد به : fore - edge painting fore - edge title
تصويري فاقد عدد و شماره ي صفحه كه بر « صفحه ي زوج » مقابل به ( و پيش از ) صفحه ي عنوان يا صفحه ي اول كتاب ، چاپ شده است . كوته نوشت : front . مقايسه كنيد با : headpiece tailpiece
بخش هايي از كتاب كه قبل از صفحه ي اول متن اصلي كتاب مي آيند . اين بخش ها ، به ترتيب مرسوم ( كه البته غيرقابل تغيير نيستند ) عبارت اند از نيم عنوان ، فَروُست نما يا لوحه ي آغازين ، صفحه ي عنوان ، مشخصات انتشار و يادداشت حق تكثير ، اهدائيه ، پيش نگاشت ، پيشگفتار / پيش درآمد ، تقدير و تشكر ، همكاران ، فهرست مطالب ، سياهه ي تصاوير ، سياهه ي جدول ها ، سياهه ي همكاران ، مقدمه ، سياهه ي كوته نوشت ها ، يادداشت مترجم ، فهرست ، و غلط هاي چاپي يا اشتباهات . پيش مطلب معمولاً با اعداد رومي كوچك صفحه شماري مي شود . مترادف با : preliminary matter preliminaries prelims مقايسه كنيد با : back matter نيز نگاه كنيد به : parts of a book
نسخه اي از يك كتاب يا نشريه ي ديگر كه پيش از آغاز به چاپ در شمارگان معمول ، به صورت صحافي شده تهيه مي شود تا با استفاده از آن ، ناشر بتواند پيش از صحافي كل مجلدات ، اشكالات احتمالي را برطرف كند . پيش نسخه ها را پيش از تاريخ اعلام شده ي انتشار ، گاهي به شكل صحافي نشده يا با صحافي غير از صحافي ناشر ، غالباً با برگه هاي لايي سفيد براي ثبت نظرات ، براي كتابفروشان ، كميته ي انتخاب در باشگاه ها ، و منتقدان نيز مي فرستند . مترادف با : early copy مقايسه كنيد با : reading copy review copy نيز نگاه كنيد به : advance sheet
نقل قول يا شعار كوتاهي كه در پيش - مطالب كتاب ( معمولاً به دنبال اهدائيه ) يا در ابتداي هر فصل ، گنجانده مي شود و ايده يا درونمايه اي را كه پديدآورنده قصد دارد به شكل تفصيلي تر در متن گسترش دهد ، بيان مي كند .
نمايش خصوصي يك فيلم سينمايي يا نمايشگاه براي مخاطبان محدود ، پيش از پخش عمومي يا پيش از تاريخ گشايش رسمي . به مجموعه ي محدودي از صحنه هايي كه از يك فيلم سينمايي گرفته مي شود تا براي تبليغ برنامه ي آينده ، در تماشاخانه ، تلويزيون ، يا بر روي كاست ويديويي ، دي وي دي ، . . . به نمايش درآيد نيز اطلاق مي شود . املاي ديگر : prevue نيز نگاه كنيد به : trailer
روايت دستنوشت ، تايپ شده ، يا چاپي از يك سند ، كه ويراست نهايي شمرده نمي شود و در معرض تغييرات ، اصلاحات ، بازبيني ، . . . بعدي - گاهي توسط شخص يا اشخاصي غير از پديدآورنده ي اصلي - قرار مي گيرد . پيش نويس اوليه ( rough draft ) معمولاً فقط يك روايت مقدماتي يا ناتمام از اثر يا برنامه را ارائه مي كند . روايت نهايي يك اثر كه چندين بار بازبيني شده ، پيش نويس نهايي ( final draft ) ناميده مي شود . براي پرهيز از سوء تفاهم ، روي سندي كه هنوز كامل نشده بايد كلمه ي « پيش نويس » به وضوح درج شود . نيز نگاه كنيد به : bill
از واژه هاي لاتين prae ( = قبل از ) و ambulare ( = رفتن ) . جمله يا پيشگفتار آغازين در يك سند مكتوب ( بويژه در آيين نامه يا قانون اساسي ) كه هدف آن را بيان مي كند .
كمد بلند ، قفسه ي بلند ، يا سطح كار افقي ديگري با ارتفاع مناسب براي كسي كه در جلوي آن مي ايستد و مي خواهد با كسي كه پشت آن ايستاده يا نشسته ، تعامل كاري داشته باشد . در اكثر كتابخانه ها ، ميز گردش كتاب يك ميز بلند در نزديكي ورودي ساختمان مي باشد . در تالار كودكان كتابخانه ، ميزها ( و اثاثيه ) معمولاً از حد معمول كوتاه ترند تا براي افراد كوچك قامت ، مناسب باشند . همچنين ، ويژگي خودكاري كه در كد " اچ تي ام ال " يك صفحه ي وب ، يا در نرم افزاري كه نوع ديگري از منابع درونخطي را اجرا مي كند ، تعبيه شده و امكان شمارش تعداد ديدارها يا استفاده هايي را كه به عمل مي آيد ( براي اهداف آماري ) فراهم مي كند . در حروفنگاري متن ، فضاي احاطه شده به وسيله ي چرخش خط در يك واحد از تحرير؛ مثلاً مركز حرف p ، يا فضاي بين چرخش هاي عمودي در حرف h .
شخصي باتجربه و قابل اطمينان كه با رغبت ، به عضو جديد يك جامعه ، حرفه ، يا سازمان رهنمودهاي سودمند مي دهد تا به او در كسب موفقيت در مقام يا شرايط جديدش كمك كند . روابط پيشكسوتي را مي توان به صورت غيررسمي توسط مشاركت كنندگان ، يا با حمايت رسمي سازمان ، ايجاد كرد . پندآموزي به فارغ التحصيلان جديد آموزشگاه هاي كتابداري را مي توان از طريق « ميزگرد اعضاي جديد » ( وابسته به « انجمن كتابخانه هاي امريكا » ) ترتيب داد .
اثر داستاني ( معمولاً رمان ) كه به خودي خود كامل است ، و ماجرا را به زماني قبل ( به آغاز اثري كه قبلاً منتشر شده ) مي برد ، و اگر چه كنش ها ممكن است در موقعيتي متفاوت رخ دهند ، حداقل تعدادي از شخصيت هاي اثر قبلي را در خود دارند . يك پيشگزاره ممكن است توسط شخصي غير از پديدآورنده ي اثري كه پيشگزاره بر آن مبتني است نوشته شده باشد . در معناي عام تر ، به هر چيزي كه پيش تر واقع شده ( بويژه مجموعه اي متوالي از رويدادهاي پيشين ) اطلاق مي شود . متضاد با : sequel
گزاره ي مقدماتي در آغاز كتاب كه معمولاً توسط پديدآورنده نوشته مي شود و خاستگاه ، دامنه ، هدف ، برنامه ، و مخاطبان موردنظر اثر را بيان مي كند ، و هرگونه فكر ثانوي و قدرداني از همكاران را ( معمولاً در پاراگراف پاياني ) شامل مي شود . بيانيه ي مقدماتي ، وقتي توسط شخصي غير از پديدآورنده نوشته شود ، « پيش سخن » خوانده مي شود . پيشگفتار يا پيش سخن ، با مقدمه ( كه به موضوع اثر مي پردازد و خواننده را براي دنبال كردن رويكرد ، آماده مي كند ) متفاوت اند . وقتي يك ويراست جديد منتشر مي شود ، ممكن است پيشگفتار قبلي به منظور توجه دادن خواننده به حدود اضافات يا تغييرات در متن ، از نو درج شود؛ اما مقدمه معمولاً بدون تغيير مي ماند . پيشگفتار يا پيش سخن معمولاً پس از اهدائيه و قبل از مقدمه ، در پيش مطالب كتاب مي آيند . كوته نوشت : pref .
در نشر ، هديه ي آغازين يا قيمت پيش فروش كه ( معمولاً در پاسخ به فراواني تقاضا ) پس از تاريخ انقضاي اعلام شده ي اصلي نيز ادامه مي يابد . گاهي يك ناشر كل فهرست فروش خود را مجدداً با تاريخ انقضاي تمديدشده ، چاپ مي كند .
طرحي براي پروژه اي كه پژوهش ، دانش ورزي ، يا تلاش خلاقانه اي را دربرمي گيرد ، و معمولاً به عنوان قسمتي از درخواست اعانه ي مالي ، توسط شخص يا گروهي كه ايده ي مذكور را ( با هدف پيگيري تا به ثمررسيدن آن ) ارائه داده ، نوشته مي شود . پيشنهاد طرح نوعاً چكيده اي مختصر ، توصيف دقيق مراحل ، بيان اهداف و مقاصد ، جدول زماني واقع بينانه ، فهرستي از منابع ( انساني و مادي ) ، بودجه ي موردبندي شده ، معيارهاي ارزيابي موفقيت ، تعهد به مراعات دستورالعمل هاي خاص در ارائه ي گزارش ، و نامه هاي حمايت آميزي كه مؤيد ارزشمندي پروژه مي باشند را شامل مي شود . بيش تر كتابخانه هاي آكادميك دستورنامه هايي درباره ي شيوه ي نوشتن پيشنهاد طرح دارند .
پيشنهادي توسط تداركچي يا كارگزار براي فروش كالاها و/ يا خدمات با قيمتي پايين تر ، معمولاً براي مدت زمان محدود ، يا ارائه ي يك دوره ي آزمايشي ، جايزه اي ، يا انگيزشي ديگر براي خريد يا اشتراك . ديگر محدوديت ها ( مثل حداقل مقدار خريد ) را نيز مي توان در اين زمره به شمار آورد .
اسناد رسمي مكتوب كه در آن ، فعاليت هاي جاري يك شركت ، حكومت ، سازمان ، يا مؤسسه ثبت مي شوند و معمولاً به خاطر ارزش استنادي ، حقوقي ، اطلاعاتي ، يا تاريخي آن ها ، مطابق با دستورالعمل هاي مندرج در « رويه ي استقرار » ، در آرشيو نگهداري مي شوند . نيز نگاه كنيد به : office of record
ركورد كتابنگاشتي كه براي بازنمايي يك اثر انتشاراتي پيايندي ، در فهرست كتابخانه ايجاد شده و از عناصر توصيف كتابنگاشتي ، اين موارد را شامل مي شود : عنوان ، محل نشر ، نام ناشر ، تاريخچه ي انتشار ، توصيف ظاهري ، بسامد ، نمايه سازي ، سرعنوان هاي موضوعي ، و « شابپ » . موجودي هاي كتابخانه ، منبع اشتراك ، ركورد پرداخت ، و پيشينه ي صحافي معمولاً در ركورد ديگري نشان داده مي شوند . نيز نگاه كنيد به : serials list
legislative history
گزارش گاهشمارانه از مراحل تصويب و تبديل يك لايحه به قانون ، مشتمل بر رويدادهايي كه به تهيه ي اولين پيش نويس منجر گرديده ، بررسي هاي كميته اي ، گفتگوهاي غيررسمي ، بحث هاي شورايي ، توافقات ، رأي گيري نهايي ، تصويب ، و هر گونه پيشينه ي متعاقب ( مثل وتوي رياست جمهوري يا آزمون هاي دادگاهي ) . نيز نگاه كنيد به : legislative reference service
ركوردي از روندهاي حفاظتي ( اسيدزدايي ، ضدعفوني ، تجديد صحافي ، بازسازي ، . . . ) كه در مورد يك فقره اعمال مي شود و معمولاً تاريخ اِعمال روندها و هر گونه جزئيات مربوط به فرايند رسيدگي را كه امكان دارد در آينده ( بويژه در موارد نياز به اِعمال برگشت ) براي حفاظتگران كاربرد داشته باشد ، شامل مي شود .
ويژگي برخي از سامانه هاي نرم افزار كاوش و مرورگرهاي وب كه به كاربر امكان مي دهد سياهه اي متوالي از همه ي كاوش هاي انجام شده در طول جلسه ي جاري كاوش ، يا از همه ي پايگاه هايي را كه در يك جلسه ي مرور مورد بازديد قرار گرفته اند ، مشاهده كند . بعضي از سامانه ها به كاربر امكان مي دهند يكي از كاوش هاي قبلي را از اين سياهه انتخاب ، و مجدداً آن را اجرا كند؛ يا پيشينه ي كاوش را ( در صورت تمايل ) ، چاپ يا ذخيره كند .