گزارشي ارزيابانه از يك اجرا يا نمايشگاه هنري اخير ، يا از اثر تازه منتشرشده ي علمي يا ادبي كه معمولاً توسط يك فرد واجد شرايط و براي نشر در روزنامه ، مجله ي عمومي يا تخصصي جاري ، نوشته و امضا شده است . اين مطلب ممكن است توصيفي ، گزارشي ، تطبيقي ، يا انتقادي باشد ، يا به عنوان محملي براي يك جْستار طولاني عمل كند كه در آن ، بررسي كننده درباره ي چند اثر منتشرشده ي جديد ( « بررسي چندگانه » ) ، يا درباره ي مقوله اي وسيع تر كه مرور آثار مورد اشاره ، حكم گام اول را براي اثبات آن دارند ، بحث مي كند . در كتابخانه ها ، تصميمات مربوط به انتخاب مواد عمدتاً بر مبناي نقد و بررسي ها هستند . مترادف با : book review گاهي مترادف با : critique مقايسه كنيد با : puff نيز نگاه كنيد به : review lag نقد و بررسي هاي كتاب براساس سالي كه در آن منتشر شده اند و بر مبناي پديدآورنده ي عنوان مورد بررسي ، در « بوك ريويو دايجست » ( Book Review Digest ) و « بوك ريويو ايندكس » ( Book Review Index ) نمايه مي شوند . با واردكردن كليدواژه هاي عنوان بك اثر به عنوان عبارات كاوش ، بررسي هاي انجام شده از آن اثر را مي توان به صورت درونخطي در داده پايگاه هاي ادواري عمومي مكانيابي كرد . براي آگاهي از سياهه اي از منابع بررسي هاي درونخطي ، به Directory of Book Reviews on the Web مراجعه كنيد . به يك ادواري كه عمدتاً به نشر مقالات انتقادي و ارزيابانه مي پردازد نيز اطلاق مي گردد .

---

بررسي نظام مند سياهه ي پيايندهاي كتابخانه ، به منظور شناسايي عنوان هايي كه قرار است حفظ شوند و آبونمان هايي كه قرار است فسخ شوند . اين كار معمولاً توسط بخش پيايندها يا كتابدار پيايندها ( و در حالت مطلوب ، با استفاده از درونداد دريافتي از كساني كه احتمالاً تحت تأثير تصميم ها قرار مي گيرند ) انجام مي شود . بسته به ميزان بودجه ي هزينه هاي پيايندي ، ممكن است عنوان هاي پيشنهادي براي اضافه كردن يا جايگزيني هم مورد توجه باشند . در بعضي از كتابخانه ها ، بررسي پيايندها بر مبنايي منظم ( معمولاً هر يك تا سه سال ) زمانبندي مي شود؛ اما در برخي ديگر اين فرايند به صورت نامنظم اتفاق مي افتد . تصميم گيري در اين باب به كاربرد ، بهاي اشتراك ، اهميت پيايند در رشته ، و دستيابي پذيري متن كامل مقالات در داده پايگاه هاي درونخطي بستگي دارد .

---

فرايندي كه يك روال استاندارد در نشر دانشورانه است و در آن ، پديدآورنده ي يك كتاب ، مقاله ، برنامه ي نرم افزاري ، . . . اثر خود را ( معمولاً قبل از نشر ) براي ارزيابي انتقادي به كارشناسان آن حوزه تحويل مي دهد . در برنامه نويسي رايانه اي ، « كد منبع » ممكن است توسط مالك برنامه يا دارنده ي مجوز آن ، به عنوان « منبع باز » به ثبت برسد تا توسعه ي آن برنامه از طريق بررسي دقيق را ترغيب كند .

---

اقدامي كه مورد انزجار ناشران است و در آن ، به نقد بررسي يك كتاب ، نه با ارزيابي انتقادي نقاط قوت و/ يا ضعف آن ، بلكه با شرح و افشاي خطوط اصلي پيرنگ و طرح داستان پرداخته مي شود و به اين ترتيب ، لذت مطالعه ي اول باره ي كتاب براي خوانندگان را ضايع مي كنند . نيز اشاره به اقدامي در نشر دارد كه در آن ، نقل قول دقيقي از متن در اعلانك روي روپوش كتاب و در آگهي ها انجام مي شود و در اين نقل قول ها ، فقط موافق ترين قطعات از نقد و بررسي هايي ذكر مي شوند كه در كليت خود ، حاوي نظرات گوناگون يا حتي منفي درباره ي اثر بوده اند .

---

اثري كه اطلاعاتي رخدادگاني ( از جمله تاريخ ، جغرافيا ، جميعت شناسي ، جامعه و فرهنگ ( ها ) ، اقتصاد ، حكومت و سياست ، و . . . ) درباره ي يك كشور بخصوص را ، همراه با اطلاعات آماري كه گاه در يك ضميمه ارائه شده ، فراهم مي كند . بررسي هاي كشوري در اغلب موارد شامل حداقل يك نقشه هستند و ممكن است در قالب فَروُست منتشر شوند . مقايسه كنيد با : area study

---

شخصي كه ( معمولاً به تقاضاي ويراستار نشريه اي كه نقد و بررسي ها را شامل مي شود ) يك ارزيابي مختصر يا مفصل از يك كتاب جديد يا اثر ابتكاري ديگر مي نويسد . آثار دانشورانه معمولاً توسط همتايان پديدآورنده بررسي مي شوند . بررسي هايي كه در انتشارات نقد و بررسي كتابداري منتشر مي شوند ، توسط آن دسته از كتابداران و حرفه مندان آكادميك كه فعالانه در مجموعه گستري فعاليت دارند نوشته مي شوند . در هنرهاي تجسمي ، بررسي ها توسط منتقداني نوشته مي شوند كه واكنش آنان مي تواند در موفقيت يا شكست آن محصول هنري نقش تعيين كننده داشته باشد .

---

تأييد نتايج يك تحقيق با استفاده از يك منبع يا شيوه ي بديل . در پژوهش كتابخانه اي ، رخداده ها معمولاً از طريق مشورت با يك منبع ثانوي ( مستقل ) ، تأييد يا رد مي شوند . وقتي شواهد يا نظرات مغايري پديدار شوند ، براي رفع اختلافات ممكن است به منبع سوم يا چهارمي نياز باشد .

---

يك نشريه ي پيايندي كه مهم ترين آثار پژوهشي اصيل و تفكرات خلاقي كه در طي يك سال تقويمي در يك رشته ي بخصوص يا رشته ي فرعي منتشر شده اند ، در آن مورد بررسي قرار مي گيرند ( مثال : Annual Review of Information Science and Technology ) . در اكثر كتابخانه هاي آكادميك ، بررسي هاي سالانه سفارش دائم داده مي شوند . در محيط هاي كاري ، بررسي سالانه به ارزيابي يا بازرسي كاركنان كه سالي يك بار انجام شود اطلاق مي گردد .

---

وضعيت كتابي كه صحافي ساييده شده ي قابل رؤيتي دارد ، اما آسيب ديدگي ندارد . مقايسه كنيد با : scuffed

---

واژه ي مورد استفاده در بازار كتاب ، براي اشاره به اين كه اوراق يك كتاب ، به اندازه ي كوچك تر از قطع اصلي زمان انتشار ، برش خورده اند . نيز نگاه كنيد به : trimming

---

در صحافي كتاب ، عبارت است از فرايند بريدن تقريباً 3 ميليمتر از سرلبه ، پالبه ، و پيش لبه ي بدنه ي كتاب به منظور بازكردن اوراق جْزوُك ها ، كه با دستگاهي به نام گيوتين انجام مي شود . در كتاب هاي جلدكاغذي ، جلد معمولاً « ترازبْر » مي گردد و با جزوك هاي بدنه ي كتاب ، لب به لب مي شود . مقايسه كنيد با : uncut نيز نگاه كنيد به : shaved

---

مجلدي كه در آن ، « لب تا » ها در هنگام صحافي برش نخورده اند و قطع يكسان ندارند ، و خود مالك كتاب بايد برگ هاي كتاب را ، با استفاده از يك كارد كاغذبْري يا ابزار تيز ديگر ، با دست از هم باز كند . مترادف با : untrimmed

---

ويژگي تعبيه شده در اكثر محيط هاي رابط گرافيكي كه به كاربر امكان مي دهد يك عنصر نمايش داده شده بر روي صفحه ي نمايش رايانه ( مثل قسمتي از متن يا تصوير ) را از يك محل به محلي ديگر در همان سند ، از سندي به سند ديگر ، يا حتي از يك برنامه ي كاربردي به برنامه اي ديگر منتقل كند . اين كار معمولاً با مشخص كردن عنصري كه قرار است جابه جا شود ، انتخاب ، " برش " ( cut ) يا " كپي " ( copy ) از گزينه ي " ويرايش " ( edit ) در ميله ي ابزار ، و سپس استفاده از گزينه ي " چسباندن " ( paste ) بعد از بردن مكان نما به نقطه اي كه قرار است عنصر مورد نظر به آنجا منتقل شود ، انجام مي گيرد . عنصر برش خورده يا كپي شده به يك محل ذخيره ي موقت ( به نام بـُرش صفحه ) منتقل مي شود ، تا اين كه عمل برش - چسباندن بعدي آغاز شود . اكثر نرم افزارها شامل گزينه ي " واگشت " ( undo ) هستند كه به كاربر امكان مي دهد در صورتي كه اشتباهي صورت گرفته بود ، عمليات را به حالت اوليه برگرداند .

---

ارسال داده ها در قالب رقومي از يك برنامه ي كاربردي يا سامانه ي رايانه اي به برنامه يا سامانه ي ديگر ، معمولاً به وسيله ي يك فرمان خاص؛ مثلاً ارسال ركورد هاي كتابنگاشتي ( بازيابي شده از يك داده پايگاه يا فهرست درونخطي ) به يك نشاني پست الكترونيكي يا رسانه ي ذخيره ( معمولاً يك نرم ديسك ) . فرايند برفرستادن ممكن است نيازمند تبديل داده ها به قالبي سازگار با برنامه يا سامانه ي دريافت كننده باشد . بيش تر برنامه هاي كاربردي ، قابليت تبديل قالب هاي رايج و گوناگون به يكديگر را دارند . متضاد با : import

---

كلمه ي لاتين به معناي « برگ » كه به صورت F . ، f . ، fo . ، يا fol . كوته نويسي مي شود . در مورد برگ پارشمن يا كاغذي از كتاب يا دستنوشته اي كه فقط بر بالا يا پايين صفحه هاي فرد ، شماره گذاري شده بود ، به اين شماره به جاي صفحه شمار ، برگشمار گفته مي شد . اين واژه به برگ سفيد كاغذ چاپ در اندازه ي كامل و تانخورده ي آن ، و به هر صفحه از اثر دستنوشت يا ماشين نوشت نويسنده ، كه مطالب فقط بر يك طرف كاغذ درج شده اند ، نيز اطلاق مي شود . به نوعي از قطع كتاب ، با تقريباً 5/37 سانتيمتر ارتفاع ، كه از تاكردن يك صفحه ي كامل كاغذ كتاب به نصف ، به منظور ايجاد كراسه هاي دوبرگي ( چهارصفحه اي ) حاصل مي گردد نيز اطلاق مي شود . اندازه ي دقيق هر برگ در ويراست رحلي به اندازه ي اوراق اصلي بستگي دارد . بعضي از ويراست هاي قديمي با تعداد برگ هايي كه در هر جزوك داشته اند شناخته مي شوند . مقايسه كنيد با : quarto octavo duodecimo sextodecimo

---

به موجب « قواعد فهرستنويسي انگلو امريكن - ويراست 2 » عبارت است از يك قطعه ي كامل از ماده اي شفاف يا غيرشفاف ، كم ضخامت و پهن ( غير از پُهًن صفحه ) ، كه حاوي مطلب چاپي و/ يا دستنوشته بر يك يا هر دو طرف است . در چاپ ، به واحدي از كاغذ توليدشده ( خواه چاپ شده يا سفيد ) اطلاق مي شود . در كاغذسازي دستي ، به واحدي از كاغذ گفته مي شود كه به همان اندازه ي قالب مورد استفاده براي ساخت آن مي باشد . در ريزنمودها ، عبارت است از يك قطعه ي واحد از برگه ( ريزبرگه ، خُردبرگه ، فرا - ريزبرگه ) ، كه معمولاً از نظر اندازه 15*10 سانتيمتر است . نيز نگاه كنيد به : sheet map sheet music

---

در توليد كتاب ، وقتي كه برگ يا نيم برگ كاغذ يا پارشمن ، تا شود و دو برگ را ايجاد كند كه هر دو صفحه ، ضخامت مشابه دارند و ممكن است سفيد يا چاپ شده باشند . در كتاب هاي قديمي ( لاتين ) ، برگ ها فقط بر صفحه ي فرد يا صفحه ي سمت راست كتاب شماره گذاري مي شوند؛ اما در شيوه ي نوين توليد كتاب ، صفحه ي فرد معمولاً حامل يك شماره صفحه ي فرد ، و صفحه ي زوج يا صفحه ي سمت چپ حاوي شماره ي زوج مي باشد كه گاهي در چاپ مجدد ، برعكس مي شوند . نيز نگاه كنيد به : double leaf folio به ورقه هاي بسيار نازك طلا و نقره ، كه براي برجسته كردن حرف نويسي ها يا در تزئينات مـُهرشده بر جلد كتاب ، يا براي دادن ظاهري تجملي به يك يا چند لبه از مجلدهاي صحافي شده ، مورد استفاده قرار مي گيرند ، نيز گفته مي شود . نيز نگاه كنيد به : burnish

---

برگي دو برابر اندازه ي صفحه ي يك كتاب ، كه در لبه ي جلو يا بالا از وسط تا شده ، و محل تاخوردگي ، برش نخورده و داخل آن چيزي چاپ نشده است . اگر چنين برگي شماره گذاري نشود ، به عنوان دو صفحه محاسبه مي شود . در توصيف كتابنگاشتي فقره ، شماره ي كل صفحات مانند مثال زير ضبط مي شود : ]32[ ص . ( با برگ هاي دولا ) مترادف با : double fold نيز نگاه كنيد به : Chinese style

---

نيمي از آستر بدرقه كه به سطح داخلي صفحه ي جلد چسبانده نشده است . از اين واژه در مورد يك يا چند برگ سفيد ابتداي كتاب ، كه پس از آستر بدرقه ي آزاد رويي قرار مي گيرند ، يا در انتهاي كتاب قبل از آستر بدرقه ي آزاد زيرين ( وقتي كه متن ، چند صفحه ي آخر را پر نمي كند ) مي آيند نيز استفاده مي شود . هدف از گذاشتن اين برگه ها ، محافظت از اوراق اول و آخر متن در برابر آسيب ديدگي است . املاي ديگر : fly leaf

---

شكل نخستين شماره گذاري صفحات كه در آن ، برگ هاي - و نه صفحاتِ - يك دستنوشته يا كتاب چاپي قديمي به صورت پي درپي و فقط بر روي صفحه ي فرد ، شماره گذاري مي شدند و اين كار معمولاً با اعداد رومي به دنبال كلمه ي " Folio " ( به معناي « شماره ي صفحه » ) ( يا كوته نوشت « F . » ، « f . » ، « fo . » ، يا « fol . » ) انجام مي شد . برگشماري با اعداد عربي ، در اواخر قرن پانزدهم در ايتاليا آغاز شد . شماره گذاري صفحات با اعداد عربي تقريباً يكصد سال بعد آغاز گرديد ، اما تا قرن هجدهم فراگير نشد . به تعداد كل برگ هاي دستنوشته يا كتاب ، چه شماره گذاري شده باشد يا نه ، نيز اطلاق مي شود . نيز نگاه كنيد به : blind folio

---

سند يا فرمي كه توسط فروشنده براي خريدار فرستاده مي شود و شماره ي سفارش ، توصيف ، مقدار ، قيمت ، شرايط فروش ، شيوه ي تحويل ، هزينه ي ارسال ، و مقدار كل بدهي براي فقره هاي ارسال شده و/ يا خدمات ارائه شده را نشان مي دهد . اكثر كتابخانه ها به منظور كسب مجوز پرداخت ، درخواست صورتحساب مي كنند . مقايسه كنيد با : packing slip purchase order نمادها و كوته نوشت هاي مورد استفاده و رايج در صورتحساب هاي ناشران ( invoice symbol ) بدين قرارند : BO سفارش قبلي ( back order ) CWO مبلغ نقدي كه همراه با سفارش لازم است ( cash required with order ) NE/NEP ويراست جديد در حال آماده شدن ( new edition pending ) NOP از انتشارات ما نيست ( not our publication ) NR برگشت ناپذير ( غير قابل مرجوعي ) ( nonreturnable ( no returns allowed ) ) NYP هنوز منتشر نشده ( not yet published ) OC سفارش فسخ شده ( order canceled ) OP كمياب ( out of print ) OPP در حال حاضر كمياب ( out of print at present ) OS موجود نيست ( out of stock ) OSC موجود نيست فسخ شد ( out of stock , canceled ) OSI تا تاريخ نامحدود ، موجود نيست ( out of stock indefinitely ) TOP فعلاً كمياب ( temporarily out of print ) TOS فعلاً موجود نيست ( temporarily out of stock ) XR غيرقابل مرجوعي ( nonreturnable )

---

برگي از يك كتاب يا دستنوشت كه در برگشماري به حساب آمده ، ولي شماره ي برگه به آن داده نشده . مقايسه كنيد با : blind page

---

دست اعلان يا دستگَرد كوچك ( معمولاً 28*22 سانتيمتر ) با قيمت ارزان و توزيع وسيع ، كه به صورت تاشده يا تانشده ، براي تبليغ و آگهي به كار مي رود . املاي ديگر : flyer در بريتانيا مترادف با : leaflet نيز نگاه كنيد به : ephemera

---

در امانت بين كتابخانه اي ، به موادي گفته مي شود كه كتابخانه ي امانت دهنده انتظار دارد كتابخانه ي امانت گيرنده ، معمولاٌ در مدت زمان تعيين شده آن ها را بازگرداند ( يا تمديد كند ) ؛ برخلاف موادي ( مثل مقالات فتوكپي شده ) كه انتظار بازگشت دادن آن ها نمي رود . نيز به فقره اي اطلاق مي گردد كه ممكن است توسط كتابخانه اي ( معمولاً تحت شرايط خاصي كه به وضوح در خط مشي پس فرستي فروشنده عنوان شده ) به عنوان مرجوعي به فروشنده بازگردانده شود .

---

يك يا چند نقل قول طولاني از كتاب يا اثري ديگر ، كه در متن اصلي اثري ديگر قرار گرفته ، معمولاً تورفتگي دارد و گاهي با قلمي متمايزكننده چاپ شده . « برگرفت » وقتي با فونت مشابه متن و بدون تورفتگي چاپ شود ، درون علامت نقل قول مي آيد ، و يك سطر سفيد قبل و بعد از آن گنجانده مي شود . در معناي عام تر ، هر قطعه ي كه از يك اثر برداشته شده و در اثري ديگر به كار رفته ، كه گاهي منظور از آن ، بازنمايي كل اثر است ( مثل صحنه هايي از يك فيلم سينمايي كه در پيش پرده ي فيلم ها مورد استفاده قرار مي گيرند ) . مقايسه كنيد با : excerpt

---

گزيده ي طولاني و بدون تغيير كه از اثري مكتوب يا از يك خطابه بر گرفته شده و معمولاً از نقل قول ، طولاني تر است . چاپ مجدد يك گُزيده بدون اجازه ممكن است تخطي از قانون حق تكثير باشد . گزيده ها گاهي در قالب « گُواره » منتشر مي شوند ( مثل Book Review Digest ) . مقايسه كنيد با : extract

---

در حفاظت اسناد ، عبارت است از مقدار و درجه اي كه تا آن اندازه ، يك روند طي شده را بدون اثرگذاري منفي بر وضعيت فقره ، مي توان به عقب برگرداند . به عنوان قاعده ي كلي ، روندهاي برگشت پذير مْرجّح هستند ، چرا كه پژوهش هاي آتي يا پيشرفت هاي حقوقي ممكن است مستلزم آن باشند كه فقره ي موردنظر به وضعيت اصلي اش بازگردانده شود . ولي از آن جا كه برگشت پذيري كامل شايد دشوار باشد ، بايد با ديگر اولويت ها متوازن باشد . نيز نگاه كنيد به : irreversible

---

نوعي از تغيير در حالت شيميايي يا فيزيكي يك فقره ، كه نمي توان آن را به حالت پيشين بازگرداند؛ مثل « نشان مالكيت » كه قلمزني يا سوراخ شده باشد ، يا كرم خوردگي در كتاب . از نظر حفاظتي ، در ترميم موادي كه در شرايط اوليه ، ارزش تاريخي يا استنادي دارند ، برگشت پذيري يك نكته ي ارزشمند شمرده مي شود .

---

نامه ي الكترونيكي غيرقابل تحويل كه به صندوق پستي فرستنده برگردانده مي شود . علت اين برگشت معمولاً اين است كه نشاني پست الكترونيكي ناشناخته است ، يا صندوق پست الكترونيكي وي پر شده .

---

يك قطعه كارت ضخيم در اندازه ي استاندارد ( به پهناي 7 . 5 در 12 . 5 سانتيمتر ) ، با فضايي در بالا براي شماره ي بازيابي ، نام پديدآورنده ، و عنوان فقره ، و خط هاي خالي در زير براي ثبت تاريخ برگشت و شماره ي كارت كتابخانه يا نام امانت گيرنده ، كه در سامانه هاي دستي گردش كتاب ، براي نگهداري پيشينه از فقراتي كه در حال حاضر خارج شده اند مورد استفاده قرار مي گيرد . كارت كتاب مربوط هر فقره اي كه واصل مي شود دوباره در جيب كتاب قرار داده مي شود . برخي از كتابخانه ها براي نشان دادن نوع مواد اماني يا قاعده ي امانت مرتبط با فقرات ، از كارت كتاب رنگي و كدبندي اين رنگ ها استفاده مي كنند . نيز نگاه كنيد به : date due slip

---