واژه‌نامه اصطلاحات دکومانتاسیون

واژه‌نامه انگلیسی به فارسی اصطلاحات دکومانتاسیون را عبدالحسین آذرنگ در سال 1359 برای ترویج این رشتة نوپای علمی در ایران پدید آورده است. دکومانتاسیون در برابر documentation به کار می‌رفت که امروزه به دبیزش نیز گفته می‌شود.

ا ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی
a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z
شماره واژه‌ها با این حرف: 62
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 537
برگه دورو، پهنبرگ
Broadsheet
نشریه ای معمولا یک ورقی که مطالب بر هر دو روی آن چاپ شده باشد.
دیدگاه
برگه سفید
Blank card
برگه ای که بر روی آن هیچ نوشته یا نشانه ای نباشد.
دیدگاه
برگه لبه منگنه
Verge-punched card
یکی از انواع برگه های منگنه شده که از حیث ظاهر تفاوتهای مختصری با برگه های معمول منگنه شده دارد. در این نوع از برگه ها، سوراخ ها به لبه برگه ها بسیار نزدیک است. برای آگاهی بیشتر
دیدگاه
برگه لبه منگنه، برگه لبه منگنه شده، برگه حاشیه منگنه، برگه لب چیده (ف)، برگه لب چید (ف)
Notched card
نوعی از برگه های اطلاعاتی که برای مقاصد نگهداری و بازیابی اطلاعات، سوراخهای حاشیه آن به هم متصل می شود و یا از اتصال سوراخها به هم شیاری تا لبه برگه ایجاد می گردد. با فرو کردن میله های بلند فلزی در سوراخهای دسته برگه های لبه منگنه و لرزاندن و تکاندن آنها، برگه ای که حاوی مشخصات مدرک یا اطلاعات مورد نظر باشد، به دست می آید.
دیدگاه
برگه مغناطیسی
Magnetic card
برگه مخصوصی که سطح آن دارای لایه ای مغناطیسی است و برای نگاهداری و بازیابی داده های اطلاعاتی مورد استفاده قرار می گیرد.
دیدگاه
برگه منگنه شده، برگه سوراخ شده
Punched card
برگه ای معمولا از جنس مقوای نازک برای باز نمودن اطلاعات یا مدارک ذخیره شده، مطابق اصول و قواعد کار، در محل مخصوص منگنه شده باشد.
دیدگاه
برگه‌های روزنه‌دار
Peek hole card

→ Optical Coincidence card

دیدگاه
برنامه نما (ف)، نمودار اطلاعات
Flow diagram
بازنمودن یک برنامه مشخص یا یک فعالیت جاری به کمک اشکال بصری و خطوط هندسی.
دیدگاه
بستگس تخصیصی
Attributive relation
یکی از انواع بستگیهای تحلیلی. رابطه ای که میان دو مفهوم یا دو اصطلاح که دلالت بر توصیف و تشریح مفهوم یا اصطلاحی توسط اصطلاح یا مفهوم دیگر کند.
دیدگاه
بستگس همایند (ف)
Associative relation
بستگی غیز سلسله مراتبی میان مفاهیم یا رده ها.
دیدگاه
بستگی تعریفی
Definitive relation
یکی از انواع بستگیهای تحلیلی. رابطه ای میان یک اصطلاح یا مجموعه ای از اصطلاحات بدان نحو که از نتیجه این رابطه، تعریف اصطلاح، چگونگی کاربرد آن و سبب وابستگی اش معلوم شود.
دیدگاه
بستگی جانشینی (ف)، بستگی همنشینی (ف)
Paradigmatic relation
رابطه ای که در ذات و اساس بین مفاهیم یک مدرک وجود دارد و نمایه ساز به هنگام نمایه سازی بدان پی می برد، نه اینکه به اعتبار قرارداد یا به اتکای واژه نامه ها و اصطلاحنامه ها این نوع از رابطه میان مفاهیم برقرار شود.
دیدگاه
بستگی جانشینی، بستگی هم ارزی (ف)
Equivalence relation
یکی از انواع بستگیهای تحلیلی، رابطه میان اصطلاحاتی که می توانند معادل و هم ارز هم به کار زوند، مانند رابطه میان مترادفات.
دیدگاه
بستگی دربرگیر (ف)
Inclusive relation
یکی از انواع بستگیهای تحلیلی، رابطه میان دو اصطلاح، به نحوی که یک اصطلاح بخشی از معانی و مفاهیم اصطلاح دیگر را دربر داشته باشد؛ مانند رابطه میان دو اصطلاح کتابخانه و کتابخانه دانشگاهی.
دیدگاه
بستگی رده ای
Categorical relation
یکی از انواع بستگی های تحلیلی است که رابطه میان دو اصطلاح را از جهت دامنه شمول و معنا، عموم و خصوص و کلیت و جزئیت معلوم می کند.
دیدگاه
بستگی رده ای (ف)
Class relation
یکی از انواع بستگیهای تحلیلی. رابطه ای که یه نحوی حداقل میان دو رده برقرار باشد.
دیدگاه
بستگی سرشتی (ف)، رابطه ذاتی
Intrinsic relation
یکی از انواع بستگیهای تحلیلی. رابطه ای میان دو اصطلاح بدان صورت که یک اصطلاح بر تمام مفهوم یا بخشی از مفهوم اصطلاح دیگر دلالت کند. مانند رابطه میان دو اصطلاح کربن و الماس؛ آنچه که در شمول مفهوم کربن قرار گیرد، عینا بر مفهوم الماس هم دلالت دارد.
دیدگاه
بستگی فراگیر
Comprehensive relation
یکی از انواع بستگی های تحلیلی. رابطه میان دو اصطلاح دال بر آنکه عناصر اطلاعاتی یک اصطلاح در اصطلاح دیگر تعریف، توضیح یا بیان شده باشد.
دیدگاه
بستگی کلی-جزئی
Whole-part relation
رابطه میان دو یا چند مفهوم یا رده که یکی نشان دهنده تمام عناصر یک مجموعه و دیگری نشان دهنده بخشی از عناصر همان مجموعه باشد. مانند رابطه ای که بین دو اطصلاح "کهکشان" و " منظومه خورشیدی" برقرار باشد.
دیدگاه
بستگی کنش پذیر (ف)، بستگی کاربردی
Affective relation
یکی از انواع روابط یا "بستگیهای تحلیلی" که دلالت بر نوع کاربرد مفهوم یا اصطلاحی کند.
دیدگاه
بستگی متضاد
Antonymic relation
یکی از انواع بستگیها (روابط) ی تحلیلی. رابطه ای که بین دو مفهوم متضاد برقرار باشد.
دیدگاه
بستگی مفهومی
Concept relation
از انواع بستگیهای تحلیلی. رابطه ای که حداقل میان دو مفهوم برقرار شده باشد.
دیدگاه
بستگی نوعی
General relation
رابطه میان دو مفهوم یا دو رده به نحوی که یکی از نوع جنس (genus) و دیگری از نوع گونه (Species) باشد.
دیدگاه
بستگی همارا (ف)
Coordinate relation
رابطه میان مفاهیم یا رده هایی که خود تابع مفهوم یا رده ای مشابه باشند.
دیدگاه
بستگی همسان (ف)
Similarity relation
یکی از انواع بستگی های تحلیلی . رابطه ای میان دو مفهوم که صرفا دلالت بر شباهت ظاهری و مادی مدلول آنها کند.
دیدگاه
بستگی، رابطه، پیوند
Relation
پیوند معنایی و مفهومی میان توصیفگرهای اصطلاحنامه.
دیدگاه
بستگیهای تحلیلی، روابط تحلیلی
Analytical relations
به روابط و پیوندهایی گفته میشود که به واسطه شمول یا عدم شمول حوزه های معنایی، بین اصطلاحات برقرار شده باشد.
دیدگاه
بند، بست، پیوند، رابط. بستار (ف). پیوستار (ف)
Link
یک) نشانه یا نمادی قراردادی که برای پبوند دادن موضوعها و مفاهیم توصیفگرهای اصلی یک مدرک به کار می رود. 2) علامتی که برای نشان دادن رابطه موضوعها در بانک اطلاعاتی یا وابستگی مفهومی دو یا چند موضوع در یک مدرک، به کار گرفته می شود.
دیدگاه
بهره مندی
Utilization
فایده معنوی یا سود مادی که از خدمات اطلاعاتی یا دکومانتاسیون برگرفته شود.
دیدگاه
بهره مندی از اطلاعات
Information utilization
دست یافتن به اطلاعات از طریق منابع اطلاعاتی و استفاده از آن.
دیدگاه