واژه‌نامه اصطلاحات دکومانتاسیون

واژه‌نامه انگلیسی به فارسی اصطلاحات دکومانتاسیون را عبدالحسین آذرنگ در سال 1359 برای ترویج این رشتة نوپای علمی در ایران پدید آورده است. دکومانتاسیون در برابر documentation به کار می‌رفت که امروزه به دبیزش نیز گفته می‌شود.

ا ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی
a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z
شماره واژه‌ها با این حرف: 56
شمار همه واژه‌‌های واژه‌نامه: 537
آگاه کردن مستمر
Current awareness
کمک به خوانندگان علاقمند برای آشنا ساختن آنها با مطالب تازه انتشار و بخصوص در زمسنه های تخصصی آنها.
دیدگاه
ابزار جستجو، ابزار پی گیری،
Searching device
وسایل و ابزارهایی که برای استفاده از نظام بازیابی و دست یافتن به اطلاعات، به کار گرفته شود.
دیدگاه
ابزار گزینش
Selecting device
در نظامهای اطلاعاتی ماشینی، به وسایل و ابزارهایی گفته می شود که برای گزینش داده های اطلاعاتی یا مدارک از داخل نظام نگاهداری، مورد استفاده قرار گیرد.
دیدگاه
ابزار منگنه، برگه منگنه شده
Keypunch
هم به ابزاری گفته می شود که برای بازنمودن اطلاعات، برگه ها را با آن سوراخ می کنند و هم به برگه سوراخ شده ای اطلاق می گردد که از هر جهت کنترل شده و آماده استفاده باشد. این اصطلاح در معنای اخیر، دقیقا معادل Keyboard punch است.
دیدگاه
ابزارهای نگاهداری و بازیابی
Storage and retrieval devices
مجموعه وسایل و ابزارهایی که برای ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات و مدارک، چه در نظام های دستی و چه در نظام های نیمه ماشینی و کاملا ماشینی، به کار گرفته می شود؛ حتی انواع و اقسام برگه ها، میکروهای مختلف مانند میکروفیلم و میکروفیش و غیره، در شمار این ابزارها هستند.
دیدگاه
اتصال
Conjunction
نشانه یا نماد (سمبل) ی که بین دو اصطلاح یاد و مفهوم رابطه منطقی برقرار می کند.
دیدگاه
اثر مشترک، کار مشترک
Composite work
نوشته ای که با همکاری دو یا چند تن تالیف شده و سهم هریک از پدیدآورندگان در تهیه مطالب، مشخص و معلوم باشد.
دیدگاه
احتیاج اطلاعاتی
Information reguirement
نیاز آگاهانه و ابزار شده استفاده کننده به اطلاعات.
دیدگاه
اداره ثیت اختراع و اکتشاف
Patent office
مرکز قانونی تشخیص و رد و قبول اختراع و اکتشاف وصدور پروانه ثبت اختراعات و اکتشافات و تضمین حقوق مادی و معنوی مترتب بر آنها.
دیدگاه
ارتباط دوربرد، ارتباط از راه دور
Telecommunication
یک) ارسال انواع اطلاعات به راههای دور، به کمک وسایل و ابزارهای الکترونیکی؛ 2) مبادله مستمر اطلاعات از طریق وسایل انتقال الکتریکی.
دیدگاه
ارتباطات
Communication
ارسال، انتقال و مخابره اطلاعات، پیامها و مقاصد دیگر، به کمک نشانه ها و وسایل مخابره.
دیدگاه
استخراج، برون آورد، خارج نویس
Extract
بخش یا بخش هایی از یک مدرک که برای بهتر نشان دادن موضوع و محتوا، انتخاب و استخراج شده باشد.
دیدگاه
استفاده کننده، مراجع
User
فرد، گروه، جمعیت یا سازمانی که به نحوی از مجموعه، امکانات یا تسهیلات کتابخانه، آرشیو، مرکز اسناد و مدارک و مرکز اطلاعات استفاده کند، یا به طریقی تمایل خود را به استفاده ابراز دارد. حال این استفاده با چه قصد و نیتی صورت بگیرد، چقدر جدی و حقیقی باشد، مستمر باشد یا موقتی، در ابتدا تاثیری در اصل مطلب ندارد.
دیدگاه
استوانه مغناطیسی
Magnetic drum
استوانه سبک وزن مخصوصی که سطح خارجی آن دارای لایه ای مغناطیسی است و برای نگاهداری و بازیابی داده های اطلاعاتی مورد استفاده قرار می گبرد.
دیدگاه
اشاعه اطلاعات گزینشی
Selective dissemination information (S D I )
گردآوردن، انتخاب کردن و اشاعه دادن منظم و منضبط اطلاعات، موافق نیازهای افراد یا سازمانهای استفاده کننده و برپایه موضوعهای از پیش تعیین شده.
دیدگاه
اشاعه گسترده، وارسانی گسترده(ف)
Active dissemination
اشاعه (پراکندن) مدارک ردیف اول و مدارک ردیف دوم، بدون آنکه توجه به مدارک معینی باشد.
دیدگاه
اشاعه ماشینی، وارسانی خودکار
Automatic dissemination
اشاعه و پخش مدارک به وسیله ایزارهای ماشینی.
دیدگاه
اشاعه، پراکندن، وارسانی (ف)
Dissemination
رسانیدن اطلاعات، مدارک، داده ها و مانند آنها از مراکز نگاهداری (ذخیره) اطلاعات و مدارک به افراد، سازمانها و هر استفاده کننده دیگری، چه توسط ابزارهای ماشینی و چه از طریق راههای ارتباطی دیگر.
دیدگاه
اصطلاح
Term
واژه مفرد یا مرکب و حتی عبارت کوتاه و گاه بلندی که دلالت بر مفهوم معینی کند. مانند اصطلاح مفرد "مدرک" " یا اصطلاح مرکب" خدمات ذخیره و بازیابی اطلاعات".
دیدگاه
اصطلاح اخص
Narrow term
یک) در اصطلاحنامه (تزاروس) به نوعی از توصیفگر گفته می شود که نسبت به توصیفگرهای جامع، کلی و عمومی از اهمیت کمتری برخوردارباشند یا دامنه معنایی محدودتری داسته باشند؛ 2) به آن دسته از توصیفگرهای اصطلاحنامه که برای افاده منظوری خاص یا معنا و کاربرد تخصصی از توصیفگرهای کلی به آنها ارجاع داده می شود، اصطلاح اخص گویند.
دیدگاه
اصطلاح اعم
Generic term
یک) اصطلاحی که دارای شمول و معنای وسیعی باشد. 2) اصطلاحی که نسبت به دسته ای از اصطلاحات یک اصطلاحنامه، از کلیت، عمومیت و شمول بیشتری برخوردار باشد.
دیدگاه
اصطلاح اعم، سراصطلاح
Broader term
یک) در اصطلاحنامه (تزاروس) به توصیفگرهای کلی گفته میشود که از توصیفگری دیگر به آن ارجاع داده شده باشد، 2) توصیفگری که نسبت به توصیفگرهای دیگر اصطلاحنامه، معنی، دامنه، کاربرد و شمول وسیعتری داشته باشد.
دیدگاه
اصطلاح ردگیری، اصطلاح ردیافتی
Aproach term
کلمه با اصطلاحی که خواننده به هنگام رجوع به فهرست یا نمایه در نظر دارد و دنبال می کند.
دیدگاه
اصطلاح عام، اصطلاح کلی
General term
اصطلاحی که در زبان علمی و تخصصی عینا با معنایی که در زبان رایج همگان به کار می رود، به کار گرفته شود.
دیدگاه
اصطلاح وابسته
Related term
این اصطلاح در اصطلاح نامه ها بکار می رود و مراد از آن، نشان دادن رابطه و همبستگی معنایی دو یا چند توصیفگر در بخش اصلی اصطلاحنامه است.
دیدگاه
اصطلاح وابسته، اصطلاح پیوسته
Bound term
اصطلاحی که هیچگاه به تنهایی اصطلاح نمایه قرار نمی گیرد و فقط برای توضیح بیشتر معتای سرعنوان موضوعی به کار میرود.
دیدگاه
اصطلاحنامه چند زبانه
Multilingual Thesaurus
اصطلاحنامه ای که معادل هر توصیفگر آن به چند زبان (حتما بیش از دو زبان) ذکر شده و روابط میان اصطلاحات در هر زبان، معلوم و برقرار شده باشد.
دیدگاه
اصطلاحنامه خرد
Microthesaurus
اصطلاحنامه ای که مربوط به زمینه موضوعی کاملا تخصصی باشد.
دیدگاه
اصطلاحنامه زبانشناسی
Linguistic Thesaurus
واژه نامه ای مرکب از واژگان زبان طبیعی که به صورت نظام یافته (سیستماتیک) مدون شده باشد و روابط مفهومی میان اصطلاحات را نشان دهد.
دیدگاه
اصطلاحنامه سوگرفته
Mission-oriented thesaurus
اصطلاحنامه ای که توصیفگرهای آن در جهت طرح و برنامه ای خاص و با حدود و دامنه ای معین، دستچین و تنظیم شده باشد. این اصطلاحنامه هم می تواند موقتی و هم غیر موقتی باشد.
دیدگاه