در برنامه ريزي راهبردي ، هدف يا جهت عمومي كه يك سازمان خود را در نيل به آن متعهد مي داند ، تا مأموريت خود را به پيش ببرد . آرمان ها معمولاً با عبارات انتزاعي بيان مي شوند ، و محدوده ي زماني براي تحقق آن ها مشخص نمي شود . شيوه هاي بخصوصي كه از آن طريق اين آرمان ها بايد به دست آيند نيز مشخص و محدود نمي شوند . مقايسه كنيد با : objective

---

صحافي ماشيني نرم يا سفتي كه خودِ كاربر مي تواند آن را با دست باز كند يا ببندد تا يك يا چند برگ يا جزوُك را كه سوراخ ها يا شكاف هايي در طول حاشيه ي عطف دارند ، در هر جايي از مجموعه ي صفحات ، بگذارد يا از آنجا بردارد . رايج ترين آزادبرگ ها داراي صحافي كلاسوري و صحافي ميله اي هستند . صحافي آزادبرگي در كتابخانه ها براي پيايندهاي مرجع ، اسناد دولتي ، انتشارات حقوقي ، دستورنامه هاي آموزشي ، . . . كه بايد منظماً روزآمد شوند ، مورد استفاده قرار مي گيرد . مقايسه كنيد با : comb binding spiral binding

---

شكلي از خويش فرمايي كه در آن يك شخص ( كه به عنوان پيمانكار مستقل عمل مي كند ) محصولات ، مهارت ها ، يا خدمات خاص خود را ( معمولاً در قالب پروژه ) ، به بهاي ثابتي كه ممكن است از قبل قابل پرداخت باشد ، به بيش از يك كارفرما مي فروشد . در بخش اطلاعات ، اين حالت از عمليات معمولاً توسط كارگزاران ادبي ، ميانجي هاي اطلاعات ، روزنامه نگاران ، عكاسان ، تصويرگران ، و حتي ويراستاران به كار گرفته مي شود . آزادنويس ها اغلب به جاي كار در يك محل تجاري ، در منزل كار مي كنند .

---

اين اصل كه اعضاي هيئت علمي شاغل در مؤسسات آموزش عالي ( و ازجمله كتابداران عضو هيئت علمي ) بايد در بيان ديدگاه هاي خود و تدريس به شيوه ي انتخابي خود ، آزاد باشند و مديريت ، حكومت ، يا سازمان هاي بيرون از دانشگاه كه ممكن است منافعي در اين ميان داشته باشند ، در اين باره مداخله نكنند .

---

حق قانوني دسترسي عمومي به اطلاعات رسمي كه توسط نهادهاي دولت فدرال گردآوري و نگهداري مي شوند . اين حق در « قانون آزادي اطلاعات » ( Freedom of Information Act ( FOIA ) ) كه در سال 1966 توسط كنگره ايالات متحده تصويب گرديد گنجانده شد و متعاقباً در اكثر كشورهاي اروپايي و در بريتانيا وضع شد . به موجب اين قانون ، به متقاضياني كه اطلاعات خاصي را كتباً تقاضا كنند ، بايد در مدت زمان معين رونوشتي از اسناد يا ركوردهاي درخواست شده ارائه گردد . افشاي اطلاعاتي كه ممكن است به امنيت ملي ، روابط خارجي ، نيروي انتظامي ، فعاليت هاي بازرگاني شخص ثالث ، يا محرمانگي شخصي آسيب برسانند از اين قاعده مستثني هستند . هدف از قانون آزادي اطلاعات ، شفاف تركردن و پاسخگوساختن هرچه بيش تر دولت در برابر شهروندان ، و جلوگيري از « رازداري براي مقاصد نامشروع » مي باشد . اين قانون فقط در مورد نهادهاي فدرال مصداق دارد و حقي براي دسترسي به ركوردهايي كه توسط كنگره ، دادگاه ها ، يا نهادهاي دولتي محلي يا ايالتي نگهداري مي شوند ايجاد نمي كند . براي اتصال به سراصفحه ي رسمي « قانون آزادي اطلاعات » كه توسط دادگستري ايالات متحده نگهداري مي شود اينجا را كليك كنيد . مقايسه كنيد با : intellectual freedom نيز نگاه كنيد به : information law

---

حقي كه هر شخص ( به موجب « اصلاحيه ي اول » قانون اساسي ايالات متحده ) در مطالعه يا بيان ايده هايي كه ممكن است غيررايج يا براي بعضي افراد ناخوشايند باشند ، مشروط به محدوديت هاي خاص ( افترا ، تهمت ، . . . ) دارد . موارد حقوقي مربوط به آزادي بيان در ديوان عالي ايالات متحده مورد رسيدگي قرار مي گيرد . براي اتصال به سراصفحه ي « اداره ي آزادي فكري » ( « وابسته به انجمن كتابخانه هاي امريكا » ) اينجا را كليك كنيد . مقايسه كنيد با : freedom of information نيز نگاه كنيد به : banned book censorship challenge filtering Library Bill of Rights

---

هر گونه حركت جنسي ناخوشايند ، تقاضا ( ي آشكار يا غيرآشكار ) براي پذيرش جنسي ، يا ديگر عمل فيزيكي يا شفاهي با ماهيت جنسي ، وقتي تسليم شدن به چنين عملي ، به شرايط استخدام بدل گردد يا به عنوان مبنايي براي تصميمات استخدامي كه بر استخدام شونده اثر مي گذارند مورد استفاده قرار گيرد ، يا وقتي چنين عملي با كاركرد يك كارمند تزاحم مي يابد ، يا فضاي كاري تهديدآميز ، خصومت آميز ، يا ناخوشايندي ايجاد مي كند . كتابخانه ها با تدوين و اشاعه ي خط مشي هاي روشن ، كنترل دقيق متقاضيان كار ، ارائه ي آموزش هاي ضمن خدمت ، نگهداري ركوردهاي كامل و دقيق پرسنلي ، و انجام اقدامات انضباطي مناسب ، با آزار جنسي مقابله مي كنند .

---

آزمون ساده اي كه به وسيله ي حفاظتگران براي شناختن كاغذ زودشكن انجام مي شود . براي اين منظور يك گوشه ي ورق ( حدوداً در فاصله ي 5/1 سانتيمتري از رأس يكي از گوشه ها ) دوبار به آرامي به جلو و عقب « تا » مي شود . اگر پس از چهارمين تازدگي ، گوشه ي كاغذ ، پاره شود يا با كمي كشيدن ، كنده شود ، معلوم مي گردد كه كاغذ ، زودشكن است .

---

كلاس آموزش بهره گيري از كتابخانه كه به كارايستگاه هاي رايانه اي ( رايانه هاي شخصي يا كيفي ) براي استفاده ي عملي دانشجويان مجهز مي باشد و معمولاً داراي يك ايستگاه آموزشياري مي باشد كه براي نشان دادن فنون كاوش درونخطي ، به يك پروژكتور ال سي دي متصل است .

---

اتاق يا محوطه ي خاصي در يك كتابخانه ي آكادميك كه حاوي مواد مرتبط با برنامه ي درسي ، مانند بسته هاي آموزشي ، كتاب هاي درسي ، كتاب هاي تمرين ، نرم افرارهاي آموزشي ، و مواد داستاني و غيرداستاني نوجوانان ، براي استفاده ي دانشجوياني است كه در درس هاي تربيت معلم ثبت نام كرده اند . مترادف با : curriculum lab

---

آزمون كاملي از يك سامانه ي سخت افزاري يا نرم افزار جديد ، مشتمل بر استفاده ي عملي كاربران در شرايط عملياتي معمول ميداني ، كه معمولاً پس از آزمون آلفا كه در محيط آزمايشگاهي صورت گرفته ، انجام مي شود .

---

در طراحي محيط رابط رايانه اي ، عبارت است از روش هاي كميـّت سنجي ( مثل ميزان تأمين نيازهاي كاربران در يك فهرست درونخطي يا پايگاه وب ) كه براي تعيين ميزان سهولت كاربرد مورد استفاده قرار مي گيرد و شيوه هايي همچون مشاهده ي مستقيم رفتار عملي كاوش ، مصاحبه ، پيمايش ، و فعاليت هاي اكتشافي ( كه در طي آن از داوطلبان خواسته مي شود مطابق با ترجيحات خود ، به سازماندهي مقولات اطلاعاتي بپردازند ) را شامل مي شود . بدون آزمون كاربردپذيري ، كتابداران از نگاه يك فرد باتجربه ، و برمبناي مفروضاتي درباره ي رفتار اطلاعجويي ( كه لزوماً منعكس كننده ي تجارب عملي كاربران نخواهد بود ) به طراحي سامانه ها خواهند پرداخت .

---

آثار حاوي مطالب جنسي كه گمان مي رود موجب تحريك احساسات خواننده مي شود ، اما ارزش و كيفيت هنري نيز دارد . نمونه هاي اين نوع آثار معمولاً در مجموعه هاي شخصي و در مجموعه هاي ويژه ي كتابخانه هايي يافت مي شوند كه وجه تخصصي آن ها ، تاريخچه ي كتاب و نشر است . مقايسه كنيد با : curiosa pornography

---

ايجاد برش يا سوراخ به صورت خطي از سوراخ ها يا شكاف هاي كوچك نزديك به هم در طول حاشيه ي داخلي صفحه ، يا گرداگرد مطلب چاپ شده بر روي ورق ، به منظور تسهيل در جداكردن يا بريدن يك صفحه يا قسمتي از آن . به خطي از سوراخ ها كه به اين منظور ايجاد شده نيز اطلاق مي گردد . نيز نگاه كنيد به : perforating stamp

---

شخصي كه انجام كار يا رسيدن به اهداف را براي ديگران آسان تر مي كند . در حالت مطلوب ، مدير كتابخانه بايد كار كاركنان تحت نظارت خود را تسهيل كند . به شخصي با مهارت هاي ارتباطي استثنايي ، كه براي هدايت بحث در يك كنفرانس يا كارگاه آموزشي انتخاب شود نيز اطلاق مي گردد .

---

ماده اي كه ، پس از « گِردكردن » و تقويت ، به منظور محكم نگه داشتن جزوك هاي دوخته شده در كنار يكديگر ، با چسب به لبه ي صحافي كتاب چسبانده مي شود ، و معمولاً قطعه ي باريكي از پارچه ي درشت بافت به نام « متقال » است كه در صحافي هاي مرغوب تر ، نواري از « كاغذ كرافت » به عنوان لايه ي دوم به آن افزوده مي شود . مترادف با : back - lining نيز نگاه كنيد به : endpaper

---

در صحافي ، صفحه ي كاغذ ضخيم و بادوامي كه از وسط ، تا شده و نيمي از آن به رويه ي داخلي صفحه ي رويي يا پشتي جلد كتاب چسبانده شده و نيم ديگر ، اولين ( يا آخرين ) برگ از كتاب را تشكيل مي دهد ، و « برگ آزاد » نام دارد . هر تاخوردگي ، به يك اتصال بدل مي شود كه بدنه ي كتاب را به جلد متصل مي كند و امكان مي دهد صفحه هاي جلد ، آزادانه باز و بسته شوند . غالباً آستر بدرقه با رنگ متناسب انتخاب مي شود تا با ماده ي مورد استفاده براي پوشاندن صفحات جلد و براي توكاره ي شيرازه ، سازگار باشد . براي استحكام بيش تر ، بعضي از كتاب ها آستر بدرقه هاي مضاعف ( double endpapers ) دارند . در كتاب هاي قديمي تر ، آستر بدرقه غالباً تزيين مي شد ( نگاه كنيد به marbling ) . در توليد نوين كتاب گاهي نقشه ها ، نسب شناخت ها ، جدول ها ، يا تصاوير گوناگون بر روي آستر بدرقه چاپ مي شوند . املاي ديگر : end - paper مترادف با : endleaf endsheet نيز نگاه كنيد به : doublure

---

آستري تزييني از جنس ابريشم ، ساتن ، كاغذپوست ، چرم ، يا ديگر مواد با جنس مرغوب ، كه بخصوص در ويراست هاي فاخر جلدچرمي ، به داخل جلد كتاب الصاق مي شد . در كتاب هاي قديمي تر ، آستر تزييني اغلب با ظرافت تزين مي گرديد . مترادف با : ornamental endpaper نيز نگاه كنيد به : marbling

---

در صحافي كتاب ، فرايند ايجاد شانه در هر طرف از لبه ي صحافي بدنه ي كتاب كه پس از گردكردن و پيش از چسباندن آستري به عطف كتاب انجام مي شود . در صحافي دستي ، براي خم دادن عطف جزوه هاي دوخته شده از وسط بدنه ي كتاب به سمت جلو و عقب ، از چكش و مشته ي پشت كوبي استفاده مي شود ، تا دو لبه ايجاد شود كه صفحه هاي جلد روي آن ها قرار مي گيرند . با تازدن برگ ها بر روي هم در نزديكي لبه ي صحافي ، پشت كوبي به حفظ حالت گردشدگي شيرازه نيز كمك مي كند و مانع از آن مي شود كه بر اثر استفاده از مجلد ، برگ ها تدريجاً جلو بيايند . اين فرايند همچنين با ايجاد اندكي چروك در هر برگ در نزديكي شيرازه ، امكان بازشوندگي مجلد را افزايش مي دهد . در صحافي ناشر و صحافي كتابخانه اي ، پشت كوبي به وسيله ي ماشين انجام مي شود . همچنين ، نوعي رسيدگي حفاظتي كه در آن ، لايه اي اضافي به يك منبع - معمولاً در طرف مخالف ورق كاغذي كه سست و ضعيف شده - الصاق مي شود تا آن را تقويت كند . نيز اشاره به ماده اي دارد كه در اين نوع تقويت ، به منبع اضافه مي شود .

---

نوعي كتاب راهنما كه رهنمودهايي را براي آماده كردن غذا ارائه مي كند ، از جمله دستور پخت غذاهاي خاص ، تذكراتي درباره ي وسايل لازم و اجزاي تشكيل دهنده ، اوزان و پيمانه ها ، و گاهي اطلاعات راهنما درباره ي تأمين كنندگان مواد آشپزي . اكثر كتاب هاي آشپزي تخصصي هستند ، و بر خورش هاي خاص ، غذاهاي بخصوص ، يا نوع مشخصي از خوراكي ها تأكيد مي كنند . كتاب هاي آشپزي براي مبتديان اغلب شامل تصاوير رنگي مي باشند ، اما آن كتاب هايي كه پديد آورنده قصد داشته كه جامع باشند ، معمولاً تصاوير چنداني ندارند . اكثر كتابخانه هاي عمومي گزيده ي متنوعي از كتاب هاي آشپزي را در بخش غير داستاني دارند . مترادف با : recipe book

---

معادل لاتين به معناي « از اينجا شروع مي شود » ، از اين كلمه براي نشان دادن نقطه ي شروع متن در دستنوشته هاي قرون وسطايي ، يا نسخه ي چاپي قديمي استفاده مي شود كه فاقد صفحه ي عنوان هستند و معمولاً با حروف بزرگ يا با رنگ متمايز نوشته يا چاپ شده ، و اغلب نام پديدآورنده يا عنوان اثر را دربرمي گيرد . مقايسه كنيد با : explicit colophon

---

نگاه كنيد به : Universal Machine - Readable Cataloging ( UNIMARC )

---

حرف آغازين بزرگ و تزيين شده يا نشده ( در دستنوشته يا اثر چاپي ) كه از وجه افقي ، با بالاي حروف بعدي در همان خط ، همراستا است ، اما از پايين ، در فضاي خالي ناشي از تو رفتگي خط ( يا خطوط ) بعدي پيش مي رود . آغازه هاي افتان عمدتاً در ابتداي فصل ( يا ديگر تقسيمات اصلي اثر ) به كار مي روند . مترادف با : drop cap مقايسه كنيد با : raised capital

---

حرف آغازين در يك دستنوشته ي تذهيب شده ، كه طوري ترسيم گرديده كه همچون جواهري به نظر مي رسد كه در تعدادي از سطوح هموار هندسي ، برش خورده است .

---

حرف تعريفي ( معمولاً a ، an ، يا the ، يا معادل آن ها در زبان هاي ديگر ) كه در جايگاه كلمه ي اول در عنوان يا نام تنالگاني مي آيد و در نمايه سازي از آن چشمپوشي مي شود . در ركورد مارك ، دومين « جايگاه نشانگر » كه به دنبال برچسب مي آيد ، نشان مي دهد كه در هنگام مرتب كردن يا بايگاني كردن اسم يا عنوان در فيلد ، قرار است از چند نويسه چشمپوشي شود .

---

شكل كوتاه شده ي يك عبارت يا واژه ي مركب ، كه از حروف آغازين كلمات يا قسمت هاي تشكيل دهنده ي آن واژه يا عبارت ساخته مي شود ، و به جاي اين كه به صورت يك كلمه تلفظ شود ، حرف به حرف بيان مي گردد ( مثل آي پي اُ در تلفظ IPO ( initial public offering ) به جاي « آيپو » ) . مقايسه كنيد با : abbreviation acronym

---

حرف آغازين در يك دستنوشته ي تذهيب شده ، كه به صورت ظريفي با تصاوير رنگي از حيوانات ، انسان ها ، يا موجودات خيالي تزيين شده . مقايسه كنيد با : historiated initial inhabited initial نيز نگاه كنيد به : foliate initial

---

حرفي آغازين در دستنوشته ي تذهيب شده ، كه با تصاوير انسان و/ يا حيوانات - گاهي در صحنه اي كه محتواي متن را بازآفريني مي كند و به تصوير مي كشد - تزيين شده . مقايسه كنيد با : figure initial inhabited initial نيز نگاه كنيد به : historiated border

---

حرفي آغازين در نسخه ي خطي تذهيب شده كه با رنگ هاي روشن تزيين ، و با طلا و نقره برجسته نمايي شده . مقايسه كنيد با : rubric نيز نگاه كنيد به : foliate initial historiated initial inhabited initial

---

يك حرف آغازين در نسخه ي خطي تذهيب شده كه در داخل خطوط ترسيمي آن ، اَشكال تزييني از انسان ، حيوان ، و موجودات خيالي رسم شده اند كه لزوماً ربطي به محتواي متن ندارند و اغلب از سر خيالپردازي ترسيم شده اند . مقايسه كنيد با : figure initial historiated initial نيز نگاه كنيد به : foliate initial

---