برنامه هاي آموزشي كه هدف از طراحي آن ، آموزش كاربران كتابخانه درباره ي چگونگي مكانيابي سريع و كارآمد اطلاعات مورد نياز مي باشد . آموزش كتابشناختي معمولاً نظام سازماندهي مواد در كتابخانه ، ساختار متون منتشر شده در حوزه ، روش هاي پژوهش در رشته ، و پاره اي منابع و ابزاهاي جست و جو ( فهرست ، خدمات نمايه سازي و چكيده نويسي ، داده پايگاه هاي كتابشناختي ، . . . ) را دربرمي گيرد . در كتابخانه هاي آكادميك ، آموزش كتابشناختي معمولاً مرتبط با درس يا آميخته با درس است . كتابخانه هايي كه داراي آزمايشگاه آموزشي مجهز به رايانه هستند مي توانند به كار عملي در استفاده از فهرست هاي درونخطي ، داده پايگاه هاي الكترونيكي ، و منابع اينترنتي بپردازند . جلسات آموزشي معمولاً با تدريس كتابداري از بخش خدمات آموزشي كه مهارت و تجربه ي ويژه اي در روش هاي آموزشي دارد برگزار مي شوند . مترادف با : library instruction library orientation مقايسه كنيد با : user education نيز نگاه كنيد به : lifelong learning one - shot LIRT LOEX

---

دستورالعمل رسمي براي كساني كه يك رتبه ي آكادميك را طي كرده اند ، به كار مشغول شده اند ، و مايل اند با تغييرات و نوآوري هاي حوزه ي مربوط به خود همگام باشند . فرصت هاي آموزشي مستمر براي كتابداران ازجمله عبارت اند از دوره هاي آموزشي كه به صورت درونخطي يا سنتي و از طريق يك مدرسه ي عالي كتابداري ارائه مي شوند ، مهارت آموزي توسط كارگزاران انتفاعي ، كارگاه هاي آموزشي كه مراكز خدمات كتابنگاشتي و انجمن هاي كتابداري پشتيباني مالي از آن ها را به عهده مي گيرند ، و نيز مطالعه ي مستقل .

---

در ايالات متحده ، يك مدرسه ي عالي كتابداري كه برنامه هاي مقطع دار ارائه مي دهد و منظماً به وسيله ي " انجمن كتابخانه هاي امريكا " ارزيابي مي شود و استاندارد هاي كيفي تعيين شده را دارد - در برابر " مدرسه ي كتابداري تأييدشده " كه برنامه هاي آموزشي ارائه مي دهد و به وسيله ي يك كميته ي ايالتي يا نهاد آموزشي ، كسب استانداردها توسط آن مدرسه به تأييد رسيده . برخي از مدرسه هاي كتابداري مورد تأييد ، از نظر " انجمن كتابخانه هاي امريكا " نيز معتبرند .

---

در ايالات متحده ، نوعي آموزشگاه كتابداري كه برنامه هاي آن از نظر رعايت استانداردهاي كيفيت و دانش حرفه اي به تأييد يا تصويب يك هيئت ايالتي يا نهاد آموزشي رسيده است . برخي از آموزشگاه هاي تأييد شده ي كتابداري ، از نظر " انجمن كتابخانه هاي امريكا " نيز معتبر هستند .

---

آموزش كتابنگاشتي كه براي تكميل محتواي يك دوره ي خاص درسي طراحي شده ، و در انجام بخش " پژوهش كتابخانه اي " كه در آن درس قرار داده شده ، نقش محوري دارد . مقايسه كنيد با : course - related

---

يك اثر عبادي شامل سرودها ، مناجات ها ، يا منظومه هايي كه متناوباً توسط دو گروه در گروه كـُر ، در يك مركز عبادي اجرا يا قرائت مي شود . نيز كتابي مشتمل بر بخش هاي دسته جمعي " مراسم رباني " ( اوقات شرعي ) كليساي كاتوليك .

---

يادداشتي در ركورد كتابشناختي در توصيف اثري كه در اصل قرار بوده در بيش از يك بخش يا جلد منتشر شود ، ولي - معمولاً به دليل قطع چاپ آن از سوي ناشر - هرگز به تمامي منتشر نشده . همچنين ، يادداشتي براي اشاره به مجموع و تمام شماره هايي از يك ادواري كه انتشار آن متوقف شده .

---

موادي مثل رزين يا ژلاتين كه در روند توليد ، براي بهبود چسبش الياف سلولزي ، يا به عنوان پوشش براي پركردن منافذ سطحي ( بعد از شكل گيري ورقه ها ) به كاغذ خام افزوده مي شوند . آهارزدن نفوذپذيري كاغذ در برابر آب را كاهش مي دهد ، و از تراوش جوهر مورداستفاده در چاپ جلوگيري مي كند . آهارزدن همچنين به تصوير چاپ شده وضوح بيش تري مي دهد . بعضي از آهارها اسيدي هستند و به فساد كاغذ كمك مي كنند . به فرايند دسته بندي تعدادي از كتاب ها در گروه هايي با قطع مشابه ( به منظور آماده سازي براي نوعي عمل آوري يا پرداخت ( مثلاً استفاده از روكش هاي پلاستيكي شفاف ) نيز گفته مي شود .

---

برگه يا صفحه ي چاپ شده در يك كتاب كه معمولاً براي پاك كردن نوشته ، لك ها ، يا اسيد از كاغذ ، شسته شده و سپس با يك تركيب آهاري ، اندود شده تا موجب سفتي كاغذ شود و نوعي رويه ي حفاظتي فراهم كند .

---

كاغذي كه در هنگام توليد ، با ماده اي عمل آوري شده تا نفوذپذيري سطح آن را كم كند ، و ظرفيت جذب رطوبت آن را كاهش دهد ( به كاغذِ خشك كن ، آهار نمي زنند ) . به پارچه ي كتاب كه با يك سفت كننده ، فرآوري گرديده نيز اطلاق مي شود . نيز نگاه كنيد به : resized

---

خالق اصلي يك اثر موسيقايي در هر شكل آن ، كه نام وي به عنوان پديدآورنده در ركورد كتابنگاشتي مربوط به آن اثر در فهرست كتابخانه وارد مي شود . مقايسه كنيد با : arranger performer

---

تصوير عكسي مثبت كه با يك امولسيون كلوديون خيس بر روي ورق نازك آهني با لاك الكل سياه ايجاد مي شود . اين تصوير ( همچون حالتي كه در « كليشه ي داگر » هست ) از سمت جانبي مقلوب است . اين فرايند كه ارزان و سريع بود ، به شكل گسترده اي در دهه ي 1850 تا پايان قرن نوزدهم ، در ساختن چهرعكس مورد استفاده قرار مي گرفت و گرفتن تصاوير عكسي را براي همگان دسترس پذير ساخت . در دهه ي 1880 ، امولسيون خيس با ژلاتين خشك جايگزين شد . مترادف با : ferrotype

---

نوعي پُهنً صفحه يا كتابك رايج در قرون هجدهم و نوزدهم ، حاوي اشعار و بالادهايي كه بر اساس آهنگ هاي رايج سروده مي شدند .

---

اثر ، نماد ، يا نويسه ي مكتوبي كه صدا ، هجا ، يا كلمه اي را كه در زباني بيان مي شود بازنمايي مي كند - در برابر « انديشه نگاشت » كه هدف ، ايده ، يا مفهومي را ( بدون بيان آواشناختي نام آن ) بازنمايي مي كند . الفباي لاتين مجموعه اي از آوانگاشت ها است .

---

برگرداندن نويسه هاي يك الفبا به نويسه هايي كه بيانگر همان صدا ( يا صداها ) با الفباي زبان ديگر باشند . هر نويسه مستقل از نويسه هاي ديگر در نظر گرفته مي شود . مقايسه كنيد با : romanization

---

يك نسخه ي كاملاً همسان با يك پايگاه وب ، كه معمولاً به منظور پاسخگويي به تقاضاهاي مربوط به محتواي آن پايگاه در كشور يا منطقه ي ديگري از جهان ، بر روي خدمتگري غير از خدمتگري كه توسط ميزبان رسمي نگهداري مي شود نصب مي گردد . وقتي كه خدمتگر اصلي در حالت برونخطي است ، پايگاه هاي وبي كه اين خدمتگر ميزباني مي كند ممكن است در يك يا چند پايگاه به صورت آينه اي قابل دسترسي باشند .

---

اين ائتلاف كه در سال 1990 پايه گذاري شده ، يك سازمان غيرانتفاعي است كه مقر اصلي آن در واشنگتن مي باشد و متعهد به حمايت از آينده ي فناوري اطلاعات شبكه اي به منظور پيشبرد ارتباط محققانه و تقويت بهره وري فكري مي باشد . اعضاي اين ائتلاف ، كه " انجمن كتابخانه هاي پژوهشي " و " ادوكاز " از آن حمايت مالي مي كنند ، را 200 مؤسسه تشكيل مي دهند كه نماينده ي آموزش عالي ، صنعت نشر ، مخابرات ، فناوري اطلاعات ، كتابخانه ها ، و فعاليت هاي مرتبط با كتابخانه مي باشند . براي اتصال به سراصفحه ي " ائتلاف براي اطلاعات شبكه اي " اينجا را كليك كنيد .

---

تشريك مساعي بين كتابخانه و يك يا چند اداره ، نهاد ، سازمان ، . . . بيروني به منظور انتفاع متقابل همه ي مشاركت كنندگان . به عنوان مثال مي توان به روابط پيشكسوتي بين كتابخانه هاي دوره هاي كارشناسي ( ليسانس ) و برنامه هاي ورزشي ، پروژه هاي رقومي سازي كه كتابخانه ها ، آرشيوها ، موزه ها ، و جوامع تاريخشناسي در آن مشاركت دارند ، و رخدادهاي كتابخانه اي كه مستلزم حضور پديدآورندگان هستند و هزينه هاي آن ها با همكاري كتابفروشان محلي تأمين مي شوند اشاره كرد .

---

رايانه ي بسيار بزرگ و سريعي كه قابليت انجام ميليون ها فرمان در ثانيه را دارد ، و عمدتاً در نهادهاي دولتي و مراكز پژوهشي مهم و در دانشگاه هاي بزرگي كه به پردازش حجم عظيمي از داده ها مي پردازند مورد استفاده قرار مي گيرد . مقايسه كنيد با : mainframe minicomputer microcomputer

---

پارچه ي ابريشمي بسيار نازك ولي محكمي كه براي مرمت يا تقويت برگي از يك كتاب يا سند كاغذي مورد استفاده قرار مي گيرد .

---

فرايندِ چسباندنِ توريِ ابريشمي ( يا ديگر ماده ي توري لطيف ) به يك يا هر دو طرف يك ورق كاغذ ( يا به يك برگ از كتاب ) به منظور مرمت يا حفاظت آن . به نتيجه ي كار ، « ابريشم زده » ( silked ) گفته مي شود .

---

آرايه يا نمادي كه در چاپ به كار مي رود ، مانند نشانگر شمال كه در نقشه ها براي نشان دادن جهت قطب به كار مي رود . به علامتي كه به عنوان نشانه ي شناسايي ناشر به كار مي رود هم اطلاق مي شود ( مثل طرح كوچك يك خانه كه در كتاب هاي منتشرشده توسط « رندم هاوس » ( Random House ) بر روي شيرازه نقش مي شود و در صفحه ي عنوان چاپ مي گردد ) . از اين نظر مترادف با : colophon به هر گونه ماشين يا جزء سخت افزاري الكترونيكي يا الكترومغناطيسي نيز اطلاق مي شود . دستگاه هاي جانبي رايانه ( چاپگر ، اسكنر ، ديسك گردان ، . . . ) براي اتصال به سيستم عامل به يك برنامه ي معمول به نام « ابزارگردان » ( device driver ) نياز دارند .

---

راهنما ، صورت موجودي ، نمايه ، نشانگر ، تقويم ، سياهه ، يا ديگر سامانه ي منتشرشده يا نشده براي بازيابي مطالب مندرج در منابع دست اول آرشيوي ، كه درباره ي هر فقره ، توصيف دقيق تري از آنچه معمولاً در ركورد فهرست كتابخانه مي آيد ، ارائه مي كند . كشف ابزارها در قالب هاي غيرچاپي ( اَسكي ، اچ تي ام ال ، . . . ) نيز موجودند . « كتابخانه ي كنگره » با همكاري « جامعه ي آرشيوداران امريكا » داراي استانداردي به نام « توصيف آرشيوي رمزگذاري شده » براي رمزگذاري كشف ابزارهاي آرشيوي در زبان « اس جي ام ال » مي باشد . براي اتصال به سياهه اي از كشف ابزارهاي درونخطي براي مجموعه هاي منابع « كتابخانه ي كنگره » اينجا را كليك كنيد . واژه ي متناظر در كتابخانه : finding tool

---

واژه ي عام براي منبعي كه به منظور استفاده در كتابخانه براي مكانيابي منابع اطلاعاتي ( معمولاً در كاوش بر اساس پديدآورنده ، عنوان ، موضوع ، يا كليدواژه ) طراحي شده و فهرست ها ، كتابنگاشت ها ، نمايه ها ، خدمات چكيده نويسي ، داده پايگاه هاي كتابنگاشتي ، و . . . را شامل مي شود . واژه ي متناظر در آرشيو : finding aid

---

در پرداخت ، طرح هاي تزييني مْهرشده با دست ( و با استفاده از يك ابزار برنجي حرارت ديده ) بر سطح ماده اي ( معمولاً پارچه يا چرم ) كه صفحات جلد كتاب را پوشانده است . ابزاركاري ممكن است بي رنگ ، يا با استفاده از مركب ، يا زَربرگ يا زَرورق باشد .

---

راهنماي چاپي يا درونخطي كه اطلاعات عملي براي تحقق يك هدف يا آغاز يك پروژه را در يك جا گِرد مي آورد و موردپژوهي ها ، طرح هاي اقدامات ، خط مشي ها ، يگان بندي هاي يادگيري ، سياهه ي منابع ، اصطلاحات سودمند ، تماس هاي مهم ، و . . . را شامل مي شود ( ولي فقط به اين ها محدود نمي گردد ) . املاي ديگر : tool kit

---

شركتي تجاري كه خدمات مديريت اشتراك ، دسترسي به مجله هاي الكترونيكي ، داده پايگاه هاي درونخطي متن كامل و كتابنگاشتي ، و خدمت سفارش درونخطي كتاب را به كتابخانه ها و مؤسسات مربوط عرضه مي دارد . « اِبسًكو » هم اكنون يكي از سه تأمين كننده ي اصلي مجلات موجود با متن كامل الكترونيكي مي باشد . براي اتصال به سراصفحه ي « ابسكو » را كليك كنيد . نيز نگاه كنيد به : Gale Group ProQuest

---

دیدگاه

اندازه ي فيزيكي واقعي يك فقره ي كتابنگاشتي ، كه توصيف حدود فيزيكي را در توصيف كتابنگاشتي ، بر مبناي سانتي متر ارائه مي كند - مگر اين كه واحد اندازه گيري ديگري ، مناسب تر باشد . نيز نگاه كنيد به : height width

---

سازمان يا واحدي در درون يك سازمان كه به عنوان نهاد مركزي جمع آوري ، سازماندهي ، ذخيره سازي ، و اشاعه ي اسناد ، معمولاً در يك حوزه يا رشته ي خاص آكادميك ، عمل مي كند . اتاق پاياپاي همچنين ممكن است با نگهداري ركوردهاي منابع اطلاعاتي به منظور ارجاع ، به فرايند پژوهش كمك كند ( مثل ERIC و LOEX ) . املاي ديگر آن : clearing house

---

اداره اي كه مسئول نگهداري يك يا چند سياهه يا صورت رسمي از نام ها ، نشاني ها ، رويدادها ، تاريخ ها ، يا ديگر اطلاعات ( معمولاً براي اهداف حقوقي ) است . مثلاً در ايالات متحده دفتر ثبت رسمي براي حقوق تكثير « اداره ي حق تكثير ايالات متحده » ( وابسته به « كتابخانه ي كنگره » ) است . اين واژه گاهي براي سياهه يا ركورد نيز مورد استفاده قرار مي گيرد . نيز نگاه كنيد به : International Serials Data System National Film Registry

---