واژه‌نامه اصطلاحات دکومانتاسیون


واژه‌نامه انگلیسی به فارسی اصطلاحات دکومانتاسیون را عبدالحسین آذرنگ در سال 1359 برای ترویج این رشتة نوپای علمی در ایران پدید آورده است. دکومانتاسیون در برابر documentation به کار می‌رفت که امروزه به دبیزش نیز گفته می‌شود.




a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

شماره واژه‌ها با این حرف: 40
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 537
Information handling
نگاهداری، آماده سازی و انتقال اطلاعات از سرچشمه های آن به استفاده کنندگان. تولید و استفاده از اطلاعات ، در شمول معنای این اصطلاح قرار نمی گیرد.
کسی که برای مرکز تجزیه و تحلیل اطلاعات، اطلاعات را تفکیک، تجزیه و تحلیل و ارزشیابی می کند.
Yellow book
مجموعه اسناد و گزارش های رسمی و سیاسی که با جلد زرد رنگ و از سوی مراجع دولتی در فرانسه منتشر می شود. برای آگاهی بیشتر
مجموعه اسناد و گزارشهای رسمی و سیاسی که با جلد سفید رنگ از سوی مراجع دولتی در انگلستان، آلمان غربی و چند کشور دیگر منتشر می شود. این نوع مجموعه در کشورهای مختلف با رنگ های گوناگون انتشار می یابد و به نام رنگشان شهرت دارد. مانند "کتاب سبز"، "کتاب سرخ"، "کتاب زرد" و غیره.
فهرست منتخب منابع مربوط به یک رشته، که برای مقصود و استفاده خاص تهیه شده باشد. فرضا، کتابشناسی منابع مربوط به شناسایی مقاومت خاک برای سدسازی، کتابشناسی گزینشی است.
یک) دانشی که به تجزیه و تحلیل کمی و کیفی و تاریخی آثار و نوشته های مکتوب می پردازد، 2) دانشی که تحول آثار مکتوب را در طول تاریخ و با توجه به عوامل موثر و متاثر مورد مطالعه قرار میدهد، 3 ) مجموعه ای که حاوی اطلاعات کتابشناسی آثار خطی یا چاپی بوده و با تظم بخصوص و به قصد استناد و ارایه اطلاعات تهیه شده باشد، 4) از روی مسامحه، در معنای کتابنامه(اثری که فقط کتابهای مربوط به یک شخص یا یک رشته را معرفی می کند) هم بکار میرود.
یکی از انواع کتابشناسی های نظام یافته (سیستماتیک) که معمولا مشتمل است بر مدارک مهم، بخشهای دست چینی شده ای از مدارک یا قسمتهایی گه عینا و مستقیما از کتابشناسی های دیگر نقل شده باشد. ساخت این گونه کتابشناسی، تحلیلی است.
فهرست منابعی که در آینده منتشر می شود. فهرستی که برخی از ناشران از کتابهای آینده شان ارائه می دهند، از نوع کتابشناسی آینده نگر است.
Periodical bibliography
کتابشناسی جاری" که معمولا با فاصله زمانی معین منتشر می شود.
کتابشناسی منابع و مدارکی که در یک ناحیه یا منطقه جغرافیایی خاص منتشر شده باشند. مانند فهرست کتابهایی که مثلا در استان کرمان انتشار یافته باشند.
International bibliography
فهرست منابعی که قطع نظر از کشور محل انتشار، فراهم آمده باشد. مثلا فهرست منابعی که در همه کشورها به زبان فارسی انتشار یافته باشد، کتابشناسی بین المللی محسوب می شود.
کتابشناسی آثار و نوشته های یک پدیدآور (مولف، نویسنده، هنرمند و غیزه) بخصوص.
Historical bibliography
فهرست منابعی که براساس ترتیب سال و زمان تالیف و تدوین یا انتشار آثار تهیه شده باشد. هدف از تدوین کتابشناسی تاریخی، بیشتر تهیه منابع لازم برای مطالعه تاریخی و تاریخ کتابشناسی است.
فهرستی که از سوی اتحادیه ناشران، ناشران، کتابفروشان، کارگزاران و دلالان کتاب منتشر می شود و هدف از آن، معرفی کتابهای منتشر شده، در آستانه انتشار یا آینده است برای بازیابی، تبلیغ و فروش.
مشکلترین و در عین حال مهمترین نوع کتابشناسی است. در این کتابشناسی، منابع مربوط به یک موضوع، رشته یا شخص خاص از جانب یک کتابشناس ذی فن متخصص بررسی، توصیف، معرفی، تحلیل و نقادی میشود. کتابشناسی تحلیلی بهترین ابزار تحقیق علمی است. بررسی عبدالحسین زرین کوب از منابع تاریخی در کتاب " تاریخ ایران بعد از اسلام" از نوع کتابشناسی تحلیلی یا انتقادی است.
Special bibliography
فهرست منابعی که در یک زمینه موضوعی خاص باشد. مانند " کتابشناسی تئاتر و سینما ".
Descriptive bibliography
فهرست منابعی که گذشته از اطلاعات کتابشناسی، حاوی توصیف ظاهری و مادی اثر نیز باشد نسخ خطی را از دو نوع کتابشناسی توصیفی می دانند.
آن نوع از کتابشناسی که حاوی توضیات کوتاهی درباره هریک از منابع معرفی شده باشد. این توضیحات معمولا با دید و هدف انتقادی نوشته میشود و صرفا برای افاده اطلاع و معرفی بیشتر منابع درج میگردد.
Current bibliography
فهرست مشخصات منابع در آستانه انتشار یا منابعی که در زمان نزدیک به نشر خود فهرست انتشار یافته باشد.
اثری که هدف از تدوین آن، معرفی تمام منابع مربوط به موضوع مورد نظر باشد.
Universal bibliography
یک) کتابشناسی ای که قطع نظر از هرگونه محدودیت زبان، زمان، موضوع، محل انتشار و غیره منتشر شود؛ 2) عنوان فعالیتی که از اواخر قرن نوزده توسط پل اوتله و هنری لافونتن برای به تحقق رسانیدن هدف بالا آغاز شده، هم اینک از سوی چند سازمان بین المللی دنبال می شود، ولی تا کنون به نتایجی که مدنظر بوده، نرسیده است.
Municipal bibliography
کتابشناسی منابع و مدارکی که در یک شهر بخصوص انتشار یافته باشند. مانند فهرست کتابهایی که مثلا در شهر رشت منتشر شده باشند.
اثری که حاوی اطلاعات مربوط به یک شخص یا یک موضوع و رشته بخصوص نباشد و حوزه وسیع یا نسبتا وسیعی را در بر بگیرد. کتابشنتسی عمومی در عین حال اصطلاحی نسبی است. مثلا کتابشناسی فلسفه نسبت به کتابشناسی فلاسفه یا مکاتب خاص فلسفی، کتابشناسی عمومی و نسبت به کتابشناسی منابع همه رشته ها، کتابشناسی تخصصی است. مع الوصف، مراد از کتابشناسی عمومی، کتابشناسی رشته های مختلف است. مانند فهزست مشار، یا "کتابشناسی دهساله ایران".
Technical bibliography
یک) کتابشناسی مدارک فنی؛ 2) کتابشناسی منابع و مدارکی که در زمینه فنی یا در زمینه تخصصی یکی از علوم تدوین یافته باشند.
Bibliography of bibliographies
همانگونه که از نامش پیداست، فهرست کتابشناسی هایی است که یا بطور عمومی و یا در یم زمینه خاص تدوین یافته باشند. مثلا "فهرست نامه کتابشناسی های ایران" کتابشناسی کتابشناسی ها در زمینه ایرانشناسی است.
فهرست منابع مربوط به یک موضوع و رشته بخصوص در طول تاریخ یا در یک دوره خاص تاریخی. مثلا "کتابشناسی زبان و خط" نوعی کتابشناسی گذشته نگر است.
National bibliography
فهرست کتابهایی که قطع نظر از زبان یا زبانهای ملی و محلی در یک کشور انتشار یافته باشند. مثلا صورت کتابهایی که در هندوستان و به زبانهای مختلف ملی و محلی هند منتشر می شود، کتابشناسی ملی است.
فهرست منابعی که در یک منطقه جغرافیایی انتشار یافته باشد. مانند فهرست آثار چاپی جنوب شرقی آسیا، یا فهرست آثار چاپ شده در کشورهای عربی آفریقا.
فهرست منابع مربوط به یک موضوع، رشته، شخص یا محل و منطقه خاص که براساس یکی از نظام های رده بندی شناخته شده یا براساس نظم خاص خود موضوع، تدوین یافته باشد.