بنگاهي تجاري كه همه يا قسمت عمده اي از كار پيشه گاني اش را بر روي اينترنت انجام مي دهد ( مثل amazon . com ) .

---

به كاري مي گويند كه معمولاً توسط كاركنان كتابخانه - و نه توسط پيمانكار مستقل و خارج از كتابخانه - در محوطه ي ساختمان كتابخانه انجام شود؛ مثل صحافي كتاب ها در كتابخانه ، به جاي فرستادن آن ها به صحافيخانه ي آزاد . نيز نگاه كنيد به : in - house use

---

شكل جمع كلمه ي لاتين datum به معناي « آنچه داده شده » . اغلب به تنهايي به عنوان اسم جمع به كار مي رود . به معناي نكات ، ارقام ، يا رهنمودهايي كه به شكلي ارائه شده اند كه يك فرد انساني مي تواند آن ها را درك كند ، تعبير نمايد ، انتقال دهد ، يا توسط رايانه پردازش كند . مقايسه كنيد با : information knowledge نيز نگاه كنيد به : metadata

---

اين واژه ، كه گاه با « داده پايگاه » مترادف گرفته مي شود ، بخصوص در مورد مجموعه اي از داده هاي غيركتابنگاشتي - معمولاً عددي - صدق مي كند . داده بانك هاي بزرگ كه حاوي اطلاعات درباره ي افراد ( شماره ي تأمين اجتماعي ، پيشينه ي اعتباري ، سوابق سلامتي ، . . . ) هستند ، به دليل آن كه رشد سريع فناوري اطلاعات ، تهديد هاي جديدي را متوجه محرمانگي شخصي مي كند ، به موضوع بحث روز تبديل شده اند .

---

فايل بزرگي از اطلاعات رقومي شده ( ارجاعات كتابنگاشتي ، چكيده نامه ها ، اسناد متن كامل ، مدخل هاي فهرست راهنما ، تصاوير ، آمار ، . . . ) مرتبط با موضوع يا حوزه ي خاص ، كه منظماً روزآمد مي شود و از ركوردهايي با قالب يكسان تشكيل مي گردد كه براي سهولت و سرعت در كاوش و بازيابي ، سازماندهي شده اند و با كمك نرم افزار « سامانه ي مديريت بانك اطلاعاتي » ( دي بي ام اس ) ساماندهي مي شود . محتوا توسط توليدكننده ي داده پايگاه خلق مي شود كه معمولاً يك نگارش چاپي منتشر مي كند و محتوا را به يك كارگزار داده پايگاه ( مثل : « ابسكو » يا « اُسي ال سي » ) كرايه مي دهد و اين كارگزار ، دسترسي الكترونيكي به داده ها را ( پس از آن كه به شكل ماشين خوان تبديل شد ) ، معمولاً بر روي سي دي رام يا به صورت درونخطي از طريق اينترنت و با استفاده از نرم افزار كاوش انحصاري ، فراهم مي كند . اكثر داده پايگاه هايي كه در كتابخانه ها مورد استفاده قرار مي گيرند فهرست ها ، نمايه هاي ادواري ، خدمات چكيده نويسي ، و منابع مرجع متن كامل هستند كه به صورت سالانه تحت توافق هاي صدور مجوز ، كه دسترسي را به امانت گيران و كاركنان كتابخانه محدود مي كنند ، كرايه داده مي شوند . كوته نوشت : db . مقايسه كنيد با : data bank نيز نگاه كنيد به : bibliographic database metadatabase

---

مجموعه ي سازمان يافته اي از ركوردها در قالب رقومي ، حاوي اطلاعاتي كه بايد براي يك دوره ي زماني نامحدود ، معمولاً به منظور ارجاعات آتي ، نگهداري شوند . مثلاً پيام هاي دريافتي و توزيع شده به وسيله ي يك فهرست مباحثه ي پست الكترونيكي ، يا سؤال هاي مرجع دريافت شده به وسيله ي بخش مرجع الكترونيكي ، همراه با پاسخ ارائه شده براي اين پرسش ها .

---

فايل رايانه اي متشكل از مدخل هاي الكترونيكي موسوم به ركورد ، هر يك حاوي توصيف يك شكل از يك سند يا مورد كتابشناختي ، كه معمولاً بر مبناي پديدآورنده ، عنوان ، سرعنوان هاي موضوعي ( توصيفگر ) ، يا يك كليدواژه قابل بازيابي اند . برخي از داده پايگاه هاي كتابشناختي از نظر دامنه و پوشش ، عمومي هستند ؛ برخي ديگر دسترسي به متون يك رشته ي بخصوص يا گروهي از رشته ها را تأمين مي كنند . تعداد فزاينده اي از داده پايگاه ها ، متن كامل مآخذ نمايه شده ، يا بخشي از آن مآخذ را فراهم مي كنند . اكثر داده پايگاه هاي كتابشناختي داراي حقوق انحصاري هستند و با توافق صدور مجوز از سوي كارگزار ، يا مستقيماً از مراكز نمايه سازي و چكيده نويسي كه آن ها را ايجاد كرده اند مي توان از آن ها استفاده كرد .

---

اجراي نظام مند يك عمليات واحد يا يك مجموعه عمليات توسط يك يا چند واحد پردازشگر مركزي بر روي داده هايي كه به قالب ماشين خوان تبديل شده اند ، براي دستيابي به يك نتيجه ( نتيجه اي كه برنامه ي رايانه اي كه پردازش را كنترل مي كند ، براي حصول آن نوشته شده ) ، مثل گردآوري آمار گردش كتاب از ركوردهاي مربوط به تراكنش هايي كه در مدت زمان معيني در كتابخانه به وقوع پيوسته است .

---

مطالعه ي رسمي اطلاعات ، از جمله ساختار ، ويژگي ها ، كاربردها ، و كاركردهاي آن در جامعه ، بخصوص فناوري مورد استفاده براي ثبت ، سازماندهي ، ذخيره ، بازيابي ، و اشاعه ي آن . براي اتصال به سراصفحه ي « مركز علوم انفورماتيك اجتماعي » ( در مدرسه ي علوم اطلاع رساني و كتابداري دانشگاه اينديانا ) اينجا را كليك كنيد . مقايسه كنيد با : information science

---

مكان انبارش موقتي در رايانه ، كه براي داده هاي درانتظارپردازش در نظر گرفته شده ، و معمولاً به صورت گاهشناختي ( مطابقت نوبت ورود با نوبت خروج ) ، يا بنا بر اولويت ازپيش تعيين شده ي ديگري سازماندهي مي شود . به صفي از مردم كه منتظر هستند خدمتي دريافت كنند ، يا مجموعه اي از كارهاي در نوبت انجام ( معمولاً به ترتيب ورود يا دريافت ) نيز اطلاق مي شود .

---

فيلد 008 از ركورد مارك ، حاوي 40 نويسه ، كه از اين نويسه ها براي رمزگذاري اطلاعاتي استفاده مي شود كه شناسايي و بازيابي ركوردهايي را مجاز مي دارند كه داراي معيارهاي بخصوصي باشند ( مثلاً موادي كه قالب درشت چاپ داشته باشند ، به زبان بخصوص يا در كشور خاصي منتشر شده باشند ، يا مخاطبان نوجوان را مورد خطاب قرار داده باشند ) .

---

اطلاعاتي كه به شكلي ذخيره شده كه مي توان از آن ، مستقيماً ( بدون تبديل از قالب غيرماشين خوان ) به عنوان درونداد رايانه استفاده كرد؛ مثل ركوردهاي كتابنگاشتي در قالب مارك - در برابر فهرستبرگه هاي چاپي . نوع رسانه ي مورد استفاده براي انبارش ( نوار مغناطيسي ، ديسك مغناطيسي ، . . . ) موجب تفاوت هايي مي شود . نيز مترادف با : computer file

---

فرايند ترجمه ي داده ها از يك شكل به شكل ديگر ، معمولاً از قالب انسان خوان به قالب ماشين خوان يا برعكس ، از يك نوع فعال به نوع ديگر ، يا از يك رسانه ي ضبطي به رسانه اي ديگر ( مثلاً از فيلم به نوار ويديويي يا ديسك تصويري ) .

---

فيلدي در ناحيه ي « جزئيات مربوط به نوع اثر » از يك ركورد كتابنگاشتي كه در آن ، عناصر رياضي ( مقياس ، برآورد ، مختصات ، . . . ) براي توصيف كتابنگاشتي مواد نقشه نگاشتي وارد شده اند .

---

آثاري كه تحت حفاظت قانون حق تكثير نيستند ( يا زمان حفاظت حق تكثير آن ها منقضي شده ) و مي توان آن ها را براي توزيع و فروش چاپ كرد ، مورد اقتباس قرار داد ، بـَرگزيني كرد ، بازتوليد نمود ، و بدون تخطي از قانون ، به صورت درونخطي در دسترس عموم قرار داد ( مثل يك سند دولتي كه نهادي دولتي تصميم مي گيرد قانون حق تكثير را بر رويش اعمال نكند تا همه از محتواي آن آگاه شوند ) . اين واژه به نرم افزارهاي رايانه اي ( بهرافزارها و مْفت افزارها ) كه طراحان بدون هيچ بهايي ، آن را به عنوان خدمتي عمومي در دسترس قرار مي دهند نيز اطلاق مي شود .

---

فقره اي كه به عنوان ماهيتي مستقل ( معمولاً با عنوان و حق تكثير خاص خود ) توسط يك ناشر يا توزيع كننده منتشر مي شود - در برابر اثري كه در قالب يك مجموعه يا به عنوان يك پيايند منتشر مي شود؛ مثل هر يك از آثار يك فَروست تك نگاشتي ، كه هر يك با عنواني جداگانه منتشر شده اند .

---

آثاري مثل گزارش ها ، اسناد داخلي ، پايان نامه ها ، . . . كه به دست آوردن آن ها از طريق مجراهاي معمول بازار ( اگر ناممكن نباشد ) دشوار است ، چرا كه هرگز براي انتشار مورد نظر نبوده اند؛ اما مي توان از طريق امانت بين كتابخانه اي ، خدمات تحويل مدرك ، يا شيوه ي ديگري از بازيابي به آن ها دسترسي يافت . مقايسه كنيد با : unpublished نيز نگاه كنيد به : gray literature

---

محصولات ملموس و مشهود ذهن و هوش بشري ، كه مشمول وضعيت حقوقي مربوط به دارايي شخصي مي شوند - بخصوص آثاري كه تحت حفاظت حق تكثير هستند ، ابداعاتي كه پروانه ي ثبت گرفته اند ، و علامت هاي تجاري ثبت شده . يك ايده فقط وقتي دارايي فكريِ خالق آن ايده به شمار مي آيد كه به شكلي خاص ، ضبط يا اعلان شود . نيز نگاه كنيد به : information law

---

يك « سرنام » براي سيستم عامل ديسك ، و اولين سيستم عامل براي رايانه هاي شخصي سازگار با « آي بي ام » كه در نگارشي با نام « پي سي - داس » ( PC - DOS ) توسط شركت نوپاي « مايكروسافت » براي « آي بي ام » توليد شد . اين شركت متعاقباً نگارش « مايكروسافت » اين نرم افزار ( MS - DOS ) را روانه ي بازار كرد كه برنامه ي پايه براي نگارش اوليه ي « ويندوز » گرديد . « ويندوز اِن تي » و نگارش هاي بعدي « ويندوز » به « داس » وابسته نيستند ، گر چه قابليت پشتيباني از برنامه هاي كاربردي « داس » را دارند . ازآن جا كه رابط « داس » غيرگرافيكي ، تقريباً خطي ، و « فرمان - رانشي » مي باشد ، به اندازه ي « ويندوز » كاربرپسند نيست .

---

از كلمه ي يوناني fictio به معناي « ساختن » يا « جعل كردن » . آثار ادبي به نثر ، كه شخصيت ها و رويدادهاي خلق شده در تخيل نويسنده را به تصوير مي كشند ، و هدفشان سرگرم كردن و گسترش تجربه ي غيرمستقيم خواننده از زندگي مي باشد . در داستان تاريخي ، شخصيت ها و رويدادها معمولاً با آنچه در واقع رخ داده ، به نوعي ربط دارند ، اما هرگونه محاوره اي ، توسط پديدآورنده بازسازي يا خيالپردازي شده است . همه ي داستان ها از نظر ابداعي بودن ، تخيلي هستند ، اما داستان خوب حاوي « حقيقت زندگي » است . در عرف غربي ، شكل هاي سنتي داستان ادبي عبارت اند از رمان ، رمان كوتاه ، و داستان كوتاه . مقايسه كنيد با : nonfiction نيز نگاه كنيد به : genre popular fiction pulp fiction در كتابخانه هايي كه از نظام رده بندي كتابخانه ي كنگره استفاده مي كنند ، داستان در قسمت p ( بخش زبان و ادبيات ) ، كه بر اساس زبان تقسيم بندي فرعي شده ، قفسه چيني مي شود . براي مكانيابي يك اثر داستاني بخصوص در قفسه ها ، مراجعه كننده بايد ابتدا شماره ي راهنماي « ال سي » ( LC ) را در فهرست پيدا كند . در كتابخانه هايي كه از رده بندي دهدهي ديويي استفاده مي كنند ، داستان هاي بلند به صورت الفبايي بر مبناي نام خانوادگي پديدآورنده ، جداي از آثار غيرداستاني قفسه چيني مي شوند تا تورق آن ها تسهيل گردد . در برخي از كتابخانه هاي عمومي ، « ژانر داستاني » را جداي از عموم داستان ها ، معمولاً بر مبناي نوعي دسته بندي ( رمزآلود ، علمي تخيلي ، . . . ) و گاهي با برچسبي گرافيكي بر شيرازه كه آن را مشخص كند ، قفسه چيني مي كنند .

---

اثر ادبي كه از تعدادي از حوادث ( داستانپاره هاي ( episodes ) ) كمابيش كامل اما سست ارتباط ، تشكيل شده كه براي خلق يك روايت ، توسط پديدآورنده به هم متصل شده اند .

---

روايتي به شكل يك رمان كه در دوره ي معيني از تاريخ ، يا بر مبناي يك واقعه يا مجموعه اي از حوداث كه واقعاً رخ داده اند ، تنظيم شده است . شخصيت ها ممكن است كاملاً خيالي باشند ، اما اگر هم واقعاً وجود داشته باشند ، باز هم احساسات ، عبارت پردازي ها ، و اعمال شان توسط پديدآورنده و تا حدي بر مبناي تخيل ، بازسازي مي شود . حضور گفت وگو در يك اثر تاريخي معمولاً نشان دهنده ي اين است كه موضوع به صورت داستان درآمده . « سِر والتِر اسكات » اين ژانر را در سال 1814 ( با انتشار رماني با نام waverly از زندگي در نواحي مرزي اسكاتلند ) پايه گذاري كرد ، كه با چندين رمانس تاريخي ديگر دنبال شد . مقايسه كنيد با : nonfiction

---

ژانر غيرداستاني كه موضوع آن ، يك حادثه يا جنايت واقعي ( مفقود شدگي ، آدم ربايي ، قتل ، . . . ) ، و چنان خارق العاده و پيچيده است كه كنجكاوي و علاقه ي همگان را برمي انگيزد . مقايسه كنيد با : mystery

---

شكل بسيار تخيلي از داستان و فيلم سينمايي مبتني بر گمانه زني هاي علمي ، كه معمولاً زندگي و ماجراهاي آينده يا دنياهاي ديگر را ( كه در قلمروي امكان هستند ) ، گاهي به صورت آينده نگرانه ( مثل « 1984 » اثر « جورج اُروِل » ) يا به عنوان تفسيري بر وضعيت كنوني ترسيم مي كند . داستان علمي - تخيلي آن قدر رايج است كه در بيش تر شهرهاي بزرگ ايالات متحده ، حداقل يك كتابفروشي ، مخصوص اين ژانر است . كوته نوشت : sci fi . مقايسه كنيد با : fantasy

---

رمان يا داستان كوتاهي كه در آن ، جزئيات يك جنايت ( يا جنايت محتمل ) توسط يك كارآگاه تازه كار يا حرفه اي كه سرنخ ها را مي يابد و - گاهي با استفاده از روش هاي ساده - آن ها را تفسير مي كند آشكار مي گردند و سرانجام معلوم مي شود « كي اين كار را كرده » . داستان كارآگاهي نوين با اثر « ادگار آلن پو » ( Murders in the Rue Morgue ) آغاز شد و از آن هنگام به ژانر فرعي پرطرفدار داستان رمزگونه تبديل گرديد . بعضي از داستان هاي كارآگاهي به عنوان داستان تاريخي شناخته مي شوند . نيز نگاه كنيد به : suspense

---

يك اثر داستاني كوتاه ، معمولاً به طول 2000 تا 10000 كلمه كه در آن ، پديدآورنده روايت را ( معمولاً در نقطه ي واحدي از زمان ) به يك شخصيت ( يا گروهي از شخصيت ها ) كه در موقعيت محدودي عمل مي كنند ، محدود مي نمايد تا به تأثيري يگانه دست يابد . داستان كوتاه در مجموعه ها و مجلات ادبي منتشر مي شود . داستان هايي كه به نظر ويراستاران و منتقدان ، برجسته شمرده مي شوند ممكن است پس از انتشار اوليه ، به گزيني و منتشر شوند . مقايسه كنيد با : novelette short short story نيز نگاه كنيد به : conte fable tale

---

آثار قابل توجه داستاني كه وقتي براي اولين بار منتشر مي شوند با اقبال وسيعي روبه رو مي گردند و از نظر كيفي از داستان مبتذل ، ارزشمندترند ، اما به اندازه ي داستان ادبي ماندگاري ندارند . نيز نگاه كنيد به : bestseller

---

رمان ها و داستان هايي كه در آن ، عقايد ديني مسيحي ، عنصر اصلي ( و گاهي غالب ) در ايجاد پيرنگ ، درونمايه ، و شخصيت هاي داستان مي باشند . در سال هاي اخير ، بازار داستان هاي مسيحي در ايالات متحده ، رشد چشمگيري كرده است . نيز نگاه كنيد به : religious book

---

داستان هيجان انگيزي كه ارزش ادبي ماندگار ندارد ، و از دهه ي 1920 تا دهه ي 1940 رايج بود . داستان مبتذل ، كه معمولاً طبق يك فرمول رايج و براي بازار انبوه نوشته مي شد ، بر روي كاغذ كم كيفيت چاپ مي شد ، با جلد كاغذي صحافي مي گرديد ، و با طرح رنگارنگ روي جلد ، به راحتي قابل تشخيص بود . ژانرهاي رايج ازجمله عبارت بودند از رمانس ، ماجرا ، وسترن ، . . . . مقايسه كنيد با : popular fiction نيز نگاه كنيد به : mass - market paperback

---

شعري روايي مبتني بر درونمايه اي رمانتيك ، حماسي ، يا سوگ انگيز . مقايسه كنيد با : idyl

---