يادداشت مختصر يا نامه ي فرم ، كه همراه با يك نسخه ي رايگان از اثر جديد ، توسط ناشر كتاب براي بررسي كننده ي كتاب يا كتابفروش فرستاده مي شود ، و به دريافت كننده اعلام مي كند كه نسخه ي دريافتي ، نسخه ي نقد و بررسي است و نظر دريافت كننده را درخواست مي كند .

---

سابقاً ، يك برگ از كاغذ چاپ با اندازه ي استاندارد ، كه از 5/37*5/32 تا 5/42*34 سانتيمتر متفاوت بود و وقتي يك بار به داخل تا مي شد ، دو برگ با اندازه ي حدود 5/32*20 سانتيمتر به دست آمد . اين كلمه از ته نقشي مشتق شده است كه بطور سنتي توسط كاغذسازها مورد استفاده قرار مي گرفت ، و كلاهي ( cap ) چندلبه با زنگوله را ( كه دلقك ( fool ) هاي قرون وسطي به سر مي گذاشتند ) نشان مي داد . كوته نوشت : fcap . fcp .

---

برچسب كاغذي كوچك يا چيزي همانند آن كه به كتاب ، معمولاً بر داخل رويه ي زبرين يا بر روي آستر بدرقه ي ابتدايي ، الصاق مي شود و بر روي آن ، جايي براي ثبت نام مالك كتاب پيش بيني شده . لوحه هاي تزييني از هدايايي هستند كه به صورت نانوشته يا با چاپ سفارشي نام دريافت كننده ( گاهي پس از عبارت " متعلق به كتابخانه ي . . . " ) به فروش مي رسند . نخستين نمونه هاي لوحه ي تعلق تا آنجا كه مي دانيم ، چند سال پس از اختراع حروف متحرك در آلمان ظاهر شدند و غالباً نشانه ي قدرشناسي شخصي كه كتاب را به عنوان هديه دريافت مي كرد نسبت به اهداكننده بود ( اين كار هنوز هم در برخي از كتابخانه هايي كه كتب اهدايي دريافت مي كنند انجام مي شود ) . طراحي لوحه ي تعلق به عنوان يك كار هنري در اوايل قرن شانزدهم آغاز شد . لوحه هاي خانوادگي معمولاً حاوي يك نشان و/ يا يك شعار خانوادگي بودند . طرح ها و شعارهاي حرفه اي كه يادآور رويدادهاي مهم تاريخي بودند نيز رواج داشتند ، ولي شعارهاي مندرج در لوحه هاي امروزي معمولاً در تمجيد از كتاب يا فعاليت هاي پژوهشي هستند . مقايسه كنيد با : book lable

---

سياهه اي كه به جلد رويي سند جديد يا يك شماره ي جديد از ادواري ضميمه شده ، و حاوي نام كساني ( در داخل يك بخش يا سازمان ) است كه مايل اند آن فقره را دريافت كنند . هر فرد پس از پايان استفاده از فقره نام خود را از فهرست خط مي زند و فقره ي مورد بحث را براي فرد ديگر فهرست مي فرستد . بعد از آن كه آخرين نفر نيز فقره ي مذكور را ديد ، آن را براي آماده سازي ، بايگاني ، يا دورريختن به شخص مسئول برمي گردانند .

---

فرم مختصري كه براي درخواست اقلام از يك كتابخانه ي قفسه بسته ، به وسيله ي امانت گيرنده ي ثبت نام شده پر مي شود . عنوان درخواستي معمولاً به صورت دستي و به وسيله ي يكي از كاركنان كه كتابرسان ناميده مي شود بازيابي مي شود ، هر چند كه در برخي از كتابخانه هاي بزرگ از سامانه هاي خودكار و نيمه خودكار نيز استفاده مي گردد .

---

كارت يا تكه اي كاغذ كه در فقره اي كه از يك مجموعه ي كتابخانه خارج گرديده ، قرار داده مي شود؛ يا يك فرم چاپي كوچك كه به داخل جلد رويي يا زيرين ( يا يكي از آسترهاي بدرقه ) الصاق مي گردد و بر روي آن ، تاريخ مقرر براي برگشت فقره به كتابخانه ، مـُهر مي شود . برگ هاي سررسيد گاهي توسط امانت گيران ، براي اجتناب از پرداخت جريمه هاي تأخير ، كنده مي شوند ، اما سامانه هاي گردش خودكار ، به اين نوع ترفند پايان داده اند .

---

مجموعه اي از فرامين مكتوب كه به وسيله ي كتابخانه ، با هر مجلد يا مجموعه مجلدات براي صحافي فرستاده مي شود و در آن مشخصات نحوه ي صحافي هر فقره ذكر مي شود . تهيه ي يك فرم يكسان براي اين منظور ، به كتابخانه امكان مي دهد پيشينه اي از فرامين داده شده در اختيار داشته باشد .

---

تكه كاغذ كوچك چاپي كه ناشر همراه با دستنوشته ي برگشتي ، براي پديدآورنده ارسال مي كند تا وي را از قبول نشدن اثرش براي انتشار آگاه كند . نيز نگاه كنيد به : over the transom

---

در نظام هاي فهرستنويسي دستي ، كارت كاغذي كه براي ساختن يك مدخل دستنوشت ، تايپي ، يا چاپي در فهرستبرگه مورد استفاده قرار مي گيرد ، معمولاً در اندازه ي استاندارد ( 5/7 سانتيمتر در 5/12 سانتيمتر ) است و ممكن است ساده يا خط دار باشد . با تبديل ركوردهاي كاغذي به قالب ماشين خوان و استفاده از فهرست هاي درونخطي ، كارت هاي فهرست نيز از استفاده افتاده اند . املاي بريتانيايي : catalogue card

---

برنامه ي كاربردي كوچكي كه به زبان برنامه نويسي جاوا و براي توزيع از طريق اينترنت نوشته مي شود . برنامك ها بر روي هر مرورگر وب كه گزينه ي جاوا در آن فعال شده باشد ، مستقل از كارپايه ( ويندوز ، مكينتاش ، يونيكس ، . . . ) اجرا مي شوند .

---

مجموعه اي از رهنمودها يا اقدامات كه از قبل و براي كمك به كاركنان كتابخانه در رويارويي با رخدادهاي نامعمول ( حمله ، بمبگذاري ، نقص امنيت ، . . . كه ممكن است موقتاً فعاليت هاي معمول كتابخانه را مختل كنند ، اما معمولاً فاجعه آميز نيستند ) آماده شده . مقايسه كنيد با : contingency plan disaster plan

---

فرايندي نظام مند كه در آن يك شركت ، سازمان ، يا مؤسسه ( يا يكي از واحدهاي تابعه ي آن ) برمبناي آرمان ها و مأموريت خود ، و بر مبناي سنجش واقعگرايانه ي منابع ، نيروي انساني و مواد موجود براي تحقق برنامه ، اهداف عملي خط مشي قابل تحقق خويش براي رشد و توسعه ي آتي در يك دوره ي چندساله را تدوين مي كند . اين فرايند ممكن است مستلزم گردآوري و تحليل داده هاي مربوط به عمليات كنوني و ترجيحات كاربران ( به منظور ارزيابي گزينه هاي متقابل ) باشد . برنامه ي راهبردي اگر به خوبي مدون شده باشد ، مبناي ارزيابي عملكرد به شكل اثربخش خواهد بود .

---

فردي كه با استفاده از مهارت برنامه نويسي و با استفاده از زبانهاي برنامه نويسي اقدام به ايجاد برنامه هاي كاربردي مي كند . نيز نگاه كنيد به : Java

---

فيلم بسيار كوتاهي كه اساساً با اهداف تبليغاتي مورد استفاده قرار مي گيرد ، و از برگرفته هاي منتخب يك فيلم بلندتر كه قرار است در آينده به نمايش درآيد ، تشكيل شده است . در فهرستنويسي كتابخانه اي ، اين واژه ( در توصيف كتابنگاشتي ) پس از « عنوان كامل » ، در داخل دو راست كمانك [پيش پرده] ذكر مي شود تا نوع ماده را مشخص كند . مقايسه كنيد با : film clip نيز نگاه كنيد به : preview نيز به قطعه ي كوتاهي از فيلم بدون تصوير در انتهاي فيلمعكس ، فيلم ، يا حلقه ي فيلم نورنديده گفته مي شود كه براي پيشگيري از آسيب ديدگي آن در جريان جابه جايي ها ، به فيلم افزوده مي شود . مقايسه كنيد با : leader

---

برنامه ي عملي جايگزين ، كه از قبل آماده مي شود تا در صورتي كه امكان تحقق مقدمات معمول ، فراهم نبود ، يا اگر شرايط پيش بيني نشده ي خاصي پيش آمد ، بتوان از آن استفاده كرد؛ مثلاً ، تصميم كتابخانه به اين كه در صورت كاهش نامنتظره ي بودجه ، به جاي لغو اشتراك پيايندها ، هزينه هاي تك نگاشت ها را قطع كند . مقايسه كنيد با : disaster plan emergency plan

---

تمامي درس ها/ موضوعات لازم و انتخابي كه در يك آموزشگاه يا موسسه ي آموزشي عالي تدريس مي شوند ، و معمولاً بر مبناي گروه و شماره ي درس در فهرست دروس سالانه ذكر شده اند . درس هايي كه براي فراغت از تحصيل همه ي دانشجويان لازم هستند برنامه ي تحصيلي هسته را تشكيل مي دهند .

---

مجموعه اي از دستور هاي نوشته شده به يك زبان برنامه نويسي به منظور قادرساختن رايانه به پردازش داده ها ، اجراي عمليات ، و حل كردن مسائل منطقي . مترادف با : software نيز نگاه كنيد به : application operating system

---

در نشر ، زمان نمايي است كه توسط « مدير اجرايي » براي فرايند ويرايش ، چاپ ، و صحافي يك اثر انتشاراتي جديد ( يا ويراست جديد از يك اثر موجود ) تدوين مي شود تا از آماده به توزيع بودن آن در تاريخ برنامه ريزي شده ي نشر ، اطمينان حاصل شود .

---

مجموعه اي از دستورالعمل هاي مكتوب كه از قبل توسط كاركنان كتابخانه ، به منظور مواجهه با رخداد نامنتظره اي ( سيل ، آتش سوزي ، زمين لرزه ، . . . ) كه ممكن است باعث جراحت كاركنان يا آسيب به تجهيزات ، مجموعه ها ، و/ يا ساختمان ها گردد و خدمات را موقتاً به حالت تعليق درآورد ، تهيه مي شود . در مديريت ركوردهاي آرشيوي ، تأمين امنيت ركوردهاي مهم در برابر سوانح يكي از اولويت هاي اصلي است . يك برنامه ي كارآمد مواجهه با سوانح ، با مخاطره سنجي دقيق براي شناسايي عرصه هايي كه بيش ترين استعداد براي انواع آسيب ديدگي را دارند ، و ارزيابي اقداماتي كه مي توان از قبل به منظور تضمين آمادگي انجام داد ، شروع مي شود . هم برنامه ي اقدامات اوليه و هم برنامه ي بازسازي بايد در اين برنامه ي مواجهه با سوانح ، گنجانده شوند . مقايسه كنيد با : contingency plan Emergency plan

---

برنامه اي بين المللي كه به وسيله ي كتابخانه ي كنگره و شركت كنندگاني از ديگر كشورها هماهنگ مي شود و هدف آن ، گسترش دسترسي به مجموعه هاي كتابخانه اي از طريق فهرستنويسي تعاوني سودمند و مقرون به صرفه و بموقع ، با رعايت استانداردهاي پذيرفته شده ي كتابخانه اي در سراسر جهان مي باشد . « برنامه ي فهرستنويسي تعاوني » ( پي سي سي ) چهار جزء دارد : « برنامه ي تأييد نام » ( NACO ) ، « برنامه ي تأييد موضوع » ( SACO ) ، « برنامه ي ركورد كتابنگاشتي تك نگاشتي » ( BIBCO ) ، و « برنامه ي پيايندهاي درونخطي تعاوني » ( CONSER ) ، كه توسط يك كميته ي خط مشي ( از جمله شامل كتابخانه ي بريتانيا ، كتابخانه ي كنگره ، كتابخانه ي ملي كانادا ، « اُسي ال سي » ، و گروه كتابخانه هاي پژوهشي به عنوان نماينده هاي دائمي ) هدايت مي شود . براي اتصال به سراصفحه ي « پي سي سي » اينجا را كليك كنيد .

---

برنامه اي كه در ماه هاي تابستان به وسيله ي كاركنان تالار كودكان در بيش تر كتابخانه هاي عمومي ايالات متحده پيشنهاد مي شود تا كودكان را در طول اين تعطيلات ، مشغول به مطالعه نمايند . برنامه هاي مطالعه ي تابستاني كه معمولاً حول يك درونمايه ي موضوعي طراحي مي شوند ، براي تشويق خوانندگان جوان به تمرين كردن با مهارت هاي مطالعه ، گاهي وقايع بخصوصي همچون مسابقات كتابخواني و رقابت هاي گوناگون را نيز دربرمي گيرند .

---

ابداع كننده ي وب جهانگسترد كه در رشته ي فيزيك از دانشگاه آكسفورد فارغ التحصيل شد و در صنعت مخابرات انگلستان مشغول به كار بود كه در سال 1984 يك بورس تحقيقاتي براي " سِرن " ( CERN ) - يك آزمايشگاه فيزيك ذرات در ژنو - دريافت كرد . در سال 1989 وي پيشنهاد كرد كه مؤسسه ي " سرن " هزينه ي ايجاد يك سامانه ي داده هاي فرامتني را تأمين كند و پنج سال بعدي عمر خويش را در راه تسهيل در طراحي چيزي صرف كرد كه به زودي به يك سامانه ي جهاني ارتباطات الكترونيكي بدل گشت . در سال 1994 ، " برنرز لي " به آزمايشگاه علوم رايانه در دانشگاه " ام آي تي " ( MIT ) رفت و در آنجا به تدوين ابزارها و استانداردهاي وب ادامه داد . وي اگرچه براي كار خود جوايزي دريافت كرده ، از ابداع خود ، طلب سود يا حق تكثير نكرده است ، زيرا مي خواهد كه وب قابل دسترسي گسترده و همگاني باشد . از او چنين نقل كرده اند كه " . . . ممكن است فكري داشته باشيد . . . كه عملي هم باشد . يعني اين كه همه ي كساني كه در تمام دنيا رؤيايي در سر دارند بايد آن را يادداشت كنند و از اين كار دست بر ندارند . "

---

در دوران كلاسيك ، كتيبه يا سنگ نوشته . در كاربرد نوين ، يك بذله ي كوتاه ( اغلب به شكل گفتاري مخالف ) كه به طرز ماهرانه اي به نظم يا نثر تنظيم شده ، و با وقار و متانت ارائه مي شود تا به شيوه ي پيش بيني شده ، در تقويت آوازه ي شخص در جمع افرادي كه به شاهكارهاي فكري و به ذوق ادبي بها مي دهند ، اثر مثبت بگذارد . شكل « هجوي » كه در روم باستان توسط « مارشال » ايجاد شد ، در انگلستان از اواخر قرن شانزدهم تا اوايل قرن بيستم توسعه يافت .

---

عنوان ، توضيح ، يا توصيف مختصري كه بلافاصله در بالا ، در زير ، يا نزديك عكس يا تصوير در صفحه مي آيد و گاهي به مأخذ و منبع آن تصوير اشاره مي كند . در اين معنا ، مترادف با : cut line legend . نيز اشاره دارد به سرعنواني كه در ابتداي يك فصل يا بخشي از كتاب چاپ مي شود ، و به سرخطي كه در ابتداي متن يك مقاله ي ادواري ، يا بخشي از آن ، مي آيد . در ريزنمودها ، عنوان يا سطر توصيفي مختصري كه درشتي آن تنها به اندازه اي است كه مشاهده كننده بتواند بدون كمك ابزارهاي بزرگنمايي ، سند عكسبرداري شده را شناسايي كند . در فيلم و فيلمعكس ، سطري از متن كه در پايين يك يا چند كادر مي آيد ، و محتواي كادر را معرفي مي كند يا درباره ي آن توضيح مي دهد . ( سطر متني پيوسته و متحركي كه در پايين صفحه ي نمايش تلويزيون مي آيد crawl ناميده مي شود . ) مقايسه كنيد با : subtitle نيز نگاه كنيد به : closed caption

---

برگرفته از واژه ي فرانسوي brocher ( به معناي دوختن ) . يك نشريه ي غيرادواري مستقل كه از چند برگ مطلب چاپي دوخته شده به هم ، ولي صحافي نشده تشكيل مي شود كه معمولاً با جلد كاغذي منتشر مي گردد . بروشورها را در اكثر كتابخانه ها جزو انتشارات ناپايدار به شمار مي آورند و جداگانه فهرستنويسي نمي كنند ، مگر اين كه داراي ارزش تاريخي باشند ، يا به وسيله ي يك نهاد دولتي منتشر شده و براي نگهداري در يك مجموعه اسناد دولتي انتخاب شده باشند . مترادف يا : pamphlet

---

پيمانكاري آن دسته از خدمات كتابخانه كه قبلاً به وسيله ي خود كتابخانه انجام مي شد و سپردن آن به يك خدمات دهنده ي بيروني ( معمولاً يك بنگاه انتفاعي ) . به عنوان بخشي از گرايش كنوني در ايالات متحده در جهت خصوصي سازي خدمات دولتي ، برون - پيمانكاري در كتابخانه ها ، بر خدمات فني بسيار بيش تر از خدمات عمومي اثر گذاشته است . توجيهي كه در بيش تر موارد براي اين شيوه ي مديريت بحث برانگيز شنيده مي شود « صرفه مندي » است . يكي از معايب اين اقدام آن است كه در تصميماتي كه نياز به قضاوت دارد ، پيمانكار برونً سازماني ممكن است فاقد آشنايي لازم با اوضاع و اقدامات محلي باشد . برونً پيمانكاري كم نرين ميزان مناقشه را در حفاظت ( بويژه در صحافي و تجديد قالب بندي ) ، خريد ركوردهاي فهرست به شكل ماشين خوان ، طرح هاي فراهم آوري ( طرح هاي توافقي ، طرح هاي سفارش كلي ، نمايندگان اشتراك و آبونمان ، . . . ) ، آماده سازي فيزيكي ، تبديل گذشته نگر ، و سامانه هاي خودكارسازي كتابخانه اي موجب شده است . با اين همه ، پيشنهادهايي كه در باب برونً پيمانكاري در امر فهرستنويسي و گزينش ، و خصوصي كردن كتابخانه هاي فدرال و عمومي به عمل آمده ، با مقاوت بيش تري رو به رو شده است .

---

افزودن يك يا چند موضوع جديد به انتهاي يك آرايه در نظام رده بندي ، بر مبناي خصيصه يا خصيصه هاي مشترك . مقايسه كنيد با : interpolation

---

سرويس خودكاري كه به شبكه متصل نيست؛ مثل يك رايانه ي مستقل كه داده پايگاه كتابنگاشتي را از روي سي دي رام اجرا مي كند ، يا اينترانتي كه به اينترنت متصل نيست . نيز اشاره دارد به ابزارها يا لوازم رايانه اي كه به « واحد پردازشگر مركزي » ( سي پي يو ) متصل نيستند يا بر روي آن نصب نشده اند؛ يا به شكل فيزيكي به آن متصل اند ، اما روشن نشده يا آماده ي استفاده نشده اند؛ مثل چاپگر يا اسكنري كه خاموش است . نيز به عنوان يك عبارت عاميانه در مورد شخصي به كار مي رود كه از چيزي كه افراد پيرامونش آگاه اند ، با خبر نيست .

---

نتيجه ي نهايي پردازش به وسيله ي رايانه - در برابر داده هايي ( درونداد ) كه براي پردازش ، وارد سامانه ي رايانه اي مي گردند يا به آن انتقال داده مي شوند . برونداد ممكن است به منظور ذخيره يا نمايش ، به يك ابزار جانبي فرستاده شود . نيز اشاره دارد به سيگنالي كه از يك پخشگر صوتي يا ويديويي پخش مي شود - در برابر سيگنال هايي كه به آن وارد مي شود . نيز مجموع ميزان كاري كه توسط يك شخص ، يك تيم ، سازمان ، دستگاه ، . . . ( معمولاً در يك دوره ي زماني ثابت - ساعت ، روز ، هفته ، يا ماه ) انجام مي شود؛ مثل تعداد فقره هاي فهرستنويسي شده به وسيله ي بخش خدمات فني در يك مدت زمان معين .

---

متن ، تصوير ، يا داده هايي ديگر از يك فايل رايانه اي كه به صورت برونداد ، و با استفاده از وسيله اي جانبي به نام چاپگر ، بر روي كاغذ يا سطح چاپي ديگر چاپ مي شود . مقايسه كنيد با : hard copy

---