واژه‌نامه اطلاع‌رسانی





a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 234
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 5180
Bound To Stay Bound ( BTSB )
كارگزار مشهوري در صحافي اوليه ي كتاب هاي كودكان براي ارائه به كتابخانه هاي آموزشگاهي و عمومي در ايالات متحده ، كه به عنوان يك پيشه ي خانوادگي در سال 1902 پايه گذاري شد و سياهه اي متشكل از 18000 كتاب و اقلام رسانه اي را تدارك مي كند . كتابخانه ها در مورد عناوين پراستفاده ، بر " بي تي اس بي " تكيه مي كنند ، زيرا صحافي هاي آن به قدري محكم اند كه معمولاً صفحات كتاب زودتر از صحافي آن دچار فرسودگي مي شوند . براي اتصال به سراصفحه ي " بي تي اس بي " اينجا را كليك كنيد .
عبارت لاتين به معناي « بدون مكان » . در فهرستنويسي كتابخانه اي ، كوته نوشت s . l . در داخل راست كمانك [s . l . ] ( و در فارسي به شكل [بي جا] ) در ناحيه ي « نشر ، توزيع ، . . . » ( از توصيف كتابنگاشتي ) نشان مي دهد كه محل شناخته شده اي براي نشر فقره ي مورد نظر وجود ندارد . كوته نوشت : s . l . مقايسه كنيد با : sine nomine
فاقد اوراق رسمي يا شواهد ملموس ديگري كه مؤيد وجود ، هويت ، اعتبار ، اصالت ، مالكيت ، . . . باشد .
كتاب يا اثر انتشاراتي ديگري كه در آن ، صفحات متن ، شماره گذاري ( يا به ترتيب ديگر ، علامتگذاري ) نشده اند . تعداد كل صفحات يك اثر صفحه شماري نشده ، به وسيله ي فهرستنويس ( به عنوان يك مورد درونيابي ) ، در داخل دو راست كمانك در ناحيه ي « توصيف ظاهري » ( از ركورد كتابنگاشتي ) ثبت مي شود ( مثل p . [118] ) . متضاد با : paginated مقايسه كنيد با : unpaged
دفتر يا سامانه ي خودكارشده اي كه براي ارسال اطلاعات و ركوردداري ، بيش از كاغذ ، عمدتاً بر رسانه هاي الكترونيكي متكي است .
كتاب يا اثر انتشاراتي ديگري كه فاقد كلام است و در آن ، داستان با استفاده از تعدادي تصوير بيان مي شود . اين قالب عمدتاً در كتاب هاي مصور كودكان مورد استفاده قرار مي گيرد . بدون وجود متن ، « خواننده » ي كتاب بايد معناي داستان را از روي تصاوير بصري ادراك كند . هر خواننده ممكن است معنايي اندك متفاوت را از تصاوير استنباط كند .
در آرشيو ، واژه اي حقوقي براي ركورد يا سندي كه ديگر تحت مالكيت خالق اصلي يا نگهدارنده ي قانوني اش نيست .
عبارت لاتين به معناي « بدون اسم » . در فهرستنويسي كتابخانه اي ، كوته نوشت s . n . در داخل راست كمانك [s . n . ] ( و در فارسي به شكل [بي نا] ) در ناحيه ي « نشر ، توزيع ، . . . » ( از توصيف كتابنگاشتي ) نشان مي دهد كه نام ناشر يا توزيع كننده نامعلوم است . كوته نوشت : s . n . مقايسه كنيد با : sine loco
به قراري كه در « مقتضيات كاركردي ركورد هاي كتابنگاشتي » توصيف شده ، شكل تحقق يافتن يك اثر است؛ مثلاً يگانه روايت موجود از متن يك اثر ادبي ( « هملت » اثر « شكسپير » ) ، يا از پارتيتور يك آهنگساز ، يا اجرايي خاص از يك اثر موسيقايي . هرگونه تغيير در محتواي فكري يا هنري يك اثر ( فشرده كردن ، اقتباس ، بازنگري ، ترجمه ، . . . ) يك بيان جديد توليد مي كند . اين واژه ، ربطي به وجوه مرتبط با شكل فيزيكي كه نقش جدي در محتواي فكري/ هنري ندارند ( مثل نوع قلم ، فونت حروف ، و آراستمان صفحه كه در چاپ كلمات و جملات يك اثر مكتوب مورد استفاده قرار مي گيرند ) ندارد . مقايسه كنيد با : manifestation
در نمايه سازي ، عبارت يا كلمه اي است كه در داخل پرانتز به انتهاي سرعنوان موضوعي يا توصيفگر اضافه مي شود تا : - تعريف خاصي از واژه را نشان دهد؛ - بافتار كلمه يا عبارت مبهمي را ارائه كند؛ - مكان يك نام جغرافيايي را كه كاملاً شناخته شده نيست ارائه دهد؛ - رشته اي آكادميكي را كه يك موضوع در آن مطالعه مي شود مشخص كند؛ - زبان متن را مشخص كند؛ - نشان دهد كه يك اسم خاص ، تخيلي است؛ مثل : اوفليا ( شخصيت داستاني ) ؛ - سازآرايي را نشان دهد؛ - ابهام را از بين ببرد ، مثل : ايدز ( بيماري ) . مقايسه كنيد با : scope note
اعلاميه ي عمومي به صورت مكتوب يا شفاهي ، مربوط به عقايد ، انگيزه ها ، برنامه ها ، و/ يا مقاصد ، كه توسط شخص ، گروه ، يا دولت صادر مي شود .
بيانيه ي رسمي يا معتبر خبري يا اطلاعاتي ديگر كه براي نشر در يك روزنامه يا در برنامه ي پخش اخبار ، يا براي اشاعه از طريق رسانه ي خبري ديگر در نظر گرفته شده ، و معمولاً توسط دبير مطبوعاتي يا دفتر روابط عمومي نوشته مي شود ، و نقطه نظر يك شخص ، شركت يا سازمان را درباره ي يك رويداد يا وضعيت جاري ارائه مي كند . مترادف با : news release نيز نگاه كنيد به : press conference
bibelot
واژه ي فرانسوي براي يك شي ء تزييني كوچك كه بسيار زيبا ، كمياب ، يا جالب است . در ادبيات ، كتابي در اندازه ي بسيار كوچك ، با طراحي زيبا ، و ساخته شده از بهترين مواد . نيز معروف به : thumb book
ادغامي از حروف اول و آخر دو واژه اي binary digit ( رقم دوگاني ) كه يكي از دو رقم صفر و يك را شامل مي شود كه در نظام اعداد دوگاني مورد استفاده قرار مي گيرند و كوچك ترين واحد ذخيره در رايانه هاي رقومي است . در رايانه هاي شخصي ، داده ها در قالب واحدهاي 8 بيتي كه بايت ناميده مي شود ، ذخيره و پردازش مي گردند . در كدهاي اَسكي ، هر نويسه ي الفباعددي با ترتيب منحصربه فردي از هفت بيت نمايش داده مي شود ( bit rate ) . قابليت ذخيره ( در ديسك ، فايل ، داده پايگاه ، . . . ) با بايت اندازه گيري مي شود .
در رايانش ، به يك بيت درج شده در يك واحد از داده هاي رقومي گفته مي شود كه به منظور تشخيص خطاهاي حادث شده در ارسال مورد استفاده قرار مي گيرد؛ مثل بيت هشتم در بايتي كه يك نويسه ي « اَسكي » را بازنمايي مي كند .
نوعي از بازنمايي رقومي ، متشكل از نقطه هايي كه به شكل سطر و ستون مرتب شده اند ، و هر يك از اين نقطه ها با يك بيت از داده ها ، كه ارزش يك پيكسل را در يك تصوير تكرنگ بر روي صفحه ي رايانه تعين مي كند ، مشخص مي شود . در تصاوير سايه روشن يا رنگي ، هر نقطه از مجموعه اي از بيت ها تشكيل شده كه ارزش تك تك پيكسل هاي گروهي را كه در تركيب با هم يك جلوه ي بصري از يك رنگ يا طيف بخصوص را ايجاد مي كنند ، تعيين مي نمايد . هر چه تعداد بيت در نقطه بيش تر باشد ، طيف سايه روشن احتمالي گسترده تر خواهد بود . " تعداد نقطه بر اينچ مربع " ( تراكم ) وضوح يك تصوير بيت نگاشتي را تعيين مي كند . گاهي نيز وضوح با " تعداد سطر ضربدر تعداد ستون " بيان مي شود . وقتي اسناد با رايانه اسكن مي شوند ، تصوير روي صفحه به طور خودكار به يك تصوير بيت نگاشتي تبديل مي شود كه مي توان آن را روي صفحه ي نمايشگر ديد . املاي ديگر : bit map نيز نگاه كنيد به : digital imaging
wireless
روشي براي اتصال به اينترنت از طريق امواج فضايي الكترومغناطيسي ، به جاي استفاده از سيم يا كابل . در اين روش ، هزينه هاي مخابراتي كاهش مي يابند ، ولي براي كسب دسترسي به اينترنت ، باز هم يك « تأمين كننده ي خدمات اينترنتي » مورد نياز است . فناوري بيسيم « تأمين كنندگان خدمات اينترنتي » را قادر مي سازد بدون هزينه ي افزودن كابل به اتصالات خود ، باندپهناي بيش تري را عرضه كنند . اما در بيش تر سامانه هاي بيسيم ، « خط ديدرس » مورد نياز است؛ يعني مسير آنتن راديويي نصب شده در يك كتابخانه تا آنتن مربوط به « تأمين كننده ي خدمات اينترنتي » بايد بدون مانع و گرفتگي باشد . هر آنتن خدمتگير مي تواند به 50 تا 100 كارايستگاه ، با سرعت « تي 1 » خدمات بدهد . فناوري بيسيم را مي توان به صورت داخلي در كتابخانه هايي كه اتصال مستقيم به اينترنت دارند ( مثلاً براي شبكه كردن آزمايشگاه هاي آموزشي كه به رايانه هاي شخصي يا كيفي مجهزند ) نيز به كار گرفت .
داشتن تعداد كاركناني بيش از آنچه كه براي انجام كارهاي لازم ، ضرورت دارد . اين وضعيت معمولاً با اختصاص وظايف و مسئوليت هاي ديگر به كاركنان ، و در بسياري از موارد نيز با اتمام خدمت كاركنان ، اصلاح مي شود . متضاد با : understaffed
مقادير مازاد از يك كتاب يا فقره ي ديگري كه در يك انبار نگهداري مي شود ، و تقاضا براي آن بسيار كاهش يافته يا متوقف شده . اين وضع معمولاً در نتيجه ي برآورد بيش از واقع ميزان فروش احتمالي يك اثر ، يا ناشي از « خط مشي پس فرستي » است كه كتابفروشان را تشويق مي كند براي استفاده از تخفيف بيش تر ، تعداد بيش از حد نياز ، سفارش دهند . براي پرهيز از پرداخت مالياتي كه به فهرست موجودي تعلق مي گيرد ، ناشر مي تواند با فروش پرتخفيف ، مشكل « بيشْ موجودي » خود را حل كند . مقايسه كنيد با : out of stock نيز نگاه كنيد به : on sale or return نيز اشاره دارد به موادي كه افزون بر نياز نگهداري مي شوند تا نيازهاي اطلاعاتي مراجعان كتابخانه تأمين شود .
يكي از ويژگي هاي محيط رابط گرافيكي كاربر كه به كاربر امكان مي دهد پنجره اي را ( با كليك كردن بر دكمه ي كوچكي در گوشه ي سمت راست بالاي پنجره ) تا بيش ترين اندازه ي ممكن بزرگ كند . متضاد : minimize نيز نگاه كنيد به : multitasking
encumbrance
در فراهم آوري كتابخانه اي ، مقداري كه جداي از اعتبار بودجه اي ، براي تضمين تعهد به خريد مواد ، تجهيزات ، خدمات ، يا ملزومات پرداخت گرديده ، و هنگامي كه پرداخت كامل صورت گيرد يا سفارش فسح گردد تأديه مي شود . بيعانه ها مورد حسابرسي قرار مي گيرند تا از هزينه هاي اضافي جلوگيري شود .
در بازار چاپ ، واژه ي عام براي الفباهاي غيرلاتين ( عربي ، چيني ، سيريليك ، عبري ، ژاپني ، . . . ) .
كار پژوهشي يا درسي كه به منابعي از بيش از يك رشته ي آكادميك نياز دارد؛ مثل موضوعي در حوزه ي « مطالعات امريكا » كه تاريخ ، سياست ، ادبيات ، هنر ، موسيقي ، فرهنگ عامه ، . . . امريكا را همپوشاني مي كند . اگر چه اكثر مراكز نمايه سازي و چكيده نويسي دامنه ي كار خود را به يك رشته ي خاص ( مثل چكيده هاي روانشناسي ) يا يك حوزه ي خاص ( كتابنگاري و چكيده هاي رشد كودك ) محدود مي كنند ، متون مرتبط از رشته هاي مربوط به هم را نيز مي توان در آن ها گنجاند . به يك اثر مرجع درباره ي موضوعي كه دو يا چند رشته را زير پوشش مي گيرد نيز اطلاق مي شود ( مثل « دايره المعارف خشونت ، صلح ، و تعارض » ) .
ترجمه يا يادداشت هاي توضيحي كه بين سطور متن ( معمولاً با حروف يا قلم كوچك ) ، چاپ يا دستنويسي مي شوند . مقايسه كنيد با : gloss