واژه‌نامه اطلاع‌رسانی





a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 421
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 5180
نمودار يا ترسيم خطي ساده و روشني كه به منظور به تصويركشيدن يك اصل يا سازوكار عملي ( يا يكي از قسمت هاي آن ) ، در كتاب هاي درسي و فني مورد استفاده قرار مي گيرد .
نسخه ي اضافي از يك فقره كه در مجموعه ي كتابخانه موجود است ، اما به آن نيازي نيست . كتابخانه هاي عمومي اغلب اقلام پرتقاضا را در نسخه هاي متعدد سفارش مي دهند ، و بعد با توقف گردش نسخه هاي تكراري ، آن ها را وجين مي كنند . مقايسه كنيد با : added copy در بازنگاري ، يك كپي دقيق از سند اصلي ( چه به شكل مثبت يا منفي ) كه مي توان از آن به جاي اصل استفاده كرد . به فرايند ايجاد نسخه هاي واحد يا متعدد از سند اصلي نيز اطلاق مي شود .
بازتوليد يا روگرفتي از يك اثر هنري ، بويژه آن كه به وسيله ي هنرمند خالق اثر اصلي ، يا با نظارت او توليد شده . در معناي عام تر ، هر گونه بازتوليد يا كپي دقيق از يك شئ ، بويژه بازتوليدي كه نسبت به اصل در مقياس كوچك تري ساخته شده . مترادف با : doublette مقايسه كنيد با : facsimile realia
فرايند كنترل كتاب ها و ديگر مواد در داخل و خارج كتابخانه . همچنين به تعداد كل اقلامي كه توسط امانت گيرندگان كتابخانه در مدت زمان معيني به امانت برده شده ، و به تعداد دفعاتي كه يك مورد خاص در طول يك دوره ي زماني ثابت ( و معمولاً يكسان ) به امانت گرفته شده ، نيز اطلاق مي شود . در كتابخانه هاي عمومي " گردش كم " يكي از معيارهاي مهم براي وجين اقلام از مجموعه مي باشد . كتاب هايي را كه انتظار مي رود گردش بالايي داشته باشد ممكن است به تعداد زياد سفارش دهند تا تقاضاها برآورده شوند ، يا ممكن است صحافي بادوام تري براي آن ها در نظر بگيرند تا در برابر استفاده ي زياد ، دوام بياورند . بعضي از سامانه هاي درونخطي گردش كتاب ، آمار گردش را بر مبناي رده و نوع مواد ، براي استفاده در مجموعه گستري ، ارائه مي كنند . گردش در خدمات دسترسي نقش بسيار اساسي دارد . كوته نوشت : circ نيز نگاه كنيد به : automated checkout در نشر ، تعداد نسخه هاي توزيع شده از هر شماره ي يك نشريه ي پيايندي ، شامل نسخه هاي اهدايي ، خرده فروشي هاي تك نسخه اي ، و نسخه هايي كه براي مشتركان پولي فرستاده مي شوند . مقايسه كنيد با : total circulation
وقتي يك كتاب يا ديگر فقره ي مورد نياز يك امانت گيرنده ي ثبت نام شده از مجموعه خارج شده ، به هر دليلي در دسترس نيست ، يا در مالكيت كتابخانه نيست ، مراجعه كننده با پركردن يك فرم چاپي « درخواست امانت بين كتابخانه اي » در محل ميز خدمات ، يا به صورت الكترونيكي از طريق پايگاه وب كتابخانه ، مي تواند تقاضا كند كه آن فقره يا كتاب ، از كتابخانه ي ديگري به امانت گرفته شود . بعضي از كتابخانه ها ( معمولاً در شرايط استثنايي ) تقاضا هاي امانت بين كتابخانه اي را از طريق پست الكترونيكي يا تلفن نيز قبول مي كنند . مواد به امانت گرفته شده در امانت بين كتابخانه اي را معمولاً مي توان در موعد سررسيد يا قبل از آن ، تمديد كرد . امانت بين كتابخانه اي شكلي از اشتراك منابع است كه به وجود فهرست هاي مشترك ( فهرستگان ) وابسته است . بزرگ ترين شبكه ي امانت بين كتابخانه اي در جهان توسط « اُسي ال سي » ( كه از داده پايگاه « فهرستگان جهان » ( WorldCat ) استفاده مي كند ) اداره مي شود . مقايسه كنيد با : document delivery service intralibrary loan نيز نگاه كنيد به : Ariel borrowing library lending library reciprocal agreement
سرويس امانت بين كتابخانه اي « اُسي ال سي » كه شبكه اي است براي تسهيل در امانت مواد بين كتابخانه ها و ديگر مؤسساتي كه عضو « اُسي ال سي » هستند و در « وْرلدًكت » ( بزرگ ترين فهرستگان درونخطي جهان ) مشاركت دارند . براي اتصال به سراصفحه ي « امانت بين كتابخانه اي اُسي ال سي » اينجا را كليك كنيد .
automated checkout
برخي از سامانه هاي امانت رايانه اي كه به مراجعان امكان مي دهند خودشان ، بدون كمك كاركنان كتابخانه ، معمولاً به وسيله ي باركدهايي كه بر روي كتاب و بر روي كارت كتابخانه ي مراجعه كننده نصب شده اند ، منابع مورد نياز را به امانت بگيرند . امانت خودكار بخشي از گرايش به سوي خود - خدمتي در عمليات كتابخانه است .
امانت فقره اي توسط يك كتابخانه به كتابخانه اي ديگر در درون يك نظام كتابخانه اي واحد ، يا مستقيماً به مراجعه كننده اي از كتابخانه اي ديگر در همان نظام ( بر اساس درخواستي كه به عمل آمده ) ؛ معمولاً اگر نظام ، داراي خدمات تحويل مدرك باشد ، اين كار سريع تر از امانت بين كتابخانه اي انجام مي گيرد . در بعضي از فهرست هاي درونخطي ، كاربر مي تواند بدون كمك كارمندان ، اين نوع مبادله را انجام دهد .
كتابخانه اي كه در امانت بين كتابخانه اي و در مدت زمان معين ، نسبت به آنچه از ديگر كتابخانه ها امانت مي گيرد ، فقره هاي بيش تري را به امانت مي دهد . احتمال محاسبه ي هزينه براي خدمات امانت بين كتابخانه اي توسط امانت دهندگان چشمگير بيش از امانت گيرندگان چشمگير است . در نظام امانت بين كتابخانه اي « اُسي ال سي » ، هر گاه كه وضعيت يك فقره ي درخواستي روزآمد مي شود و به « ارسال شده » تغيير مي يابد ، اعتبار اندكي در هر تراكنش به كتابخانه ي امانت دهنده داده مي شود ، و بخشي از هزينه هاي كتابخانه هايي كه امانت دهنده ي چشمگير هستند جبران مي شود .
امانت دادن حجم بزرگي از مواد به وسيله ي يك كتابخانه به كتابخانه ي ديگر ، معمولاً براي يك دوره ي زماني طولاني تر از دوره ي معمول امانت . كتاب هايي كه به صورت درشت خط يا بر روي نوار منتشر مي شوند گاهي به صورت انبوه به كتابخانه هاي شعبه در يك نظام كتابخانه اي عمومي ، يا حتي به بيرون از آن نظام امانت داده مي شوند .
مجموعه ي كوچكي از مواد كتابخانه اي كه براي استفاده ي مدرس و يادگيرندگان ، موقتاً از سوي يك كتابخانه ي آموزشگاهي يا آكادميك به يك كلاس درس ، امانت داده شده و معمولاً پشتيباني كننده ي يك پروژه يا واحد درسي بخصوص مي باشد . مقايسه كنيد با : classroom collection classroom loan
شخصي كه كتاب و مواد ديگر را از كتابخانه خارج مي كند . اكثر كتابخانه ها از كاربران مي خواهند كه براي دريافت مزاياي امانت كه بر اثر صدور كارت كتابخانه به كاربر اعطا مي شود ، ثبت نام كنند . معمولاً براي متقاضيان جديد ، شكلي از شناسايي ضروري است . البته همه ي مراجعان كتابخانه ، امانت گيرندگان ثبت نام شده نيستند . در اكثر كتابخانه هاي عمومي و كتابخانه هاي آكادميك كه از بودجه ي دولتي استفاده مي كنند در ايالات متحده ، اشخاص ثبت نام نشده نيز مي توانند از مواد مرجع و اقلام موجود در مجموعه ي گردش منابع ، بدون بيرون بردن آن ها از محوطه ي كتابخانه ، استفاده كنند . مزاياي كتابخانه اي كه فرد امانت گيرنده از آن ها برخوردار مي شود بر مبناي وضعيت امانت گيرندگي هر فرد مشخص مي گردند .
كتابخانه اي كه در امانت بين كتابخانه اي و در مدت زمان معين ، نسبت به آنچه امانت مي دهد ، فقره هاي بيش تري را به امانت مي گيرد . متضاد : net lender
نام نماد " & " كه از درآميختگي حروف كلمه ي لاتين et به معناي " و " ايجاد شده است . در ويرايش دوم " قواعد فهرستنويسي انگلوامريكن " ، هنگامي كه عنوان كامل حاوي امپرساند باشد ، عيناً به همان صورتي كه در مأخذ اصلي اطلاعات آمده ، در ناحيه ي عنوان و شرح مسئوليت در توصيف كتابشناختي ، بازنويسي مي شود ، و يك شناسه ي افزوده تحت " عنوان " ساخته مي شود كه در آن به جاي & ، كلمه ي and درج مي گردد .
اجازه ي رسمي كه توسط توليدكننده يا فروشنده ي يك نرم افزار براي استفاده از يك محصول نرم افزاري تحت شرايطي معين و از طريق همه ي رايانه هاي موجود در يك نشاني آي پي معين يا طيفي از نشاني هاي آي پي ( معمولاً در برابر پرداخت مبلغي سالانه ) ، از سوي دارنده ي جواز به يك شركت ، نهاد ، سازمان يا مؤسسه اعطا مي شود . مقايسه كنيد با : software license
مزايايي كه يك كارمند ، در حدي بيش تر و بالاتر از منافع معمول ناشي از پْستي كه در تصدي وي مي باشد ، از آن بهره مي برد ( مثل مستثني شدن كارمندان بعضي از كتابخانه ها از جرايم ديركرد ) .
امتيازات امانت كه كتابخانه هاي همكار و مستقل ، گاهي با قيمت قابل قبول به اعضاي يكديگر اعطا مي كنند .
بزرگ ترين ارائه دهنده ي خدمات اينترنتي در جهان ، كه در 1985 ( با نام Quantom Computer Services ) پايه گذاري شد ، در سال 1994 تعداد مشتركان آن به يك ميليون نفر رسيد ، در سال 1997 نزديك ترين رقيب خود ( Compuserve ) را خريداري كرد ، و در سال 2001 در شركت Time Warner ادغام شد . اين شركت ، خدماتي از قبيل پست الكترونيكي ، فهرست راهنماي گپ ، مرورگر وب و فهرست راهنماي موضوعي پايگاه هاي وب ، خريد درونخطي ، و خدمات اطلاعاتي و تفنني را ، علاوه بر تأمين دسترسي اينترنتي به حرفه ها و پيشه هاي گوناگون ، معمولاً بر مبناي پرداختي هاي ماهانه ، ارائه مي كند . براي اتصال به سراصفحه ي " اِي اُ اِل " اينجا را كليك كنيد .
تبديل سبك و املاي اثري كه به انگليسي بريتانيايي نوشته ( يا ترجمه ) شده به انگليسي امريكايي . مقايسه كنيد با : briticize
مدخلي ( معمولاً در ابتدا يا انتهاي متن ) در يك اثر مرجع ، يا در مقاله اي از يك ادواري ، كه در آن نام پديدآورنده ( يا پديدآورندگان ) ارائه شده . در معناي عام تر ، عبارت است از هرگونه سند مكتوبي كه هويت نويسنده ي آن را نشان مي دهد؛ مثل يك نامه يا قباله ي حقوقي كه حاوي امضاي پديدآورنده است . متضاد با : unsigned نيز نگاه كنيد به : byline
دولت يا نهادي كه داراي حق قانوني براي امضاي يك سند رسمي ( مثل يك معاهده يا توافق تجاري ) است . به شخصي كه امضايش بر چنين سندي بيايد نيز اطلاق مي گردد .
واقعه اي كه براي انجام در يك كتابفروشي يا كتابخانه برنامه ريزي مي شود و در آن ، پديدآورنده و/ يا تصويرگر يك كتاب جديد براي امضاي نسخه هايي از اثر ( آثار ) خود حضور مي يابد . اين برنامه گاهي همراه با يك برنامه ي كتاب - كنكاش ، يا خواندن بخشي از متن اثر برگزار مي شود . نيز نگاه كنيد به : autographed copy
بررس و گزارش مقدمات درباره يك خط مش ، پروژه ، يا طرح پيشنهاد برا حصول اطمينان از اين كه آيا م توان آن را با موفقيت انجام داد يا نه ( مثلاً تعيين اين كه آيا ساختمان كتابخانه را م توان در مكان خاص بنا كرد يا نه ) .
در رايانش ، آن فناوري كه براي جلوگيري از دسترسي افراد غيرمجاز ، بويژه هُكِرها و شكاننده ها به فايل ها و سامانه هاي محافظت شده ايجاد گرديده؛ مانند رمزنويسي داده ها ، ويروس يابي ، برقراري ديواره ي قرمز ، و تأييد اصالت كدهاي جوازدهي ( كاربرًنام ها ، گذرًواژه ها ، شماره هاي شناسايي شخصي ، . . . ) . در معناي عام تر ، همه ي اقداماتي كه براي جلوگيري از دسترسي افراد غيرمجاز به اطلاعات محرمانه انجام مي شوند . در عمليات كتابخانه اي و آرشيوي ، واژه اي عام است كه همه ي تجهيزات ، كاركنان ، اعمال ، و روندهايي را شامل مي شود كه براي جلوگيري از سرقت يا تخريب مواد و تجهيزات ، و براي حفاظت از مراجعه كنندگان و كارمندان در برابر اعمال زيانبار افرادي كه قصد آزار آشوب دارند ، مورد استفاده قرار مي گيرند . نيز نگاه كنيد به : key control security audit security guard security system
سوسپانسيون كلوئيدي بادوام از يك مايع غيرقابل اختلاط در مايع ديگر . در عكسبرداري ، پوشش حساس به نور ، بر روي يك ورق يا لايه ي پلاستيكي كه از كريستال هاي « هاليد نقره » ي بسيار مرغوب كه در يك رسانه ي ژلاتيني پخش شده اند ، تشكيل مي شود . توليد امولسيون هاي عكسبرداري ( كه يك فن علمي شمرده مي شود ) اغلب ملازم با رازهاي تجاري است كه با حسادت تمام ، توسط توليدكنندگان تجاري فيلم محافظت مي شود .
عضوي از هيئت منصوب يا برگزيده كه مسئول نظارت بر رشد و توسعه ي كتابخانه يا نظام كتابخانه اي ( شامل برنامه ريزي و تعيين خط مشي بلندمدت ، روابط عمومي ، وجذب منابع مالي ) است . امنا معمولاً مدافعان كتابخانه هستند ، اما ممكن است منصوبان سياسي هم باشند .
اثري كه در آن ، نام پديدآورنده آورده نشده و با قاطعيت نمي توان در فهرست ها ، كتابشناسي ها ، يا هر منبع قابل اعتماد ديگري ، آن را رديابي كرد . مربوط به پديدآورنده ي ناشناس . كوته نوشت : anon مقايسه كنيد با : apocryphal spurious work
فضايي كه در يك ساختمان كتابخانه اي يا آرشيوي ، يا در محلي جداگانه واقع است و مواد ، تجهيزات ، يا تداركات تا مدت كوتاهي در آنجا نگهداري مي شوند تا بعداً آماده سازي ، نصب ، توزيع ، به مكان دائمي منتقل ، يا به طريق ديگري رسيدگي شوند؛ مثل يك مجموعه ي بزرگ اهدايي كه در انتظار بررسي توسط گزينشگران مي باشد .
intermediate storage
در آرشيو ، ناحيه اي جداگانه كه ركوردهاي غيرفعال يا نيمه راكد ، قبل از تصفيه ي نهايي ، موقتاً در آنجا ذخيره مي شوند ، و نسبت به مكاني كه ركوردهاي فعال در آن جاي دارند ، دسترس پذيري كم تري دارد . مترادف با : secondary storage
انبارش موقتي يا دائمي مواد آرشيوي يا كتابخانه اي در مكاني بيرون از ديوارهاي ساختمان اصلي ، كه معمولاً بر اثر كمبود فضا ضرورت مي يابد . مواد ذخيره شده ممكن است موقتاً دور از دسترس باشند ، يا در ساعات بخصوصي بنا به درخواست و به وسيله ي پيك ، قابل بازيابي باشند . رايج ترين ملاك براي انتخاب اقلام به منظور انبارش خارج از محل ، كَميِ استفاده است . اين فقرات را به جاي روش هاي معمول رده اي ، مي توان به روشي قفسه چيني كرد كه از فضاي موجود ، استفاده ي بيش تري به عمل مي آيد . نيز نگاه كنيد به : annex