شرح جوهره ي يك موضوع ، در كوتاه ترين شكل ممكن . به گزارش مكتوب و بسيار كوتاه اما دقيق از نكات اصلي يك اثر ( كه معمولاً توسط شخصي غير از پديدآورنده تهيه مي گردد ) نيز اطلاق مي شود .

---

از كلمه ي لاتين luminaire به معناي « نوردادن » . دستنوشته يا نسخه ي چاپي قديمي كه به وسيله ي دست و با حروف رنگارنگ تزييني ، طرح ها ، و/ يا تصاوير برجسته ي نقره اي يا طلايي فراوان ، تزيين شده است . تذهيب در طول قرون وسطي ( كه كتاب ها با دست بر روي پارشمن يا كاغذ پوست ( عمدتاً توسط راهب هاي كاتوليك ، كه كتاب ها را براي استفاده هاي مذهبي و مبادله با ديگر صومعه ها توليد مي كردند ) نسخه برداري مي شدند ) ، شكوفا شد ( مثال : Book of Kells ) . ابتدائاً در قرن چهاردهم بود كه هنرمنداني كه سفر مي كردند با استفاده از مهارت خود به عنوان « تذهيبگر » ( illuminator ) به كسب و كار پرداختند و عمدتاً براي مشتريان ثروتمندي كار مي كردند كه كتابخانه هاي شخصي شان را با كتاب هاي فاخر پر مي كردند . كوته نوشت : illum . نيز نگاه كنيد به : chrysography rubric

---

مركب چاپ كه به دليلِ داشتن لعابِ بيش از نسبتِ معمول ، حتي وقتي خشك مي شود ، حالت درخشندگي دارد و معمولاً در بازنمايي و معرفي آثار ، مورد استفاده قرار مي گيرد .

---

اثري كه به شكل خلاصه ، نكات اصلي يك اثر طولاني تر را ارائه مي كند و توسط شخصي غير از پديدآورنده ي اثر اصلي آماده شده . همچنين ، اثري كه به صورت مختصر و كوتاه - گاهي در قالب رئوس مطالب - به يك موضوع گسترده يا به كل يك حوزه ي دانش مي پردازد . مترادف با : digest epitome

---

متن يا ويراستي كه قسمت هايي از آن ( معمولا ً به منظور ارضاي مخالفت هاي سياسي يا اخلاقي ) حذف ( تصفيه ) شده . اين اقدام براي پرهيز از ممنوع كردن كامل نشر يا توزيع اثر انجام مي شود . متضاد با : unexpurgated نيز نگاه كنيد به : bowdlerize censorship

---

مـُهر چوبي ، فلزي ، يا لاستيكي كه براي ايجاد نقش با مركب بر روي جلد ، لبه ، آستر بدرقه ، يا صفحه ي عنوان كتاب - به عنوان نشانه ي مالكيت - مورد استفاده قرار مي گيرد .

---

هر گونه سندي كه اطلاعات مورد جستجوي يك نويسنده ، پژوهشگر ، كاربر كتابخانه ، يا شخصي را كه يك فهرست درونخطي يا داده پايگاه كتابنگاشتي را كاوش مي كند ، فراهم مي نمايد . همچنين به سندي اطلاق مي شود كه اطلاعاتي ( مثلاً يك نقل قول يا بُربْريده ) را ارائه مي كند كه در سند ديگري ، كپي يا بازتوليد شده . در ادبيات ، عبارت است از داستان ، افسانه ، يا اثري كه عناصري از پيرنگ يا شخصيت سازي را براي اثر ادبي ديگري فراهم مي كند يا موجب توليد آن ها مي شود؛ مثل وقايع نامه ي تاريخ انگلستان كه « شكسپير » بعضي از نمايش هاي تاريخي اش را بر مبناي آن نوشت . نيز نگاه كنيد به : primary source secondary source tertiary source در فراهم آوري به فروشنده يا اهداكننده اي گفته مي شود كه فقره اي از وي به دست آمده ، و معمولاً در دفتر ثبت به آن اشاره مي شود .

---

هر اثر انتشاراتي كه كتابدار مرجع براي ارائه ي اطلاعات موثق به منظور دادن پاسخ به سؤال مرجع ، از آن استفاده مي كند؛ مثل كتاب هاي مرجع ، ركوردهاي فهرست ، نمايه هاي چاپي و خدمات چكيده نويسي ، و داده پايگاه هاي كتابنگاشتي درونخطي . افراد و خدمات بيرون از كتابخانه كه مي توان در ارائه ي اطلاعات موثق به آنان اعتماد كرد « منبع » ( resource ) ارجاعي شمرده مي شوند .

---

هدف يا نقش اصلي يك سازمان ، كه به طور مختصر و مفيد با عبارات كوتاه بيان مي شود . « شرح مأموريت » مكتوب و روشن ، مبناي تدوين آرمان ها و اهداف دستيابي پذير در برنامه ريزي راهبردي است ، و به عنوان تذكار دائمي بر دليل اصلي وجود سازمان ، عمل مي كند .

---

انجمن حرفه اي جديدي كه در آوريل 2002 با اتحاد " مؤسسه ي دانشمندان اطلاع رساني " ( آي آي اس ) و " انجمن كتابخانه ها " ي بريتانيا تشكيل شد . براي اتصال به سراصفحه ي " سايليپ " كه حاوي اطلاعاتي در باب مأموريت ، اهداف ، و برنامه ي عملياتي اين سازمان جديد است ، اينجا را كليك كنيد .

---

اتاق پاياپاي ملي و غيرانتفاعي كه در سال 1918 به منظور تسهيل در استانداردكردن داوطلبانه در ايالات متحده ، هم در بخش دولتي و هم در بخش خصوصي ، و به منظور هماهنگي و مديريت تمام انواع استانداردها پايه گذاري شد . اعضاي " اَنسي " را بيش از 1400 شركت ، سازمان ، نهاد دولتي ، و ديگر مؤسسات تشكيل مي دهند . " اَنسي " نماينده ي ايالات متحده در " سازمان بين المللي استاندارد " ( آيزو ) مي باشد . استانداردهاي علوم كتابداري و اطلاع رساني به وسيله ي " سازمان ملي استاندارد اطلاعات " ( نيزو ) تهيه مي شوند كه يك انجمن غيرانتفاعي و مورد تأييد رسمي " اَنسي " است . براي اتصال به سراصفحه ي " اَنسي " اينجا را كليك كنيد .

---

" اِيگا " كه در سال 1914 در نيويورك پايه گذاري شد ، يك سازمان غيرانتفاعي است كه به ترويج ارتقاي سطح طراحي گرافيكي به عنوان يك رشته ي آكادميك ، رسانه ي ارتباطي ، ابزار پيشه گاني ، و نيروي فرهنگي از طريق تأمين سخنگاهي براي حرفه مندان طراحي ، به منظور تبادل انديشه ها و اطلاعات ، مشاركت در پژوهش ها و در تحليل هاي انتقادي ، و تقويت آموزش و اقدامات اخلاقي مي پردازد . " اِيگا " سه شماره ازAIGA Journal of Design را در هر سال منتشر مي كند . براي اتصال به سراصفحه ي " ايگا " اينجا را كليك كنيد .

---

كاغذي كه پرداخت كِدِر و غيربازتابي دارد و نسبت به پرداخت گلاسه ، نگاه كردن به آن براي خواننده راحت تر است ، اما از نظر بصري ، در تصاوير گرافيكي چاپي جذابيت چنداني ندارد . املاي ديگر : matt

---

مأخذ مرجـّح داده هاي كتابشناختي از سوي فهرستنويسان براي آماده سازي توصيف كتابشناختي يك اثر ، كه معمولاً صفحه ي عنوان يا جايگزين آن ( مثلاً كادر عنوان ابتداي يك فيلم يا فيلمعكس ، يا صفحه ي عنوان يك صفحه ي وب ) مي باشد . نيز نگاه كنيد به : supplied title

---

در ريزفيلم ، نگاتيو نسل دوم كه مستقيماً از نگاتيو مادر ساخته مي شود و براي ساخت « نسخه هاي خدمات » از آن استفاده مي شود . مادرچاپ معمولاً در مكاني جداگانه تحت شرايط كنترل شده نگهداري مي شود .

---

نسخه هاي شماره نشده ي اثري كه مازاد بر يك ويراست محدود به چاپ رسيده ، و معمولاً به صورت اضافه چاپ ( با هدف تبليغ ) ، يا براي توزيع به عنوان نسخه ي نقد و بررسي ، صحافي مي شوند .

---

شكل افراط آميزي از سرگرمي درباري كه ريشه در ايتالياي دوره ي رنسانس داشت و بخصوص در زمان سلطنت اليزابت اول ، جيمز اول ، و چارلز يكم ( در انگلستان ) رواج داشت . بالماسكه تركيبي بود از موسيقي ، آواز ، رقص و نمايش شاعرانه در قالب نمايش پرشكوهي از لباس ها و صحنه آرايي هاي دقيق و مفصل كه همراه با يك پيرنگ تمثيلي سرسري ، برگزار مي شد و معمولاً يك درونمايه ي اساطيري داشت . اين نام از نقاب هايي ( masques ) كه افراد درباري ( كه ايفاگر شخصيت هاي اصلي بودند ) به صورت مي زدند ، گرفته شده است . اين سرگرمي درباري با انقلاب « پاكدينان » ( پيوريتن ها ) در سال 1642 پايان يافت .

---

دستگاهي كه براي توليد نقش از لوح يا قالب مْرُكّبي شده ( يا از حروف چاپي ) بر روي كاغذ يا سطح چاپي ديگر طراحي شده . دستگاه نوين چاپ در « ماينز » ( آلمان ) در حدود سال 1456 توسط « يوهان گوتنبرگ » اختراع شد ، كه اولين اثر انتشاراتي اش يك انجيل 42 خطي معروف به « انجيل گوتنبرگ » بود . اختراع وي به سرعت در سراسر قاره ي اروپا و جزاير بريتانيا گسترش يافت و در دهه ي 1480 به طور كامل تثبيت شد . اين اختراع ، مالكيت كتاب ها را براي افرادي كه قبلاً استطاعت تهيه ي مواد خواندني دستنويسي شده را نداشتند امكانپذير مي كرد . نيز نگاه كنيد به : chase forme letterpress offset

---

شكلي از داده ها كه يك ماشين ( مثل رايانه يا ابزار ديگر داده پردازي ) بتواند آن را تشخيص دهد ، بپذيرد ، و تفسير كند ، خواه اين داده ها به همين شكل كنوني ايجاد شده باشند يا اين كه از قالبي كه ماشين قادر به خواندن آن نبوده ، به قالب جديد تبديل شده باشند . معمولاً به اطلاعات رقومي ذخيره شده بر روي سخت ديسك ، فلاپي ديسك ، يا نوار مغناطيسي اطلاق مي شود . نيز نگاه كنيد به : Machine - Readable Cataloging

---

بخشي از دستگاه كاغذسازي متشكل از مجموعه ي غلتك هايي كه با صاف كردن كاغذ پس از خشك شدن و از طريق بستن منافذ آن ، موجب كاهش نفوذ پذيري آن در برابر رطوبت مي شود . در نوردزدن ( calendering ) ، درجه ي صافي كاغذ بستگي به ميزان فشار وارده به وسيله ي غلتك ها دارد .

---

نسخه ي تايپ شده ي اصلي پديدآورنده از يك اثر ، به شكلي كه براي انتشار ارائه شده . نيز نسخه ي تايپ شده از اثر اصلي كه به وسيله ي پديدآورنده در اختيار ناشر گذاشته مي شود ( در برابر نسخه ي نوشته شده با دست ) . كوته نوشت : ts . كوته نوشت جمع : tss .

---

بازنمايي فيزيكي زمخت اما دقيقي از جنس چوب ، مقوا ، پاپيه ماشه ، پلاستيك ، كرباس ، . . . از يك وسيله ، دستگاه ، سازه ، يا فرايند ، معمولاً در مقياس برابر و با بخش هاي متحرك كه مي توان تغييرشان داد يا دستكاري نمود ، و هدف از آن تحليل ، نمايش ، آزمون ، يا آموزش است . مقايسه كنيد با : model reproduction

---

قسمتي از متن كامل اثر پديدآورنده ، كه محققان و منتقدان آن را داراي ارزش جاودانه مي دانند .

---

مقدار توان يك ماده در حفظ انسجام خود ، وقتي كه ( مثلاً در استفاده ي زياد از بعضي مواد كتابخانه اي ) در معرض فشار قرار مي گيرد . يك ماده ي ماندگار ( durable ) ( مثل پارچه ي مومدار كه در بعضي از صحافي هاي كتابخانه اي به عنوان پوشش مورد استفاده قرار مي گيرد ) عموماً در شرايط استفاده ي معمول ، مدت نسبتاً طولاني دوام مي آورد . متضاد با : fragile

---

آنچه كه ماهي يك بار ( 12 بار در سال ، با احتمال استثناي يك يا دو ماه ، معمولاً در تابستان ) منتشر مي شود . بسياري از مجلات عمومي و بعضي از مجلات تخصصي ماهانه منتشر مي شوند . به پيايندي كه ماهي يك بار منتشر مي شود نيز اطلاق مي گردد .

---

مبالغ بخصوصي كه براي هزينه هاي پيش بيني نشده و وضعيت هاي اضطراري ، در بودجه ي كتابخانه كنار گذاشته شده . مبالغ اقتضايي معمولاً در بودجه ها براي اصلاح در سرمايه گذاري عمده منظور مي شوند تا افزايش احتمالي هزينه هاي پيش بيني شده را جبران كنند .

---

مجموعه ي نويسه ها يا نمادهاي مورد استفاده در نمادگذاري يك نظام رده بندي . در رده بندي دهدهي ديويي ، اعداد عربي 0 تا 9 مورد استفاده قرار مي گيرند ( نشانه هاي دهدهي ) . در رده بندي كتابخانه ي كنگره ، حروف الفباي انگليسي ، غير از حروف 0 و 1 كه ممكن است با اعداد 0 و 1 لاتين اشتباه گرفته شوند ، مورد استفاده قرار مي گيرند ( نشانه هاي الفبايي ) . بنا به قاعده ي عمومي ، هرچه اين مبنا مختصرتر باشد ، نمادي كه نشانه ي يك رده است طولاني تر خواهد بود . مقايسه كنيد با : base number

---

واژه اي فرانسوي براي اصل « منشأ مالكيت » كه به موجب آن ، ركوردهاي آرشيوي يك نهاد يا شخص به صورت جداگانه و مطابق با منبع ( و نه به شكل تركيب شده يا آميخته با ديگر ركوردهاي آرشيوي كه خاستگاه متفاوتي دارند ) نگهداري مي شوند .

---

كتابداري كه به خاطر تجربه و دانش تخصصي ، شايستگي انتخاب مواد و ارائه ي آموزش هاي كتابنگاشتي و خدمات مرجع به كاربران در يك حوزه ي موضوعي يا رشته ي ( يا زير - رشته ي ) دانشگاهي بخصوص را دارد . در كتابخانه هاي آكادميك ، متخصصان موضوعي غالباً داراي يك مدرك كارشناسي ارشد دوم در حوزه ي موضوعي تخصصي خود هستند . نيز به كتابداري گفته مي شود كه در امر تحليل موضوعي ، مهارت آموخته است .

---

كلمه يا عبارتي كه معناي همانند ( يا بسيار نزديك به ) معناي واژه ي ديگري از همان زبان دارد . مترادفات يك زبان در يك اصطلاحنامه ( كه در بخش مرجع بيش تر كتابخانه ها قابل دستيابي است ) گردآوري مي شوند . در زبان نمايه سازي مورد استفاده در فهرست هاي كتابخانه اي ، نمايه هاي ادواري ، مراكز چكيده نويسي ، و داده پايگاه هاي كتابنگاشتي ، مترادفات با تدوين يك سياهه ي مجاز از اصطلاحات مرجـّح نمايه سازي ( توصيفگرها يا سرعنوان هاي موضوعي ) ، كنترل مي شوند . در بازيابي اطلاعات ، فرمان عملگر OR براي گسترش نتايج حاصل از كاوش كليدواژه اي ( از طريق اشتمال بر مترادفات و واژه هاي بسيار مرتبط ) مورد استفاده قرار مي گيرد . كوته نوشت : syn . متضاد با : antonym مقايسه كنيد با : quasi - synonym نيز نگاه كنيد به : homonym

---