واژه نامه های ایرانداک

واژه‌نامه اصطلاحات دکومانتاسیون

واژه‌نامه انگلیسی به فارسی اصطلاحات دکومانتاسیون را عبدالحسین آذرنگ در سال 1359 برای ترویج این رشتة نوپای علمی در ایران پدید آورده است. دکومانتاسیون در برابر documentation به کار می‌رفت که امروزه به دبیزش نیز گفته می‌شود.

ا ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 25

شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 537

بانک داده ها

Data bank

مجموعه ای از داده ها یا اطلاعات به هر شکل و صورت، چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی.

پایگاه داده ها،

Data base

محل نگاهداری یا بایگانی آثار کتابشناسی یا مدارک اطلاعاتی به صورت نوار، صفحه و دیگر تدابیر لازم، برای آماده سازی کامپیوتری.

دکومانتاسیون داده ها

Data documentation

به آن بخش از فعالیت دکومانتاسیون گفته می شود که وظیفه آن گردآوری اطلاعات، داده ها و آمارهای دقیق، مستند و حقیقی برای استفاده کنندگان متخصص است.

داده آمایی (ف)، آماده سازی داده ها

Data processing

اجرای کارهای نظام یافته (سیستماتیک)، فنی و مستمر بر روی داده ها.

داده یابی (ف)، بازیابی داده ها

Data retrieval

عمل، روش و نحوه کار به دست آوردن داده های خاص از مجموعه داده های ذخیره شده.

بستگی تعریفی

Definitive relation

یکی از انواع بستگیهای تحلیلی. رابطه ای میان یک اصطلاح یا مجموعه ای از اصطلاحات بدان نحو که از نتیجه این رابطه، تعریف اصطلاح، چگونگی کاربرد آن و سبب وابستگی اش معلوم شود.

عمق نمایه سازی

Depth of indexing

یک) نسبت اصطلاحات نمایه به مفاهیم مدارک؛ 2) نسبت یاد رجه ای برای سنجش میزان اصطلاحات با مفاهیم مدارک نمایه سازی شده.

چکیده توصیفی، چکیده تشریحی، چکیده وصفی

Descriptive abstract

چکیده ای که به توصیف محتوا و موضوع مدرک می پردازد، نه به تحلیل و ارزشیابی آن.

کتابشناسی توصیفی

Descriptive bibliography

فهرست منابعی که گذشته از اطلاعات کتابشناسی، حاوی توصیف ظاهری و مادی اثر نیز باشد نسخ خطی را از دو نوع کتابشناسی توصیفی می دانند.

توصیفگر، نمودگر (ف)

Descriptor

یک) تک واژه، تک اصطلاح، کلمه یا عبارت بسیار کوتاهی شبیه سرعنوان موضوعی؛ 2) اصطلاح مفرد یا عبارت کوتاهی که در زبان دکومانتاسیون به عنوان اصطلاح نمایه بکار کی رود.

زبان توصیفگر، زبان نمودگر(ف)

Descriptor Language

زبانی قراردادی که از زبان طبیعی گرفته شده باشد و توصیفگرها با آن بیان شود و با آن بکار رود.

شبکه توصیفگرها

descriptor network

مجموع روابطی که میان توصیفگرهای بخش اصلی اصطلاحنامه برقرار شده باشد. ارجاعات میان توصیفگرها هم در زمره این روابط به شمار می آید.

اطلاع یابی تلفنی

Dial access information

دست یافتن به شناسه ها و مطالب دلخواه از طریق تلفن در نظامهای اطلاعاتی.

جستجوی همراه با گفتگو

Dialogous search

روش جستحو و پژوهش اطلاعاتی که جستجوگر در خلال بازیابی اطلاعات و داده ها و به اتکای اطلاعات به دست آمده، می تواند پرسشهای تازه ای طرح کند و از نظام بازیابی، اطلاعات و داده های دیگری بخواهد.

کدگذاری مستقیم، کدگذاری ساده، کدگذاری سرراست

Direct coding

روش کدگذاری در برگه لبه منگنه شده؛ در این روش هر منگنه ( وجود هر سوراخ در لبه برگه ) ما به ازای یک اصطلاح است.

اشاعه، پراکندن، وارسانی (ف)

Dissemination

رسانیدن اطلاعات، مدارک، داده ها و مانند آنها از مراکز نگاهداری (ذخیره) اطلاعات و مدارک به افراد، سازمانها و هر استفاده کننده دیگری، چه توسط ابزارهای ماشینی و چه از طریق راههای ارتباطی دیگر.

توزیع، پخش

Distribution

عمل اشاعه اطلاعات در قالب آثار کتبی.

مدرک، سند

Document

یک) هر اثر چاپی، خطی یا عکسی؛ 2) هر وسیله قابل رویت و لمسی که حاوی اطلاع، خبر و پیامی باشد؛ 3) در عرف دکومانتاسیون، هر آنچه که بتواند اطلاع علمی را انتقال دهد و در تحقیق مورد استفاده قرار گیرد.

تجزیه و تحلیل مدرک، مدرک کاوی، سندکاوی

Document analysis

تجزیه و تحلیل موضوعی محتوای مدرک، بدان قصد که با تشخیص و انتخاب همه مشخصات و خصوصیات متن، راه بازشناسی و بازیابی آن هموار گردد.

Document Center

→ Documentation center

بازیابی مدرک، بازیابی سند، مدرک یابی، سندیابی

Document retrieval

عمل، روش و طرز کار به دست آوردن مدارک دلخواه از میان مجموعه مدارکی که مطابق نظامهای علمی معروف و رایج سازمان یافته اند.

زبان دکومانتاسیون

Documentary language

زبان ساختگی که در نظامهای دکومانتاسیون برای مقاصد نمایه سازی، ذخیره و بازیابی مدارک به کار می رود. برای آگاهی بیشتر

دکومانتاسیون

Documentation

یک) آماده سازی نظام یافته (سیستماتیک) و مستمر مدارک، داده های اطلاعاتی و مانند آنها؛ 2) وظیفه دانش، عمل و روش تعیین هویت و مشخصات، فراهم آوری، تجزیه و تحلیل، نگاهداری، بازیابی و اشاعه مدارک، داده ها و اطلاعات تخصصی و علمی به منظور استفاده نیازمندان به آنها.

مرکز مدارک، مرکز اسناد، مرکز دکومانتاسیون

Documentation Center

یک) محل گردآوری، سازماندهی، اشاعه، انتشار و استفاده از اطلاعات و مدارک؛ 2) سازمانی که موظف به شناسایی ، گردآوری، استخراج، نمایه سازی، چکیده نویسی و خلاصه، تجزیه و تحلیل و معرفی و اشاعه اطلاعات و مدارک است؛ 3) این اصطلاح مسامحتا برای مرکز اطلاعات و داده ها هم بکار می رود.

کدگذاری دورجه

Double-row coding

یک) یکی از روشهای کدگذاری برگه های لبه منگنه شده؛ 2) یوجود آوردن شیار از اتصال دو سوراخ به هم، در قسمت خارجی برگه های لبه منگنه.