واژه نامه های ایرانداک

واژه‌نامه اصطلاحات دکومانتاسیون

واژه‌نامه انگلیسی به فارسی اصطلاحات دکومانتاسیون را عبدالحسین آذرنگ در سال 1359 برای ترویج این رشتة نوپای علمی در ایران پدید آورده است. دکومانتاسیون در برابر documentation به کار می‌رفت که امروزه به دبیزش نیز گفته می‌شود.

ا ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 20

شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 537

Barrier

نشانه های قراردادی یا اختیاری که برای از هم جدا کردن عبارات در چکیده تلگرافی بکار میرود.

دکومانتاسیون کتابشناختی

Bibliographic documentation

اصطلاحا دکومانتاسیون غیز مستقیم (Indirect documentation) هم گویند. نوعی فعالیت دکومانتاسیون که بجای ارایه اصل مدارک، استفاده کننده را به مشخصات کتابشناختی مدارک و به مراجع اطلاعاتی دیگر،هدایت کند.

کتابشناسی

Bibliography

یک) دانشی که به تجزیه و تحلیل کمی و کیفی و تاریخی آثار و نوشته های مکتوب می پردازد، 2) دانشی که تحول آثار مکتوب را در طول تاریخ و با توجه به عوامل موثر و متاثر مورد مطالعه قرار میدهد، 3 ) مجموعه ای که حاوی اطلاعات کتابشناسی آثار خطی یا چاپی بوده و با تظم بخصوص و به قصد استناد و ارایه اطلاعات تهیه شده باشد، 4) از روی مسامحه، در معنای کتابنامه(اثری که فقط کتابهای مربوط به یک شخص یا یک رشته را معرفی می کند) هم بکار میرود.

دانش کتابشناسی، کتابشناخت

Bibliography

این اصطلاح بیشتر بجای "نظریه کتابشناسی" به کار میرود و معمولا به مجموعه اطلاعات گوناگون، پراکنده، یادداشتها و توصیف های درباره کتابها، مدارک و دستنوشته ها اطلاق می گزدد.

کتابشناسی کتابشناسی ها

Bibliography of bibliographies

همانگونه که از نامش پیداست، فهرست کتابشناسی هایی است که یا بطور عمومی و یا در یم زمینه خاص تدوین یافته باشند. مثلا "فهرست نامه کتابشناسی های ایران" کتابشناسی کتابشناسی ها در زمینه ایرانشناسی است.

Billet

مدرک مختصر یا کوتاه خطی یا چاپی.

دو دویی (ف)، دوگانی

Binary

گزینشی که دارای دو راه با دو احتمال باشد.

کد دو دویی

Binary code

کدی که برای تمایز دقیق دو چیز از هم به کار می رود، مثلا نشانه های 0 و 1 از این نوع کد است.

پیکر دو دویی (ف)

Binary digit

نشانه ای که برای باز نمودن یک رقم (یک رقم از دو رقم)، در نظام شمارشی بکار میرود. "pit" اختصارا به جای این اصطلاح به کار می رود و برابر فارسی آن "پید" است که کوتاه نوشت "پیکر دو دویی" است.

برگه سفید

Blank card

برگه ای که بر روی آن هیچ نوشته یا نشانه ای نباشد.

نمایه سازی محصور

Block indexing

نوعی روش نمایه سازی است. در این روش، مطالب نمایه را چنان دسته بندی و کوچک می کنند که امکان بررسی و پژوهش غیرماشینی فراهم باشد.

Boolean

منسوب به روش جورج بول، ریاضیدان انگلیسی است. منطق ریاضی بول به علم تزاتع رسانی راه یافته و در نمایه سازی مورد استفاده قرار گرفته است. بولی کردن، بولانیدن اصطلاحا به معنای منطقی کردن کار مورد نظر در نمایه سازی است.

جبر بولی

Boolean Algebra

به کار بستن روابط منطقی ( تفاضل منطقی، حاصل ضرب منطقی، حاصل جمع منطقی و غیره) بین رده های موضوعی، یا اعمال این روابط برای بوجودآوردن رده ها یا مفاهیم ترکیبی جدید.

Border-punched card

→ Notched card

اصطلاح وابسته، اصطلاح پیوسته

Bound term

اصطلاحی که هیچگاه به تنهایی اصطلاح نمایه قرار نمی گیرد و فقط برای توضیح بیشتر معتای سرعنوان موضوعی به کار میرود.

اصطلاح اعم، سراصطلاح

Broader term

یک) در اصطلاحنامه (تزاروس) به توصیفگرهای کلی گفته میشود که از توصیفگری دیگر به آن ارجاع داده شده باشد، 2) توصیفگری که نسبت به توصیفگرهای دیگر اصطلاحنامه، معنی، دامنه، کاربرد و شمول وسیعتری داشته باشد.

برگه دورو، پهنبرگ

Broadsheet

نشریه ای معمولا یک ورقی که مطالب بر هر دو روی آن چاپ شده باشد.

Broadside

نشریه ای معمولا یک ورقی که مطالب فقط بریک روی آن چاپ شده باشد.

تلفیق بی روش

Browsability

امکان سازگاری روشهای متعارف و معمول نمایه سازی با شیوه های قراردادی و بی روش.

تورق، تضحف

Browsing